Omstreden nekklem wordt afgeraden op politieacademie
UpdateEen hondengeleider van de Amsterdamse politie die in 2013 een verwarde Surinamer in een nekklem hield waarna die overleed, wist van meet af aan dat zijn optreden fataal was. Dat schrijft De Telegraaf maandag op basis van een verklaring van een anonieme oud-politieman. De hondengeleider zou jaren verboden middelen hebben gebruikt die hem uitermate agressief maakten. Hoewel veel politiemensen beweren de techniek op de academie te hebben geleerd, zou de nekklem daar zelfs worden afgeraden.
De techniek komt van de straat en wordt in de vechtsport gebruikt
Dit zijn de meest voorkomende arrestatietechnieken:
- Fysiek geweld: bij de arrestatie gebruikt de agent handen en voeten. Het kan gaan om schoppen, slaan, duwen en trekken. Verschillende grepen uit de vechtsport kunnen worden toegepast, zoals arm- en beenklem. Het specifieke lichaamsdeel wordt 'vastgezet'. Bij fixeren wordt het lichaam of hoofd van de persoon met kracht tegen een muur of auto geduwd, zodat deze zich niet meer kan verzetten.
- Pepperspray: is een spray met chilipeper die in het gezicht van de aanvaller gespoten wordt om deze tijdelijk uit te schakelen. Het veroorzaakt een acute ontsteking aan de ogen zodat mensen hun ogen moeten sluiten en hun oriëntatie verliezen. De pepperspray is voor één-op-één-situaties en wordt niet gebruikt bij de bestrijding van groepsgeweld. Het gebruik ervan is gebonden aan regels. Agenten zijn verantwoordelijk voor de nazorg.
- Politiehonden: worden aangelijnd ingezet bij het handhaven van de openbare orde en het aanhouden van verdachten. De herdershonden zijn afgericht om agressief te handelen op commando.
- Wapenstok: een stok van PVC en verhard rubber, waarmee op armen en benen wordt geslagen. Het wordt vooral gebruikt om grote groepen relschoppers uiteen te drijven.
- Handboeien of tie-raps: gebruikt bij aanhoudingen en het vervoer van arrestanten als de verdachte zichzelf kan verwonden of er een risico is voor de begeleidende agenten. Tie-raps zijn plastic bandjes die kunnen worden vastgemaakt om iemands polsen. Ze zijn een stuk lichter dan handboeien.
- Vuurwapen: gebruikt de politie alleen bij de aanhouding van vuurwapengevaarlijke verdachten of bij de aanhouding van een verdachte van een ernstig misdrijf.
"Enkele uren na het overlijden van Wensley Udenhout heeft de hondengeleider in zijn directe omgeving gezegd dat hij het slachtoffer heeft vermoord", zegt de anonieme ex-collega. ,,Hij gebruikte daarbij de woorden 'ik heb hem gechoket (verstikt) tot hij slap werd'. Hij wist heel goed wat zijn optreden veroorzaakt heeft."
Het is de zoveelste keer dat de beruchte nekklem de gemoederen bezighoudt. Afgelopen maand kwam de techniek ook in opspraak, na het overlijden van Mitch Henriquez in Den Haag. Hij stierf kort na zijn arrestatie, waarbij de nekklem gebruikt is.
'Techniek van de straat'
Volgens Jaap Timmer, deskundige politiegeweld aan de Vrije Universiteit, zit de nekklem niet in het officiële lesprogramma van de politieacademie. ,,Het wordt zelfs afgeraden. Toch blijken agenten deze techniek wel toe te passen.''
Agenten leren in de opleiding verschillende technieken, waarbij ze handen en voeten gebruiken om een verdachte te overmeesteren. Timmer: ,,Er zijn agenten die vertellen daar de nekklem van docenten te hebben geleerd. De techniek komt van de straat en wordt in de vechtsport gebruikt.''
'Raden af'
Een woordvoerder van de politie bevestigt dat de nekklem niet als techniek wordt aangeleerd. Wel wordt de nekklem in de lessen besproken om leerlingen te wijzen op de risico's. ,,We raden de techniek af. Maar als een agent in ernstige nood verkeert, dan kan het zijn dat hij vanuit een reflex naar de nekklem grijpt. Het is dan een noodmiddel.''
