Politie lost moorden op jonge, mannelijke allochtonen minder vaak op
Moorden op jonge, mannelijke allochtonen worden relatief minder vaak opgelost dan die op blanke vrouwen. Dat concludeert criminoloog en forensisch psycholoog Marieke Liem van de Universiteit Leiden na onderzoek in haar eigen moorddatabase. Ook krijgen moeilijk op te lossen moorden mogelijk minder tijd van de politie.
Marieke Liem legde een database aan met allerlei soorten documenten over moord en doodslag uit de periode 1992-2016. De database bevat bijna vijfduizend moordzaken, ruim vijfduizend slachtoffers en honderden gegevens over al die zaken die ertoe doen, zoals het moordwapen en de relatie tussen dader en slachtoffer.
Bij het vergelijken van data bleek dat moordzaken met een jonge, allochtone man als slachtoffer relatief minder vaak worden opgelost dan zaken waarin een blanke vrouw het slachtoffer is. Dat ziet Liem terug in andere delen van Europa en de VS. ,,Het is zorgwekkend. Dit kan mogelijk wijzen op onbewuste discriminatie.’’
Volgens Liem ligt dat aan twee factoren. ,,Jonge mannelijke allochtone slachtoffers vind je vaak in het criminele milieu. Mensen kunnen zich daar gewoon minder goed mee identificeren. Allochtone slachtoffers zijn daardoor minder knuffelbaar, we vinden het minder erg dan wanneer er een blanke vrouw is vermoord. Dan gaan wel alle alarmbellen af. Dan stellen we vragen als: Hoe is het toch mogelijk dat deze jonge vrouw, met misschien wel jonge kinderen, is vermoord? Die zaken krijgen in de praktijk veel meer aandacht, ook van de politie.”
Allochtone slachtoffers zijn daardoor minder knuffelbaar, we vinden het gewoon minder erg dan wanneer er een blanke vrouw is vermoord
De andere factor is het perspectief van de politie op moordzaken. ,,Die moet in elke moordzaak evenveel moeite stoppen’’, vertelt Liem. ,,Maar bij moord in het criminele circuit is er vaak minder bewijs, waardoor ze lastiger zijn op te lossen.’’ Volgens Liem gaat het daar mis: ,,De politie denkt: we kunnen dit alleen oplossen als er genoeg bewijs is, en besteden er vervolgens mogelijk minder tijd aan.’’
De politie zegt dat ze alles in het werk stelt om elk levensdelict op te lossen. De achtergrond van het slachtoffer speelt daarbij geen enkele rol, de mate van ‘knuffelbaarheid’ evenmin, aldus een woordvoerder.
In de afgelopen 25 jaar werd gemiddeld 80 procent van de moorden opgelost, blijkt uit de database. In andere West-Europese landen ligt dit percentage rond de 90 procent - in Finland zelfs 98 procent. ,,Dat komt misschien omdat Nederland een relatief groot aandeel moorden heeft in het criminele circuit, met name geassocieerd met drugshandel.’’ 15,3 procent van alle moorden in de afgelopen 25 jaar werd gepleegd in het criminele milieu.
,,Getuigen bij dit type moord willen vaak niet praten, sterker nog: ze ‘lossen het zelf wel op’.’’ Om een kettingreactie aan wraakmoorden te voorkomen én slachtofferdiscriminatie uit te sluiten, zou elke moord evenveel aandacht dienen te krijgen, vindt Liem. De politie laat in een reactie weten dat levensdelicten in het criminele milieu vaak niet eenvoudig zijn op te lossen, onder meer omdat getuigen er belang bij hebben te zwijgen en de politie te maken heeft met professionele daders. Dat kan ertoe leiden dat de onderzoeksmogelijkheden bij criminele levensdelicten eerder zijn uitgeput, waardoor een onderzoek wordt stopgezet.
Minder moorden
Het dalende aantal moorden is de grootste trend uit de database van Liem. De kans om in Nederland vermoord te worden is in 25 jaar sterk gedaald. In de jaren 90 was de moordratio nog 1,8, wat betekent dat de kans om slachtoffer te worden van moord 1,8 op de 100.000 was. ,,Die kans was in 2016 nog maar 0,63. Een historisch laag punt. In de middeleeuwen hadden we een ratio die vergelijkbaar is met dat van delen in Afrika nu. Duizenden jaren daarvoor zat het in de 100 tot 500, dus we komen van heel ver’’, zegt Liem.
