Pas op dat je niet verbrandt! Hele week extreem hoge zonkracht

De hoge zonkracht van zondag lijkt een voorbode voor wat nog komen gaat. Het RIVM verwacht ook voor komende week waardes tussen de 7 en de 8. ,,Een nieuwe uitschieter is niet uitgesloten", aldus het RIVM.
 

De zon staat rond deze tijd hoog aan de hemel. En hoe hoger de zon, hoe hoger de zonkracht. Want: met een hoge zonnestand is de weg door de atmosfeer korter. En het is vooral de atmosfeer die een belangrijke rol speelt in de hoogte van de straling. Een groot deel van de straling wordt namelijk weggefilterd door de ozonlaag. Hoe lager de zon, hoe langer de weg door de ozonlaag, en hoe meer er wordt weggefilterd. 

Een hoge zonnestand dus. En dat zal de komende dagen niet anders zijn. We gaan namelijk al weer richting de langste dag van het jaar, over anderhalve week. Naast de stand van de zon heeft ook de dikte en de samenstelling van de ozonlaag invloed. En die fluctueert van dag tot dag. Dit weekend was de ozonlaag dun, waardoor de kracht van de zon sterker werd. De andere parameter is de mate van bewolking. Maar ook die kan verraderlijk zijn: soms is er wel bewolking, maar is deze gebroken. Dan kan de zon wel direct naar de aarde toeschijnen, maar kunnen er ook reflecties ontstaan aan de zijkant van de bewolking. Hierdoor kan kortstondig extra uv-straling je huid bereiken. Een optelsom van factoren dus, met een extreem hoge straling tot gevolg.

Je zou kunnen denken: hoe warmer het is, hoe beter ik me in moet smeren. Maar de kracht van de zon heeft niks te maken met temperatuur. Denk maar aan een wintersportvakantie. ,,Het is eigenlijk heel logisch", vertelt Klaassen. ,,Als je hoger zit, dan is de hoeveelheid lucht tussen de zon en de huid minder. Dan is de zonkracht ook hoger want er is minder lucht die de uv-straling kan filteren. 

,,Een klein beetje zon is goed, maar het is al gauw te veel, zeker als die zonkracht zo hoog is. Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor hun gedrag, maar wij adviseren echt om je goed te beschermen. De hoeveelheid huidkanker is enorm toegenomen de afgelopen 25 jaar. En dat heeft voor een groot deel te maken met het zongedrag van mensen", vertelt stralingsdeskundige Harry Slaper van het RIVM. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in ons land. Jaarlijks overlijden er zo'n 920 Nederlanders aan. Ook bescherming van de ogen met een zonnebril is belangrijk, omdat UV-straling bij kan dragen aan staar.

Zonnestraling heeft ook een positief effect. Ons lichaam maakt via zonlicht vitamine D aan. En vitamine D is van belang voor gezonde botten en spieren en heeft mogelijk ook nog andere positieve gezondheidseffecten. Een korte blootstelling van de huid bij hoge zonkracht is al voldoende, daarvoor hoef je niet uren te bakken in de achtertuin. 

Toch de tuin in? Smeer je dan goed in en laat je dan niet foppen door een hoop fabels over zonnebrand. We zetten de belangrijkste feiten en verzinsels hier nog eens voor je op een rijtje.