Overleven in een Zuid-Europees klimaat: ‘Misschien moeten we ook wel aan de siësta’
Na dagen rond de veertig graden is het weer wat minder heet. Tijd voor een koele denkoefening. Hoe gaan we in Nederland ons leven leven in een Zuid-Europees klimaat?
Heb je een achtertuin? Kijk dan eens door het raam en neem de proef op de som. Heb je er bijna alleen maar grote tegels liggen, of kunstgras? Is echt de hele achtertuin boomloos? En vind je het te veel moeite om een klimplant, een wingerd om maar wat te noemen, tegen die muur te laten groeien?
Als je al deze vragen bevestigend moet beantwoorden, dan heb je van je eigen tuintje misschien wel zonder het door te hebben een bakoven gemaakt. Het besef dat dat niet heel comfortabel is, dringt bij veel mensen nu pas door, zegt Helga van Leur, meteoroloog, voormalig weervrouw van RTL en zelfbenoemd ambassadeur weer, klimaat, duurzaamheid en gedrag.
,,De weerrecords van een paar dagen terug laten zien wat er aan de hand is. Het wordt warmer in Nederland, en daar moeten we ons op instellen. Bijvoorbeeld door weer echt gras te zaaien in je achtertuin, schaduw te creëren of meer planten neer te zetten op je balkon. Dat helpt echt. Met simpele maatregelen kun je ervoor zorgen dat het wat minder heet is.”
Kijken in Zuid-Europa
Met een paar begonia’s op het balkon ben je er natuurlijk niet. Willen we ook bij nachten met temperaturen ver in de twintig graden een beetje koel willen slapen, dan zal er meer moeten gebeuren. Huizen en woonblokken zullen anders moeten worden gebouwd. Dat wiel hoeven we niet helemaal zelf uit te vinden, zegt Van Leur. Zij redeneert: als we straks een klimaat krijgen dat wel wat weg heeft van dat in Zuid-Europa, zouden we dan niet eens kijken naar hoe ze hun woonomgeving daar hebben ingericht? ,,Wat je daar ziet: huizen met dikkere muren, kleinere ramen, veel wit. Dat kan hier ook allemaal.”
Artikel gaat verder onder de foto
Pier Vellinga, emeritus hoogleraar klimaatverandering aan de universiteit van Wageningen, kan niet anders dan de woorden van Van Leur onderschrijven. Was ooit de doorzonwoning het ideaal van de geslaagde babyboomer, nu moeten we toe naar patiowoningen met schaduwrijke binnentuinen, naar geïsoleerde platte daken waar groen groeit om de warmte uit het huis te weren.
Nederlandse winkelstraat
Vellinga: ,,In Nederland houden we van bestrate voortuinen waar je je fiets neer kunt zetten. Maar we moeten echt toe naar meer groen, meer bomen, meer schaduw. Zoals je ook moet nadenken over de manier waarop je binnensteden inricht. Kijk naar de medina’s in Noord-Afrika: smalle straatjes waar de zon niet in kan schijnen. Of de arcades (portieken, red.) in Bologna, waaronder je in de schaduw langs de winkeltjes kunt lopen. Wie gaat er met veertig graden nou nog winkelen in de gemiddelde Nederlandse winkelstraat?”
Het zijn mooie vergezichten, maar de weg ernaartoe is niet makkelijk. ,,Mensen weten het vaak niet meer”, zegt Vellinga. ,,Eerst horen ze dat hun huizen van het gas af moeten, dan zijn er maatregelen nodig omdat er steeds vaker wateroverlast is, en nu is het weer de hitte. Gelukkig kan het vaak samen gaan. Als je je huis isoleert om je energieverbruik omlaag te brengen, dan kun je de hitte ook beter buiten de deur houden.” Van Leur: ,,En met een warmtepomp die bodemwater gebruikt, kun je je huis in de zomer ook koelen.”
Artikel gaat verder onder de foto
Gewend raken
Waar je natuurlijk niet aan ontkomt, hoe hard je je best ook doet om van je woning een koele oase te maken: als je de straat op moet bij veertig graden, zul je het warm hebben. Kan de gemiddelde Zeeuwse zeebonk of Brabantse boer daar überhaupt wel aan gewend raken?
Thermofysioloog Koen Levels, gespecialiseerd in het fenomeen hitte, stelt ons gerust. ,,Hitte is júist een kwestie van gewenning. Het gaat niet vanzelf, maar als je je vaak genoeg aan hitte blootstelt, raakt je lichaam ermee vertrouwd. Maar als je steeds binnen blijft zitten en warme temperaturen mijdt, zul je er nooit goed mee om kunnen gaan.”
