Participatiewet werpt vruchten af

,,Ik kan nu tenminste iets nuttigs doen voor de maatschappij.'' Sanne Jans is dolgelukkig dat ze geen Wajong-uitkering meer ontvangt, maar nu kan werken voor haar geld. Net als de meeste mensen. De 29-jarige Zoetermeerse heeft sinds maart dit jaar een jaarcontract bij Albert Heijn op zak. Ze werkt er dertien uur per week, verspreid over vier dagen. Haar belangrijkste taak: het schoonhouden van de schappen en de gangpaden.

Jans is een van de vele duizenden jonge arbeidsgehandicapten die een baan heeft gevonden in het reguliere bedrijfsleven en van wie de Wajong-uitkering is stopgezet. Die ontwikkeling is een uitvloeisel van de Participatiewet die vorig jaar januari is ingevoerd. De Wajong-uitkering is sinds die tijd alleen nog beschikbaar voor jongeren die door ziekte of handicap écht nooit meer aan de slag kunnen.

Wijziging
Die verandering in de wet is al goed terug te zien in de laatste cijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde gisteren dat er eind juni 246.000 uitkeringen zijn verstrekt aan jonge arbeidsgehandicapten. Dit komt neer op bijna 4.000 minder dan een jaar eerder. De wijziging van de wet- en regelgeving leidde tot een storm van protest - het kabinet zou een onmenselijk en asociaal beleid voeren. Toch kijkt Jans er anders tegenaan. ,,Dankzij dit werk zit ik veel lekkerder in mijn vel dan ooit tevoren.''

Jongeren die wél - al is het maar een klein beetje - kunnen werken, krijgen allemaal een herkeuring door uitkeringsinstantie UWV. Als ze 'gezond' zijn verklaard, worden ze geholpen bij het zoeken naar een baan in het reguliere bedrijfsleven of bij de overheid.

Zo is het ook gegaan bij de Zoetermeerse Jans. ,,Ik hoef nu niet meer mijn hand op te houden'', reageert ze enthousiast. Overigens klopt dat niet helemaal. Ze ontvangt weliswaar geen Wajong-uitkering meer, maar krijgt ter aanvulling nog wel geld uit een ander potje. Namelijk: de bijstand. Niet geheel verwonderlijk is het aantal bijstandsgerechtigden de afgelopen tijd wel iets gestegen.

De bedoeling is wel dat die stijging enigszins beperkt blijft door de zogeheten banenafspraak die de sociale partners hebben gemaakt. Die afspraak houdt in dat er de komende tien jaar 100.000 banen bij bedrijven moeten worden gecreëerd en 25.000 bij overheidsinstanties.

Twijfel
Of dit gezien de snelle flexibilisering van de arbeidsmarkt daadwerkelijk gerealiseerd kan worden, wordt door sommige arbeidsmarktdeskundigen in twijfel getrokken. Voor werkgevers betekent dit, dat zij tegen deze trend in contracten moeten aanbieden aan mensen met een arbeidshandicap én hen extra begeleiding zullen moeten geven.

De grutter zegt die taak in elk geval serieus te nemen. ,,We hopen eind dit jaar de tweeduizendste Wajonger in dienst te kunnen nemen," zegt een zegsvrouw van Albert Heijn. Nu heeft Jans al veel minder begeleiding nodig dan in de eerste weken. ,,Ik voel mij nu een stuk zelfverzekerder. Ik werk nog wel aan de hand van lijstjes, maar mijn begeleider hoeft niet meer de hele tijd op mij te letten."

Dat wil niet zeggen dat ook de problemen van Jans zijn opgelost. Ze heeft nog altijd concentratieproblemen. ,,Ik ben snel afgeleid en heb veel structuur nodig. Die structuur heb ik nu gelukkig wel.''