Minister: Brandstichting zendmasten aanval op hulpdiensten, forse gevangenisstraf voor daders

Hij roept mensen op zich bij de politie te melden als ze iets weten over de “roekeloze” daders.

Afgelopen nacht woedde brand bij twee zendmasten in Oudenbosch in de provincie Noord-Brabant en werd geprobeerd een zendmast in Groningen in de fik te steken. Afgelopen week werd een telefoonmast in Nuenen en een mobiele zendmast in het Brabantse Liessel getroffen door brand. De politie gaat in alle gevallen uit van brandstichting.

Providers en de Nationale Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) zijn bezorgd en denken aan anti-5G-activisten. Over 5G gaan complottheorieën rond, onder meer over een verband met het nieuwe coronavirus. Daar moet minister Grapperhaus niets van weten. ,,Er is geen enkele aanleiding om die zendmasten verdacht te maken.” Hij benadrukt dat 5G “er nog helemaal niet is.”

De daders “spelen met levens” en kunnen dan ook “vrij forse” gevangenisstraffen verwachten, aldus de bewindsman. ,,Die systemen die wij hier hebben zorgen ervoor dat we met brandweer-, politie- en ambulancediensten direct bij noodoproepen kunnen zijn. Als we dat niet meer kunnen, gaan er een hele hoop dingen mis.”

De eerste brand in een zendmast in Oudenbosch werd afgelopen nacht omstreeks 02.40 uur gemeld aan de Bosschendijk, naast het voormalig politiebureau. Een half uur later was het raak aan de Pagnevaartweg. Daar werden een blusvoertuig en hoogwerker ingezet om het vuur te blussen.

Afgelopen weekend was een telefoonmast in Liessel het doelwit en in de nacht van donderdag op vrijdag een mast aan de rand van Nuenen, ten noordoosten van Eindhoven. In Nuenen is de schade groot. De mast aan de Europalaan bij het Nuenens College was uitgerust met kabels en apparatuur van ten minste vier providers. Technici van alle betrokken partijen (KPN, T-Mobile, Tele2 en Vodafone) kwamen vrijdagochtend poolshoogte nemen.

Zij zeggen dat zowel in Liessel als in Nuenen kabels met brandbaar materiaal zijn ingesmeerd of bespoten en vervolgens aangestoken, waarna het vuur zich een weg naar boven zocht. Vanwege de identieke werkwijze gaan de providers uit van dezelfde dader of daders.

Aanwijzingen dat het gaat om een actie tegen het nieuwe mobiele netwerk 5G worden gevoed door een leus (‘Fuck 5G’) die in Liessel op een kast bij de zendmast was gespoten. Eerder werd afgelopen september in Deurne, ook  in Brabant, al een mobiele mast in brand gestoken. Ook buiten de provincie is recent brandstichting in masten gemeld, namelijk te Beesd en Rotterdam. 

Een aantal personen heeft vrijdagavond ook een zendmast aan de Koningsweg in Groningen met benzine in brand proberen te steken. Nadat de politie even na negen uur de melding binnenkreeg, werd een Burgernetactie gestart. Daarbij werden omwonenden gevraagd uit te kijken naar een blauwe Kia Picanto.

Telecomproviders reageren bezorgd. ,,Het vermoeden bestaat dat het gaat om 5G-activisme’’, bevestigde directeur Rob Bongenaar van telecombelangenclub Monet namens KPN, T-Mobile en Vodafone. Hij zegt dat onder andere de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) is ingelicht. ,,Het gaat tenslotte om sabotage. De vitale infrastructuur is aangevallen.’’

De NCTV sprak gisteren in een verklaring eveneens zijn grote zorgen uit. ,,De eventuele impact van de uitval van zendmasten in Nederland kan groot zijn. De uitval kan gevolgen hebben voor de dekking van het telefoonnetwerk en daarmee de bereikbaarheid van hulpdiensten.”

Hoewel voorlopig onduidelijk blijft wie achter de brandstichtingen zit, lijken de acties overgewaaid uit Engeland waar telefoonmasten in onder andere Liverpool en Birmingham werden belaagd. Complottheorieën dat 5G de oorzaak is van het coronavirus of de verspreiding versterkt, spelen vermoedelijk eveneens een rol.

De technische recherche heeft inmiddels sporenonderzoek gedaan bij de zendmast in Nuenen. Brandstichting is nog niet officieel vastgesteld, maar daar gaat de politie wel van uit, net als in Liessel. Over de werkwijze van de daders doet de politie geen mededelingen. ,,We kijken naar een verband’’, aldus een woordvoerder. Over motieven kan hij niks zeggen. ,,We houden alle opties open.’’

Nederland telt nu ruim 46.000 mobiele antennes. Daar komen er vanaf 2022 waarschijnlijk tienduizenden bij: dan wordt 5G op grote schaal uitgerold. Hoeveel antennes precies zullen worden geplaatst, is niet bekend. 

Is 5G schadelijk voor onze gezondheid? De Universiteit van Nederland zocht het uit: