Melding over mogelijke livestream deed politie direct denken aan terreuraanslag in Utrecht

Dat vertellen politiebazen Rob van Bree en Liesbeth Maas in een interview met deze krant. De twee blikken terug op de aanslag van 18 maart, waarbij Gökmen Tanis in en rond een tram op het 24 Oktoberplein drie mensen doodschoot. Een vierde slachtoffer raakte zwaargewond en overleed afgelopen donderdag in het ziekenhuis. Van nog eens twee zwaargewonden ligt er nog een in het ziekenhuis. 

In de eerste minuten na de schietpartij was het niet meteen duidelijk hoe groot de omvang van het drama was. Zeker niet omdat tegelijkertijd een melding binnenkwam over een mogelijke livestream op Facebook, waarin werd gehint op een aanslag op een moskee. ,,Via de meldkamer kregen we het bericht dat er mogelijk een livestream via Facebook was, waarin werd gezegd: ‘Ik heb niks meer te verliezen, ik ga naar de moskee’.’’ Dat zorgde ervoor dat op dat moment  bij de politie alle alarmbellen afgingen. ,,Achteraf had de livestream niets met het incident te maken. Het bleek van een verwarde persoon in het noorden van het land te komen. Het was puur toeval. Maar de info kwam wel samen. Daarnaast kwam nog meer informatie binnen die ons erop wees dat er meer aan de hand was dan een gewone liquidatie.’’ Via eenzelfde livestream zaaide eerder deze maand in Nieuw-Zeeland een terrorist dood en verderf in twee moskeeën.

De verwarring werd nog groter toen agenten op de Marco Pololaan, op een kilometer afstand van het 24 Oktoberplein, een gewonde vrouw in een auto zagen. ,,Omstanders zeiden dat ze even daarvoor was beschoten’’, zegt Maas. ,,Dan lijkt het alsof de schutter een heel traject heeft afgelegd.’’ In werkelijkheid bleek de gewonde vrouw even eerder door een omstander van het 24 Oktoberplein naar deze plek te zijn gebracht. Een vergelijkbare melding kwam binnen over een mogelijke schietpartij bij de Rabobank. Achteraf bleek dit niet te kloppen.

Al met al was het voor de korpsleiding signaal om de ‘rode knop’ in te drukken. Dat is uniek: de voltallige Nederlandse politiemacht werd gemobiliseerd om de jacht op Tanis te openen. Ook langs de grenzen met Duitsland en België stonden zwaarbewapende eenheden klaar. ,,We wilden absoluut voorkomen dat er nieuwe slachtoffers zouden vallen’’, zegt Van Bree.

Omdat Utrecht min of meer op slot werd gegooid (een ‘lockdown’), was het nóg urgenter om de schutter zo snel mogelijk te pakken. Op veertien adressen in de stad deed de politie invallen in de hoop Tanis te achterhalen. Dat lukte uiteindelijk in een woning aan de Oudenoord.

Justitie verdenkt Tanis van viervoudige moord dan wel doodslag met een terroristisch oogmerk, de poging daartoe en bedreiging met een terroristisch oogmerk. Eind volgende week neemt de raadkamer een beslissing nemen over de verlenging van zijn voorarrest.

Bekijk hieronder de reconstructie van de aanslag in Utrecht: