Lange rijen vrachtwagens staan er geparkeerd pal voor het Amrath Hotel bij grensovergang Hazeldonk. Veelal afkomstig uit Oost-Europa. Van een enkele ronkt de motor en zijn de ramen beslagen. Maar bij de meeste is het akelig stil wat de sfeer tijdens deze mistige kerstdagen een beetje unheimisch maakt. Zijn de chauffeurs aan het wandelen? Eten? Of zijn ze met ander vervoer dan toch naar huis?

Dat laatste valt niet helemaal uit te sluiten. Navraag ter plekke leert dat een aantal chauffeurs vlak voor aanvang van kerstavond is opgehaald om thuis bij de familie in Oost-Europa de feestdagen door te brengen. De vrachtwagen blijft in Nederland, want het bedrijf waar de mannen voor werken rijdt alleen op West-Europa. Zo wordt er geld bespaard, is de wat geheimzinnige uitleg van de man die alleen met handen en voeten praat. 

,,No… No English speak”, zegt hij terwijl het scheerapparaat over zijn kin glijdt. Duits dan misschien? ,,Nein… Kein Deutsch sprechen’’, klinkt het schor. ,,Ein bisschen vielleicht’’, probeer ik nog wanhopig. Maar het blijft een hardnekkig en hoofdschuddend NEE. Als ik me omdraai om terug te lopen naar mijn auto hoor ik de man in vloeiend Duits tegen zijn Oekraïense bijrijder zeggen dat de koffie lauw is.

De Litouwers weten dat het gekampeer langs snelwegen en op parkeerplaatsen elders omstreden is. ,,Maar we hebben geen keus. Het is in West-Europa te duur voor ons. Zelf krijg ik wel een onkostenvergoeding, maar die is naar Litouwse maatstaven. Veel te weinig dus. Uitbuiting? Ik zal dat woord niet in de mond nemen. Mijn baas is een handige zakenman en ik werk vrijwillig bij hem.”

Een gast van een fastfoodrestaurant roept in het voorbijgaan dat de chauffeurs hun troep moeten opruimen. Met rood aangelopen smoeltjes kijken de mannen elkaar veelbetekenend aan. Het is keurig netjes bij hun vrachtwagen. ,,Tja… Er zijn nogal wat collega’s die minder netjes zijn’’, zegt Jan wijzend op de lege parkeerplekken waar het vuil voor het oprapen ligt. Praktisch ‘nasmeulend’. Alsof de Oost-Europeanen de pers hebben zien aankomen en pardoes op de vlucht zijn geslagen.