Lichaamstaal verraadt wie je echt bent

Hij zit middenin een relaas over iets anders, als Frank van Marwijk (56) plots opmerkt: ,,Kijk nou, ze houdt haar lippen op elkaar. Ingehouden woede!’’ ‘Ze’ is de Duitse bondskanselier Angela Merkel, eerder deze week afgebeeld op de voorpagina van een krant die Van Marwijk een paar bureaus verderop ontwaart.

De lichaamstaalexpert van Nederland, van wie maandag het boek Lichaamstaal verschijnt, duidt voor het AD de non-verbale uitingen van hoofdpersonen uit het nieuws. De belangstelling voor zijn specialisme ontstond in Van Marwijks puberteit, toen hij merkte dat bij het versieren van meiden lichaamstaal nog belangrijker was dan een strakke openingszin. ,,Zo’n zin is vaak toch wat gekunsteld. Terwijl lichaamstaal vertelt wie je echt bent.’’

Gratis advies van de sociotherapeut uit Voorschoten: verander je houding en lichaamstaal niet als je een belangrijk gesprek hebt met iemand die je al langer kent. Zit je op de kamer van je baas om te praten over die salarisverhoging? Durf je eindelijk avances te maken bij die leuke vent van de tennisclub? Van Marwijk: ,,Wees dan vooral jezelf, ook in je lichaamstaal. Als je je heel anders opstelt, vinden je gesprekspartners dat vreemd en helemaal niet prettig.’’

O ja, en die foto van Merkel? Genomen net nadat ze heeft gehoord dat de verkiezingswinst van haar partij minder groot uitvalt dan vooraf verwacht.

Ingehouden woede, dus.

,,Hij is bepaald niet de zelfverzekerde leider die het regime in Noord-Korea ons wil doen geloven. Dat zie je vooral in sociale contacten. Hij kijkt mensen die hij de hand schudt niet aan, hij loopt vaak ook wat nonchalant en zonder zelfverzekerde tred. Ook bijzonder: hij buigt soms dieper dan bij zijn status van Grote Leider past. Soms ook dieper dan wijlen zijn oom, Jang Song-thaek. Op verschillende beelden buigt de broer van zijn vader minder diep en komt hij sneller weer omhoog dan zijn neef. Hij klapt ook krachtiger en zelfverzekerder dan Kim Jong-Un en salueert niet bij de begrafenis van de vorige Grote Leider, Kim Jong-Il.’’ Kim Jong-Un zou zijn oom en diens gezin in december 2013 hebben laten executeren.

,,Ongeëvenaard in zijn lichaamstaal. Onvoorspelbaar ook. Over zijn handdruk is al veel gezegd, maar die is dan ook uniek. Een echte alfaman, die eerst nederig zijn handpalm omhoog aanbiedt, om daarna geheel onverwacht aan de arm van zijn gesprekspartner te trekken. Naar die typische gebaren van hem kan ik eindeloos kijken. Wij gaan er vanuit dat mensen die hun woorden met veel gebaren bijzetten ervan overtuigd zijn dat ze de waarheid spreken. Dan zou je dus kunnen stellen dat Trump oprecht meent wat hij zegt. Dat viel ook zo op toen hij laatst over een mogelijke aanval op Noord-Korea sprak. Toen maakte hij opeens geen enkel gebaar.’’

,,Zij is nooit te betrappen op iets dat niet in de haak is, dat niet goed gaat. Haar lichaamstaal klopt perfect bij de boodschap die ze over wil brengen. Anders dan haar schoonfamilie is haar mimiek heel ontspannen. Al moet ik eerlijk zeggen dat Willem-Alexanders lichaamstaal er flink op vooruit is gegaan sinds hij koning is. Hij loopt nu ook vaker op de voorgrond, waar Máxima dat eerst altijd deed. Ik heb zelfs foto’s gezien waarop ze, nog als prins en prinses, hand in hand liepen en haar hand voorop stond. Dat is zó tegennatuurlijk voor een man en vrouw. Máxima knippert vaak met haar ogen als ze praat. Dat kan iets familiairs zijn. Het is ook bewezen dat mensen vaker met hun ogen knipperen als ze diep nadenken. Dus in haar geval kan het ook met de beheersing van de Nederlandse taal te maken hebben.’’

,,Een coole jongen vol humor. Hij heeft veel binnenpretjes, dat zie je aan zijn linkermondhoek. Een opgetrokken rechtermondhoek, al is het maar een fractie van een seconde, staat voor minachting. Als dat aan de linkerkant gebeurt – en dat zie ik bij Verstappen erg vaak – is het omdat hij iets oprecht grappig vindt, vaak als hij zelf iets heeft gezegd. Deze jongen heeft lol om zichzelf. Wat me ook opvalt: hij is een moment stil als hij een vraag krijgt over een onderwerp dat hij moeilijk vindt om te bespreken, bijvoorbeeld als hij weer eens is uitgevallen bij een race. Zijn ogen staan dan naar de grond, hij voert eerst een innerlijke dialoog voordat hij zijn antwoord geeft.’’

,,Een heel bijzonder geval. Opgetrokken wenkbrauwen hebben we allemaal wel eens, als we ons ergens over verbazen. Bij deze mevrouw staan de wenkbrauwen altijd omhoog. Al-tijd! Dat zie je eigenlijk nooit. Daarbij: bij vrijwel iedereen worden de ogen in die situatie groot, maar bij haar juist fijne spleetjes. En nog iets anders: als zij iets proeft, houdt ze haar armen strak tegen haar bovenlijf aan. Alsof ze bang is om te veel ruimte in te nemen, zich letterlijk klein wil houden. Het tegenovergestelde zie je bij Donald Trump, die zo dominant is dat hij alle ruimte én meer om zich heen toe-eigent.’’