Marco Kroon zou in 2007 geweld hebben gebruikt in Afghanistan. © Lars Smook

OM onderzoekt gebruik geweld Kroon in Afghanistan

Het Openbaar Ministerie (OM) doet onderzoek naar een dodelijk incident in Afghanistan in 2007 waarbij oorlogsheld Marco Kroon aanwezig was.

Renske Baars, Hanneke Keultjes en Raymond Boere 17-01-18, 10:13 Laatste update: 13:34

Het incident vond plaats tijdens een militaire operatie die geheim moest blijven. Advocaat Geert-Jan Knoops bracht dat vandaag naar buiten namens Kroon.

,,Ik heb als commandant van mijn eenheid een vijand moeten uitschakelen, die een ernstig gevaar vormde voor de operatie en ook een gevaar vormde voor het leven van mijn mannen en mijzelf. Gelet op de grote politieke en militaire gevoeligheid en het hoge afbreukrisico heb ik dit incident lange tijd geheim moeten houden. Ik wilde en kon de operatie niet in gevaar brengen'', aldus Kroon.

Vanwege de geheime aard zegt Kroon er verder niet over uit te kunnen weiden. Hij voerde de operatie in 2007 uit voor de inlichtingendienst MIVD. ,,De uitkomst van het onderzoek van het OM zie ik met vertrouwen tegemoet, omdat ik naar eer en geweten heb gehandeld'', aldus Kroon.

Zelf naar buiten brengen

Ik heb als commandant van mijn eenheid een vijand moeten uitschakelen die een ernstig gevaar vormde voor de operatie
Marco Kroon

Kroon zegt verder dat hij er bewust voor kiest dit nu zelf naar buiten te brengen. ,,Ik zou het zeer betreuren als u via andere kanalen van dit incident en deze melding zou vernemen dan van mijzelf.''

De onderscheiden militair liep tien jaar met zijn geheim rond en praatte er zelfs niet over met zijn werkgever. Die werd vorig jaar verrast toen Kroon er zelf melding van maakte. ,,Wij waren hier niet eerder van op de hoogte'', zegt woordvoerder Klaas Meijer.

Defensie besloot vorige week melding te maken van het voorval bij het OM, dat nu dus een onderzoek heeft ingesteld. Kroon is lopende dit vooronderzoek niet geschorst en mag zijn werkzaamheden voor de inspecteur-generaal van de krijgsmacht voortzetten.

Tweede Kamer

De Tweede Kamer ontving gisteren een geheimzinnige brief van minister van Defensie Ank Bijleveld. Defensie had ‘een melding voorval’ bij het OM gedaan. Meer informatie was alleen in een vertrouwelijke brief beschikbaar en alléén voor Kamerleden. Bronnen bevestigen dat deze brief over Kroon ging. Meer informatie over het incident biedt de vertrouwelijke informatie niet; die blijft geheim. Het is evenmin bekend waarom het OM nu pas een gebeurtenis van meer dan tien jaar geleden onderzoekt.

Kroon kreeg in 2009 de Militaire Willems-Orde wegens heldhaftig optreden in Afghanistan. Hij was de eerste militair sinds 1955 die de Militaire Willems-Orde ontving. Hij heeft altijd benadrukt dat hij zijn werk in Afghanistan niet had kunnen doen 'zonder de inzet van zijn dienstmakkers'. De Militaire Willems-Orde is de allerhoogste waardering.

Veroordeeld

Marco Kroon en zijn vriendin in hun café.

In 2011 werd Kroon vrijgesproken van het bezit van harddrugs, maar wel veroordeeld voor het bezit en doorgeven van enkele stroomstootwapens in zijn Bossche café Vinny's.

Kroon zelf ontkende dat hij cocaïne gebruikte, de drugs zouden hem door anderen zijn toegediend. De vriendin van Kroon gaf dat jaar wel toe cocaïne te hebben gebruikt. Volgens haar heeft Kroon het goedje nooit tot zich genomen, hoewel sms'jes van Kroon aan haar adres wel anders deden vermoeden. Volgens Kroon had hij lachgas gebruikt.

,,Wij houden nogal van speeltjes tijdens de seks. We hebben zelfs een spaarkaart bij de sekswinkel. Die gesprekken gingen over lachgaspatroontjes. Daar krijg je een opgewonden gevoel van, hadden we een keer gezien op televisie'', zei hij toen tijdens het verhoor.

Groene baretten
De 'groene baretten' waar Kroon onderdeel van was, opereerden onder extreme omstandigheden in Afghanistan. Ze voerden daar onder de naam Special Forces Task Group Viper (2006-2007) en Taskforce 55 (2009 -2010) speciale opdrachten uit. Daarbij kwam het veelvuldig tot gevechten met de Taliban. Eén groene baret verloor hier het leven. Korporaal Kevin van Rijdt sneuvelde in september 2009 als lid van Taskforce 55.
De Militaire Willems-Orde werd op 30 april 1815 door koning Willem I ingesteld als erkenning van uitstekende daden van moed, beleid en trouw in de strijd. De eerste die de eervolle onderscheiding kreeg, was erfprins Willem Frederik van Oranje-Nassau voor zijn daden tijdens de Veldtocht van 1815 tegen Napoleon.