Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof om MH17

,,Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel van gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden’’, aldus minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken.

De stap die Nederland nu zet geldt als een zogenoemde ‘statenklacht’, het houdt in dat alle informatie  die het kabinet heeft over het neerhalen van MH17 ook gebruikt kan worden als ondersteuning van de klacht van de nabestaanden. De procedure die de nabestaanden hebben aangespannen kan uiteindelijk leiden tot een schadevergoeding.

,,Het is een bijzonder middel, maar het is ook bijzonder wat er is gebeurd”, zei Blok vrijdagmiddag na afloop van de ministerraad. ,,Het is één van de wegen die we bewandelen om tot gerechtigheid te komen.”

Rusland tekende in de jaren 90 het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en erkende daarmee het hof. De rechters in Straatsburg hebben Moskou al vaker veroordeeld voor mensenrechtenschendingen. Onder meer leden van de punkband/actiegroep Pussy Riot en oppositieleider Aleksej Navalny vonden het hof aan hun kant.

 De eerste reactie vanuit Rusland  is er een van irritatie. Politicus Konstantin Kosatsjev van de partij Verenigd Rusland vindt het onterecht dat Nederland Rusland daagt nadat eerder nabestaanden al een klacht tegen Rusland indienden bij datzelfde hof. Kosatsjev stelt dat de strafzaak in Nederland nog niet is afgerond. “Er is zelfs geen oordeel. En wat heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ermee te maken?”, vraagt hij zich af. De voorzitter van de buitenlandcommissie in de federatieraad, het hogerhuis van het Russische parlement, noemt het besluit van het Nederlandse kabinet “een vreemd initiatief”. Vanuit de Russische regering is er nog geen officiële reactie.

Iets meer dan twee jaar geleden stelden Nederland en Australië Rusland al aansprakelijk voor de ramp met MH17. Het is volgens het kabinet belangrijk dat de gesprekken over de aansprakelijkheid worden voortgezet. Dit traject staat los van het strafrechtelijke vervolging en berechting van de daders.

Op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begon in maart het strafproces tegen vier verdachten van het neerschieten van MH17. Ze zijn niet bij de zaak aanwezig. De vier beklaagden zijn Oleg Poelatov, Sergej Doebinski, Igor Girkin en Leonid Chartsjenko; de eerste drie zijn Russen, Chartsjenko is een Oekraïner.

Nabestaanden vroegen eerder deze week in een brief aan de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra om vrijgave van Amerikaanse satellietbeelden van 17 juli 2014. Daarop zou het lanceren van de BUK-raket te zien zijn.

Al onze video's over het MH17-proces vind je in deze playlist.