Raviv van Renssen (25) werd in 1995 gedood in Srebrenica, vermoedelijk door een Bosnische moslim. Het OM zag geen juridische mogelijkheid de man op te sporen. © Privefoto

Moordenaar van Nederlandse militair Raviv van Renssen niet te pakken

De dader die in 1995 de Nederlandse militair Raviv van Renssen (25) doodde tijdens de val van Srebrenica gaat vrijuit. Het Openbaar Ministerie zag geen mogelijkheid de man op te sporen en te vervolgen, terwijl er in 2002 al wel een naam opdook van een mogelijke verdachte. De zaak is inmiddels verjaard.

Tonny van der Mee en Raymond Boere 04-07-20, 06:44 Laatste update: 09:26

Lees ook het emotionele verhaal van Ben van Renssen (Premium). 25 jaar na het drama van Srebrenica zit hij nog vol vragen over de dood van zoon Raviv (25), die naar Srebrenica ging om moslims te helpen, maar sneuvelde door een actie van één van hen.

De uitkomst is bijzonder pijnlijk voor de vader van Raviv die al 25 jaar strijdt voor meer duidelijkheid wat er nu precies met zijn zoon is gebeurd. Hij worstelt nog steeds met de vraag waarom de dader nooit gezocht is.

Volgens het Openbaar Ministerie was het niet mogelijk om in voormalig Joegoslavië strafrechtelijk onderzoek te doen naar een verdachte uit die regio. Maar juristen van het Ministerie van Defensie zagen die mogelijkheid aanvankelijk wel, blijkt uit een vertrouwelijke juridische analyse die onlangs is vrijgegeven aan de vader.

Analyse

Defensie komt daar nu echter op terug. De analyse, die een paar jaar geleden voor intern gebruik is opgesteld, was ‘onvolledig’, laat een woordvoerder in een reactie weten.

Woensdag 8 juli is het precies 25 jaar geleden dat soldaat der eerste klasse Raviv van Renssen omkwam bij observatiepost Foxtrot in het zuiden van de moslimenclave Srebrenica. Hij zat hier met zes dienstmakkers om de vrede te bewaren in het gebied maar ze werden overlopen door het Servische leger.

De Nederlanders moesten hun wapens inleveren en vertrekken. Tijdens de rit met hun gepantserde rupsvoertuig naar de basis werden ze tegengehouden door een groep Bosnische moslims. Toen ze toch wilden doorrijden, werd Raviv door één van hen gedood, vermoedelijk door een handgranaat. Het drama luidde de val in van de moslimenclave, waarbij meer dan achtduizend Bosnische moslims om het leven kwamen, vooral mannen.

De leden van het 13 infanterie bataljon van de Bravo Compagnie, waar Raviv van Renssen deel van uitmaakte, bezochten in 1995 zijn graf op de begraafplaats van Loenen. © Hollandse Hoogte / ANP

Zeven jaar na de grootste massamoord sinds de Tweede Wereldoorlog doken er voor het eerst aanwijzingen op wie het enige Nederlandse slachtoffer tijdens de val had gedood. Het NIOD deed in 2002 uitvoerig onderzoek naar het falen van de hele missie. De onderzoekers traceerden ook getuigen van het incident bij de observatiepost die zelfs een naam noemden van een verdachte.

Uit de vertrouwelijke interne juridische analyse van het Ministerie van Defensie wordt duidelijk dat het weliswaar zeer moeilijk zou worden om een strafrechtelijk onderzoek te starten in voormalig Joegoslavië, maar uitgesloten werd het niet. Er was een ‘zwakke’ maar juridische grond een poging te wagen; het passief nationaliteitsbeginsel. Nederland zou in zo’n geval een onderzoek kunnen opeisen in het buitenland omdat het slachtoffer een Nederlander is.

Toch blijft het Openbaar Ministerie erbij dat er geen mogelijkheid was. Dit beginsel is pas in 2014 opgenomen in het Wetboek van Strafrecht en geldt niet voor misdrijven gepleegd voor die tijd. Defensie erkent nu dat ze dit over het hoofd hebben gezien. Daarmee waren de juridische mogelijkheden uitgeput. ,,Wij beseffen dat dit onbevredigend is voor de nabestaanden, maar op basis van hetgeen juridisch voorligt is er geen andere conclusie mogelijk’’, laat het OM in een reactie weten.

Op 11 juli 1995 vond de val van Srebrenica plaats. Hierbij zijn ruim 8000 mannen en jongens om het leven gekomen. Duizenden mensen komen samen om deze gebeurtenis te herdenken: