Zelf leurde hij zijn kinderen van bad naar bad, op zoek naar een goede én leuke zwemles. ,,Bij de eerste baden stonden slecht betaalde zwemonderwijzers die de lessen afraffelden, geen goede focus hadden,'' vertelt Van den Hoogenband. Doodzonde, vindt de oud-topzwemmer, want zijn kinderen verloren hun plezier in zwemmen. Totdat hij wél goede lessen vond en zijn kroost fluitend in de kleedkamer stond. 

Zijn conclusie: de focus van de zwemlessen moet verschuiven. Nu ligt de nadruk op de veiligheid - kinderen moeten leren zwemmen om niet te verdrinken. Door de zwemlessen weer leuk te maken, krijgen kinderen meer plezier in het zwemmen en is het makkelijker om ze de goede technieken aan te leren zodat ze nog steeds niet verdrinken. ,,Bovendien vinden ze het dan ook nog leuk om te zwemmen als ze hun diploma hebben gehaald,'' redeneert Van den Hoogenband.

Ouders ervaren de zwemlessen als een 'moetje'. De ervaring: elke week zitten ze op zaterdagochtend om 8 uur in een heet zwembad, achter een raam en de lessen van hun kinderen kosten ook nog een flinke duit. En dan bleek twee jaar geleden ook nog in een enquête dat de helft van de ouders niet te spreken was over de kwaliteit van de zwemlessen. 

Zwemonderzoekers erkennen dat er een wereld te winnen valt. Terwijl kinderen op de basisschool al veel werken met iPads en op hun eigen niveau lessen volgen, zijn de zwemlessen op tal van plekken een stuk traditioneler. De kinderen staan bijvoorbeeld nog te veel in een rijtje te wachten totdat ze een bepaalde oefening mogen uitvoeren. ,,Als ze meer regie hebben over wat ze wanneer leren, ervaren ze direct meer plezier,'' constateert Mandy van der Weijden- Van Rooden, onderzoeker aan het ZwemLab van Hogeschool Windesheim. Bovendien krijgen kinderen te weinig tips om hun zwemvaardigheid te verbeteren, zegt Janco Nolles, docent en onderzoeker bij het Instituut voor Sportstudies aan de Hanzehogeschool Groningen.

Vernieuwers bepleiten dat er meer leerzame spelletjes in de zwembaden moeten komen. Om de kleintjes watervrij te maken, kunnen ze bijvoorbeeld tikkertje spelen waarbij de kinderen vrij zijn als ze hun hoofd onder water hebben. En laat ze op de rug drijven als ze 'af zijn'.  

De Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB) lanceerde een paar jaar geleden al de eigen zwemmethode Superspetters. ,,We zagen dat de zwemlessen al jarenlang op dezelfde manier werden gegeven en wilden ook dat die leuker zouden worden,'' verklaart Alice Schols, projectleider zwemlessen. 

Ook andere zwemscholen beseffen dat het zwemmen leuker moet zijn. Ze weten echter veelal niet hoe ze dat moeten aanpakken. De Nationale Raad Zwemveiligheid (NRZ) laat op dit moment onderzoek doen naar de vraag wat de zwembaden kunnen doen om kinderen meer te laten zwemmen, ook nadat ze hun diploma's halen. 

Toch benadrukt de NRZ dat de zwemlessen bestaan om kinderen te leren overleven in het water. ,,Wij bepalen wat ze moeten kunnen als ze hun A-, B- en C-diploma halen en dat vernieuwen we om de zoveel jaar. De kwaliteit is altijd goed,'' zegt woordvoerder Marjolein van Tiggelen. Hoe de zwemlessen er precies uit zien en of er genoeg wordt gespeeld, dat bepalen de zwemscholen zelf.  

Oud-topzwemmer Van den Hoogenband beseft dat er nog een lange weg te gaan is. ,,Kinderen zijn niet bezig met verdrinken. Zwemmen kan vooral super leuk zijn. Als de lessen leuk zijn, leren ze vanzelf hoe ze niet verdrinken en blijven ze nog terugkomen ook.''

Lees het hele interview met Pieter van den Hoogenband morgen in het Magazine van deze krant.