,,We hebben allemaal hetzelfde werk gedaan'', zegt Joop Kaspers, een van de oud-matrozen die in 1974 en 1975 maandenlang onder de zeespiegel verbleef. ,,Alleen wordt er bij onze operaties net gedaan alsof ze niet hebben bestaan.''

De frustratie zit al langer heel diep, maar de 'Koude Oorlogveteranen' maakten er nooit werk van, omdat ze niet mochten praten over de nog altijd strikt geheime missies.

Maar nadat vorig jaar een boek was verschenen waarin een aantal operaties uit de Koude Oorlog tot in details is beschreven, kloppen ze opnieuw aan bij het ministerie van Defensie. Uit deze reconstructies blijkt dat ze meer deden dan oefenen en wacht houden. De Nederlandse onderzeeboten achtervolgden en bespioneerden 23 jaar lang in het diepste geheim de marine van de Sovjet-Unie. Ze hadden de opdracht om te fotograferen en communicatie af te luisteren. Daarvoor doken ze soms zelfs onder de vijand door.

Het ministerie van Defensie zegt begrip te hebben voor de gevoelens van de matrozen. ,,Wij zijn hen ook zeer erkentelijk voor wat zij destijds hebben gedaan'', zegt woordvoerder Klaas Meijer. Maar toch komen de bemanningen niet in aanmerking voor de veteranenstatus. Die wordt alleen verleend aan personeel dat heeft gediend onder daadwerkelijke oorlogsomstandigheden of daarmee overeenkomende situaties, zoals vredesmissies in internationaal verband. En de Koude Oorlog is nooit een echte oorlog geworden.

Het ministerie heeft zelf deze definitie opgesteld en zou voor deze groep dus ook een uitzondering kunnen maken, maar volgens Meijer is dat niet aan de orde. ,,Hoezeer we de inzet ook waarderen, er moet ergens een grens worden getrokken.''

Matroos Joop Kaspers hoopt toch dat er een uitzondering gemaakt gaat worden. In zijn ogen deed de onderzeedienst veel meer dan al die militairen die op de wal het vaderland dienden in de Koude Oorlog. ,,Zij hadden vaak een bewakende functie. Maar wij verzamelden met gevaar voor ons eigen leven weken achtereen informatie. Dan doe je echt meer dan rondjes lopen rond de kazerne.''