Trainen op hitte
Namens sportkoepel NOC*NSF bereidt Levels atleten die in aanmerking komen voor de Olympische Spelen van Tokio volgend jaar voor op de hoge temperaturen in Japan. Dat gebeurt onder andere in een ‘klimaatkamer’ op sportcentrum Papendal, waarin de warme omstandigheden worden nagebootst. ,,Sporters kunnen hun lijf trainen op hitte. De prestatie zal bij tropische temperaturen minder zijn, maar het lichaam kan het wel aan. Ik ga dus niet meteen mee met de stelling dat hitte gevaarlijk is. Al is een olympisch atleet natuurlijk niet te vergelijken met een kwetsbare oudere.” De boodschap van de hitte-expert, voor iedereen: ,,Luister vooral naar je lichaam.”
Daarbij hoort in de echt warme weken een aangepast dagritme, stelt Van Leur. ,,Heel vroeg opstaan, en tegen het einde van de ochtend gas terug nemen, misschien vroeg in de middag wel een siësta.” En nee, dat is niet ‘debiel’, vindt ze. ,,Sommige mensen doen lacherig over hitteplannen en andere protocollen. Maar die zijn bloedserieus, want ze redden echt levens.”
In De Ochtend Show to go stond Rumag op station Lelystad met de vraag: Wat doe jij tegen de hitte? Bekijk de video:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMKoken & Eten
Vegaburgers doen de gezondheid meer kwaad dan goed: welke vleesvervangers zijn wél een goede keuze?
Uit een analyse van meer dan 500 verschillende vegetarische burgers, worsten, balletjes en schnitzels uit de supermarkt blijkt dat vleesvervangers vaak te veel vet en te weinig eiwitten bevatten. Volgens TestAankoop in België zijn de meeste veggieburgers enorm bewerkt en doen ze de gezondheid van de consument meer kwaad dan goed. Hoe kies je dan de juiste vleesvervanger? En bestaan er voedzame alternatieven? -
Deze auto's gaan het vaakst meer dan 300.000 kilometer mee
Automobilisten die een hekel hebben aan inruilen doen er goed aan om een auto te kopen die in één van de lijstjes hieronder staat. Het zijn nagenoeg onverwoestbare modellen met motoren die een eeuwig leven lijken te hebben. -
80
Mbo’s kraken staking streekvervoer: ‘Houd daarmee op, de schade is te groot’
Twee mbo-instellingen met in totaal 17.000 studenten in de provincie Drenthe en de stad Doetinchem (Gelderland) uiten in een gezamenlijke open brief hun onvrede over de huidige acties in het streekvervoer. -
Wat we kunnen leren van praten over onze stoelgang: ‘We hebben allemaal weleens diarree’
Mensen vinden het vaak ongemakkelijk om over diarree te praten of om ermee naar de huisarts te gaan. Vaak is deze dunne ontlasting vrij onschuldig, maar wanneer is het slim om naar de dokter te gaan? En wat doe je als een kind diarree heeft? -
Frits (63) overleed na val met fiets over balk die in Amsterdamse Bos werd neergelegd: ‘Het was een moordwapen’
Frits van de Voort (63) viel met zijn mountainbike over een houten balk die ineens op het parcours lag in het Amsterdamse Bos. Volgens de politie zou de balk mogelijk opzettelijk zijn neergelegd. Justitie looft een beloning uit van 15.000 euro voor de tip die leidt tot opheldering. ,,Het was een moordwapen.”
-
PREMIUM
Passagiers vroegen of Daniel B. het rustiger aan kon doen: even later crashte auto tegen boom
Hij was de bob na een feestje in Den Haag. Met 200 kilometer per uur op de snelweg reed hij naar Schiedam. Zijn passagiers vroegen of hij het rustiger aan kon doen. Later werd de auto gelanceerd en kwam tot stilstand tegen een boom. Daniel B. (25) blijkt ook nog hardleers. Na het ongeval werd hij nog eens drie keer op de bon geslingerd wegens te hard rijden. -
-
-
‘Fakkeldreiger’ Kaag toch geen lijsttrekker Jezus Leeft, te weinig ondersteuningsverklaringen
Max van den Berg, de man die tot zes maanden cel is veroordeeld omdat hij met een brandende fakkel voor het huis van minister Kaag stond, staat toch niet op de lijst van partij Jezus Leeft bij de provinciale verkiezingen in maart. Partij en stembureau geven verschillende verklaringen voor waarom dat zo is. -
PREMIUMWaarvan Akte
Ze moest het document ondertekenen, maar begreep helemaal niet wat er stond
Waargebeurde voorvallen uit de notarispraktijk, opgetekend door journalist Johan Nebbeling. Deze week blikt hij terug op een oude zaak.