De aanhoudingsvaardigheden van agenten worden jaarlijks getraind en getoetst. Timmer constateert uit eigen onderzoek dat sommige politie-eenheden wel de nekklem toepasten en anderen helemaal niet. Agenten gebruiken naar eigen inzicht fysiek geweld bij een arrestatie.
Dodelijk
De toepassing is niet vastgelegd in de ambtsinstructie zoals bijvoorbeeld het geval is bij pepperspray en het vuurwapen. Wel moeten agenten altijd kunnen uitleggen waarom ze geweld gebruikt hebben. Ze mogen ook niet meer geweld gebruiken dan nodig is. Het gebruik van geweld moet gemeld worden bij een meerdere, die het registreert en toetst.
Volgens Timmer kan iemand overlijden door zuurstofgebrek als agenten de technieken onvoorzichtig toepassen. Het doodgaan van arrestanten door geweld is volgens hem niet te herleiden tot een bepaalde techniek. ,,Vaak spelen al bestaande gezondheidsproblemen, zoals hartklachten, mee. Op een verdachte die kortademig is gaan zitten, brengt risico's met zich mee.''
Jaarlijks verricht de politie 200.000 aanhoudingen. In 7 procent van de gevallen (14.000) gebruikt de politie geweld, aldus Timmer.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Energierekening
Ad: ‘Ik heb zelf ventilatoren onder de radiator geklikt voor optimale verwarming’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Ad Voermans (66) uit Rijen, bij Breda. -
Drukte op Schiphol tijdens Hemelvaartsdag: ‘Maar rijen lopen goed door’
Ook op Hemelvaartsdag is het druk op luchthaven Schiphol. Op social media is te zien dat veel mensen in lange rijen staan. Reizigers met een Europese bestemming schatten hun wachttijd om de security te bereiken op ongeveer drie kwartier. Voor intercontinentale vluchten is dat wat korter. -
2
Zo zet je gezichtsherkenning en vingerafdrukscanner van je telefoon snel uit
Je smartphone ontgrendelen met je gezicht of vingerafdruk klinkt veilig, maar in geval van nood kan het juist een beveiligingsrisico zijn. Iemand kan onder dwang je gezicht scannen of onopgemerkt je vingerafdruk bemachtigen. Gelukkig kun je dit voorkomen. -
'Uitleg agenten over geweld te vaag'
De voorlichting die agenten krijgen over wanneer zij wel en niet geweld mogen gebruiken is te vaag. -
'Mogelijk nog een nekklem-dode'
In de gevangenis in Alphen aan den Rijn heeft zich begin juni een sterfgeval voorgedaan dat op veel punten lijkt op de dood van Mitch Henriquez in Den Haag. Het slachtoffer, Rinus Wolters, werd overmeesterd door een zogeheten landelijk bijstandsteam, waarbij volgens getuigen mogelijk een nekklem is gebruikt. Dat gebeurde ook bij Henriquez. De vijf leden van het bijstandsteam zijn voorlopig uit hun functie gezet. Daarover schrijft De Telegraaf vrijdag.
-
Amsterdamse agenten: Nekklem is belangrijk middel
Veel agenten in Amsterdam maken zich zorgen over het mogelijk verbieden van de omstreden nekklem. Ze zien de techniek als een belangrijk middel om agressieve verdachten onder controle te krijgen en zien weinig geschikte alternatieven, meldt AT5 vrijdag op basis van een rondgang. -
4
Werk jij liever thuis omdat je daar productiever bent? ‘Gaat om meer dan je to-dolijst afstrepen’
Een goede verstandhouding met collega’s, leidinggevenden of klanten maakt je werkdag niet alleen plezieriger, maar zorgt er ook voor dat je meer gedaan krijgt. Mirjam Wiersma, auteur van twee boeken over zakelijk flirten, vertelt hoe je jezelf op de kaart zet en mooie relaties opbouwt met anderen. Deze keer: een intern netwerk. -
Voorlopig geen verbod op nekklem
De omstreden nekklem wordt voorlopig nog niet verboden, schrijft de Volkskrant zaterdag. Een onderzoek door onafhankelijke deskundigen in opdracht van de inspectie Veiligheid en Justitie is pas volgend jaar afgerond. Tot die tijd wordt de greep niet verboden.