OM eist 27 jaar tegen Syriër voor leidende rol bij executie van Syrische militair

Al K. vluchtte in 2013 via Turkije naar Nederland en kreeg een tijdelijke verblijfsvergunning. Hij kwam in het Zeeuwse Kapelle terecht en kon zijn vrouw en kinderen laten overkomen in het kader van gezinshereniging. In 2016 kwam hij in beeld in een Duits strafrechtelijk onderzoek. 

In een daaropvolgend Nederlands onderzoek door het Team Internationale Misdrijven van de politie is onder meer een undercoveragent ingezet. In 2019 pakte de Nederlandse politie Al K. op. Sindsdien zit hij vast. Hij staat terecht voor de rechtbank Den Haag, die voor deze zaak zitting houdt in de extra beveiligde rechtszaal in Rotterdam.

Het doorslaggevende bewijsstuk voor Al K.’s leidende rol bij de executie zijn twee gruwelijke video's. Zeker één daarvan staat nog steeds online op YouTube. Op de video's is te zien hoe de door marteling ernstig gewonde, half ontklede, geboeide en versufte luitenant-kolonel van het Syrische leger in een jeep naar de oever van de rivier de Eufraat wordt gereden, in de regio Deir es-Zor. Het laatste stuk moet hij lopen. Aan de rand van de rivier wordt hij vervolgens geëxecuteerd: meerdere mensen schieten op hem. De officier valt daarna dood in het water.

,,Hij moest zijn dood tegemoet lopen”, aldus de officier van justitie. Wraak op een militair uit het leger van de Syrische president Bashar al-Assad is volgens het OM het motief geweest. ,,Met Gods hulp is de luitenant-kolonel Qussai Mahmoud Al Ali, van de zeventiende Divisie, die burgers bombardeerde, aangehouden”, zegt een stem op de video. Iets later zegt een andere stem: ,,Begin maar.” Daarna volgen de schoten.

Al K. had tijdens eerdere zittingen in de zaak een andere kijk op wat er bij de rivier gebeurde. Hij zegt de man niet te hebben willen doden. Wel wilde hij de gevangene als ruilmateriaal inzetten, omdat familieleden van Al K. vastzaten in een gevangenis van president Assad. Uiteindelijk voelde Al K. zich gedwongen om mee te doen met de executie, maar zou hij opzettelijk mis hebben geschoten. Uit onderzoek van de beelden door het NFI bleek dat Al K. inderdaad enkele keren misschoot, maar ook zeker één keer raak. Mogelijk was het slachtoffer toen al wel overleden.

Vanmiddag komen de advocaten van de Syriër aan het woord.

Inmiddels zijn zo'n tien Syrische asielzoekers voor Nederlandse rechters verschenen vanwege hun daden in de Syrische burgeroorlog. De zaak tegen Al K. is de grootste tot nu toe. Niet eerder werd zo'n zware straf geëist. Alle verdachten die tot nu toe voor de rechter hebben moeten komen, streden aan de oppositie-kant, dus tegen de Syrische president Assad. Ze deden dat wel namens groepen die als terroristisch zijn aangemerkt. 

De meeste doden in de Syrische burgeroorlog zijn echter gevallen door aanvallen van het Syrische regeringsleger. Ook aan die zijde zijn talloze oorlogsmisdrijven gepleegd. In Duitsland werden recent twee Syriërs veroordeeld die onderdeel uitmaakten van het regime; zij waren betrokken bij martelingen en executies in gevangenissen. Ook zij waren later als vluchteling naar Europa gekomen.

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: