Daarom stappen ze naar de rechter. Ze willen dat er een einde komt aan etnisch profileren, waardoor mensen met een niet-witte huidskleur structureel uit de rijen worden gehaald en extra worden gecontroleerd. Onder de klagers zijn Amnesty International, Controle Alt Delete, antidiscriminatiebureau RADAR en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten, meldt Trouw.

Een van de klagende burgers is Mpanzu Bamenga, oud-gemeenteraadslid in Eindhoven. In 2018 werd hij zelf uit de menigte gehaald in de aankomsthal van Eindhoven Airport. Hij was net in Italië geweest, voor een congres over vrijheid, dat werd gehouden op een eiland waar fascistenleider Mussolini zijn tegenstanders opsloot. ,,Ik dacht eerst: misschien is er iets gebeurd toen ik in de lucht was, je weet maar nooit, misschien lijk ik op iemand die ze zoeken, dus ik werk mee. Ze vroegen ontspannen om mijn paspoort, dat gaf ik. Maar als er echt wat aan de hand was, zouden ze niet zo relaxed zijn geweest. Ik draaide me om, zag de andere passagiers, en iedereen kon doorlopen. Alleen een andere donkere man werd staande gehouden, en een donkere vrouw met kinderen. Heel opmerkelijk.”

Bamenga mocht uiteindelijk doorlopen, maar ging wel in discussie met de marechaussee. ,,Ik kreeg het antwoord dat ze op zoek waren naar asielzoekers en criminelen. Ze bleven erbij: dit is onze bevoegdheid, we voeren de wet uit.”

Bamenga deelde zijn ervaring op sociale media en kreeg honderden reacties. D66 stelde Kamervragen en Bamenga diende een klacht in, die gegrond werd verklaard. ,,Wat ik me nog goed herinner, was de uitspraak van de marechaussee: we moeten onderscheid maken wie Nederlander is en wie niet. Kun je me uitleggen hoe een Nederlander eruitziet? Dit zijn instructies van niets. Als ze iedereen controleren, is het een ander verhaal. Nu mag iedereen doorlopen, behalve niet-witte mensen.”

Het is vernederend, zegt Bamenga. ,,Ik word staande gehouden. Medepassagiers zien dat. Die denken: goh, er zal wel iets aan de hand zijn, waar rook is, is vuur. Het kan het beeld bevestigen dat mensen misschien hebben, puur vanwege huidskleur. De overheid moet het stigma tegen niet-witte mensen bestrijden, ze zou er niet de mede-aanstichter van moeten zijn.”

Het gaat niet om het werk van de marechaussee zelf, benadrukt Bamenga. ,,Ze moeten zeker controleren, ze moeten criminelen eruit pikken, dat staat niet ter discussie. Maar dat moeten ze fijnmazig doen en op zo'n manier dat ze onze grondrechten niet schenden. Dat verhoogt volgens mij de veiligheid."