Oudere dikkerds leven net zo lang

Die opzienbarende conclusie trekken onderzoekers van het Erasmus MC in Rotterdam. De wetenschappers hebben de levensverwachting van bijna 6500 Nederlandse mannen en vrouwen van 55 jaar en ouder onderzocht.
Hoewel te dikke ouderen even lang leven als hun slanke medemens, lopen ze wél fors meer risico op diabetes type 2 (suikerziekte) en bijbehorend leed als slecht zicht, diepe infecties en beschadigde bloedvaten en zenuwen.

Mannen met obesitas krijgen deze aandoening drie jaar eerder dan normaal, vrouwen met obesitas bijna vijf jaar eerder. Ondanks de ziekteverschijnselen is de levensverwachting voor dikke ouderen niet lager. Waarom dat zo is, kunnen de onderzoekers niet precies verklaren. Daar is meer onderzoek voor nodig. ,,Oudere mensen belanden soms in het ziekenhuis. Een theorie is dat de groep die een vetlaagje heeft, meer reserves heeft en het ziekenhuisproces beter aankan," geeft Symen Ligthart van het Erasmus MC als voorbeeld.

Een te dikke oudere hoeft dus niet meer op dieet, zou je zeggen. Maar zo positief wil de onderzoeker het niet stellen. ,,Je wordt misschien even oud als een leeftijdgenoot, maar je moet misschien wel medicatie slikken of insuline spuiten om overeind te blijven. Dat kost de maatschappij enorm veel geld. Bovendien kun je je afvragen hoe je gelukkiger oud wordt: met of zonder pillen."

De Rotterdamse en Amerikaanse wetenschappers van het Erasmus MC baseren hun onderzoek op ERGO. Dat is een langlopend en omvangrijk bevolkingsonderzoek in de Rotterdamse wijk Ommoord, waaraan 15.000 buurtbewoners van 45 jaar en ouder meedoen.

Te dikke jongeren
Onderzoeker Ligthart benadrukt dat de opmerkelijke conclusies enkel gelden voor ouderen met overgewicht. Te dikke jongeren gaan nog steeds eerder dood dan leeftijdsgenoten met een normaal gewicht. Dat werd twee jaar geleden al aangetoond in een studie van Canadese onderzoekers. Zij constateerden dat 20- tot 40 jarigen met ernstig overgewicht gemiddeld bijna zes jaar korter leven. Voor te zware 40- tot 60-jarigen was het verlies 1,7 tot 3,0 jaar.

,,Het verlies in levensjaren loopt dus af naarmate mensen met overgewicht ouder worden. Dat komt overeen met onze studie, waar de gemiddelde leeftijd 70 was," zegt Ligthart. ,,Als je eenmaal oud bent geworden met obesitas, zing je kennelijk die laatste jaren ook nog wel uit."

De 6500 deelnemers aan de studie van ERGO waren grotendeels blanke ouderen. Ligthart: ,,Om te weten hoe het zit bij andere bevolkingsgroepen en etniciteiten moet er meer onderzoek komen."

De Nederlandse Obesitasvereniging is niet verrast door de onderzoeksresultaten. ,,Veel mensen met obesitas hebben een zeer gezonde leefstijl", reageert bestuurslid Anja Mulder. ,,Zij zijn dik door ziekte en niet omdat ze te veel eten, zoals veel mensen denken. Met overgewicht kun je heel gezond leven. Het verbaast me dan ook niet dat ouderen met overgewicht net zo oud worden als hun leeftijdsgenoten."

Vorig jaar kampte 43 procent van de Nederlanders met overgewicht, van wie 12 procent ernstig. Fors meer dan in 1981, toen ruim 27 procent te dik was. Nederland telt zestien 'obesitasziekenhuizen', waar operaties tegen ernstig overgewicht - zoals maagverkleiningen - worden uitgevoerd.