NS gaf per ongeluk stationsgrond weg: ‘Een administratief foutje? Ammehoela!’

De NS erkent in 2014 in totaal vijf percelen te hebben overgedaan die ‘niet bedoeld waren om te verkopen’, verklaart woordvoerder Iris Reshef. Zo bleek het spoorbedrijf een deel van het stationsgebied rond NS-station Soest te hebben afgestaan. Ook het busstation van Hoogeveen, pal voor de deur van het NS-station daar, bleek per ongeluk weggegeven aan de vastgoedhandelaar. Reshef: ,,Dit kwam door een administratieve fout.'' Het ging ook nog om stukken grond in Den Haag, Rijssen en Voorthuizen.

De NS probeerde de gronden terug te krijgen, maar de vastgoedondernemer weigerde. Daarop begon de NS een juridische procedure, die geen resultaat opleverde. Pas deze zomer wist de NS de gronden via een derde partij terug te kopen, voor in totaal 61.440 euro.

De uitglijder was onderdeel van twee grote vastgoeddeals van de NS, die deze krant vorige week onthulde. De NS deed in 2010 en 2014 vele honderden percelen spoorgrond gratis van de hand aan twee vastgoedondernemers, die er zelfs miljoenen euro’s bij kregen. ProRail kreeg de gronden als eerste aangeboden, maar paste daarvoor. Later realiseerde de spoorbeheerder zich dat de gronden tóch nodig waren voor allerlei werkzaamheden. De spoorbeheerder zag zich genoodzaakt de gronden voor in totaal 33 miljoen euro over te nemen van de twee vastgoedhandelaars.

Uit onderzoek van deze krant blijkt dat de twee deals binnen de NS al langer vragen oproepen. De NS liet daarom zelf een onderzoek uitvoeren naar de grondverkopen. Zo waren er vermoedens dat één van de betrokken vastgoedondernemers voorkennis had voordat hij een bod op de gronden deed. ,,NS heeft mede na vragen uit de markt onderzoek gedaan naar de wijze waarop de vastgoedportefeuilles verkocht zijn, en hoe het proces verlopen is’’, bevestigt woordvoerder Reshef. De NS stelt dat daarbij geen onregelmatigheden zijn aangetroffen, maar wil geen inzage geven in het onderzoek. 

Ook over de vijf percelen die de NS per abuis verkocht, was binnen het spoorbedrijf grote verbazing, verklaren twee oud-werknemers. Zij vertellen dat de NS in 2014 opmerkelijk veel haast had met de verkoop van de zogeheten ‘GreeNS portefeuille’, zoals het enorme pakket spoorgronden heette. In 2013 was het nog aan ProRail aangeboden, maar de spoorbeheerder had geen interesse. Naar eigen zeggen omdat NS een flink bedrag vroeg voor de gronden, en dat wilde de spoorbeheerder er niet voor neertellen.

Na het afketsen van die deal wilde de NS er zo snel mogelijk van af, zeggen de oud-werknemers. De NS was bereid om zelfs miljoenen euro’s extra te betalen aan wie de gronden zou willen overnemen, zodat het spoorbedrijf zelf geen omkijken meer had naar het onderhoud. ,,Maar de mensen die die gronden moesten verkopen, maakten een paar blunders’’, vertelt een betrokkene.

Dat de NS nu spreekt van een ‘administratieve fout’ stoort deze oud-werknemer van NS Stations. ,,Een administratief foutje? Ammehoela! Eerst geef je grond weg en krijgen vastgoedhandelaren er geld bij, en daarna moet je het zelf terugkopen. Volgens mij heb je dan gewoon twee keer betaald. Dat is geen foutje, dat is een blunder.’’

Diverse Kamerfracties hebben inmiddels om opheldering gevraagd. De Tweede Kamer wil weten hoe het kan dat de NS enorme hoeveelheden grond weggaf aan twee vastgoedondernemers, waarna ProRail ze moest terugkopen. De NS blijft erbij dat beide grondportefeuilles eerst aan ProRail waren aangeboden, met dezelfde voorwaarden die de spoorwegen later aan de vastgoedondernemers bood. 

Maar ProRail stelt dat die voorwaarden anders waren. ,,Het aanbod dat wij kregen, bestond uit een marktconform aankoopbedrag’’, aldus een woordvoerder. ,,De voorwaarden waaronder deze later gekocht zijn door vastgoedbedrijven, waren niet gelijk aan de voorwaarden die wij kregen aangeboden.’’ Zowel NS als ProRail wil geen details geven over die voorstellen uit 2010 en 2014.

Lees meer:

Hoe een snelle jongen binnenloopt dankzij ProRail en NS (Premium)
ProRail verliest 18 miljoen euro aan zakenman door grondblunder
Rotterdamse zakenman kost Prorail 18 miljoen: wie betaalt dat? Jij! (Premium)
Verbazing over grondblunder ProRail: ‘Dit is niet uit te leggen’