Liem denkt dat de dalende trend deels te danken is aan de komst van internet. De database bevestigt dat voor een groot deel. ,,Met name omdat we zien dat man-tot-manmoorden heel erg zijn afgenomen.’’ Jonge mannen tussen de 15 en 35 jaar lopen het grootste risico om slachtoffer én dader te worden van moord. ,,We zien dat de levensstijl onder die groep de afgelopen jaren heel erg is veranderd. Ze zitten vaker binnen achter hun computer. De komst van internet biedt daarmee een mogelijke verklaring voor de dalende trend.’’
Moord is een menselijk fenomeen
Hoewel het aantal moorden terugloopt, is het volgens de crimologe nooit helemaal uit te bannen. ,,Moord is een menselijk fenomeen. Zolang we op deze aardbodem leven, zullen we dit type gedrag blijven vertonen. Maar we leven in de veiligste tijd ooit, ook al willen we dat vaak niet geloven.’’
Marieke Liem maakt onderscheid tussen verschillende soorten moord. Hieronder ziet u welk aandeel een bepaald type moord had in het totale aantal:
Marieke Liem bespreekt nog meer van haar bevindingen in de reeks ‘Fataal Geweld’ op 13, 20 en 27 november in de Wijnhaven, Den Haag.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Helemaal klaar met Windows 11? Zo ga je terug naar 10
Ben je niet tevreden met Windows 11, werken bepaalde toepassingen niet meer of mis je simpelweg de interface van Windows 10? Welke reden je ook hebt om terug te willen naar het vorige besturingssysteem: zo downgrade je van W11 naar W10. -
PREMIUMGeld & Geluk
Millie en Dolf betalen 100 euro per maand aan energie: ‘Centrale verwarming is luxe’
In deze rubriek vragen we lezers naar hun relatie tussen Geld en Geluk. Dolf geeft makkelijker geld uit dan Millie, maar zorgt er ook voor dat niets uit de ijskast wordt weggegooid. En koopt soms een kofferbak vol wijn. -
Boze boeren onaangekondigd de snelweg op: acties op diverse plaatsen in Brabant
Op verschillende locaties in Brabant voeren boeren vanavond onaangekondigde actie. De demonstraties vinden vooral plaats rondom snelwegen en grote N-wegen. Er zijn in ieder geval acties gemeld in Hapert, Boxmeer, Liessel, Best, Haps, Heeswijk-Dinther en Oisterwijk. De politie zegt ‘waar mogelijk’ de regels te handhaven. -
met video's
Eén dode na tornado op Schouwen-Duiveland, veel huizen onbewoonbaar
Eén dode, negen gewonden, zeker vijf onbewoonbare huizen en nog eens 150 woningen beschadigd. De windhoos die vandaag door Zierikzee trok, liet een spoor van vernieling na. Buurtbewoners spreken van een ‘oorlogsgebied.’ -
PREMIUMBouwplaats of bouwval?
Deze miljonair werkt al 10 jaar aan pretpark, maar komt niet verder: ‘Meer werk dan ik dacht’
Al jaren voorspelt ondernemer Hennie van der Most dat zijn attractiepark in Rotterdam binnenkort opent. Maar na tien jaar lijkt dat moment nog steeds ver weg en stapelen de problemen zich op. Gaan de deuren van het pretpark ooit open?
-
Verrassend: deze dure SUV was vorig jaar de bestverkochte auto ter wereld
De Toyota RAV4 was vorig jaar de bestverkochte auto ter wereld. De SUV verwees een andere Toyota naar de tweede plaats. Het Japanse merk staat met maar liefst vier modellen in de top 10. -
PREMIUMdierenmens
Dansende lampjes in het bos: vuurvliegjes zie je echt alleen als het heel donker is
In de rubriek Dierenmens schrijft Annemarie Haverkamp over dieren met een verhaal. Deze week over vuurvliegjes: ,,Je ziet ze echt alleen maar als het goed donker is.” -
PREMIUM
Al elf jaar aan huis gekluisterd: voor Nico’s begrafenis moest Rico naar beneden worden getakeld
Elf jaar was de 53-jarige Rico niet buiten geweest, maar nu had hij geen keus. Hij moest naar buiten voor de uitvaart van zijn geliefde Nico, die alles voor hem regelde. Rico moet nu alleen verder, zonder Nico, en dat kan niet. De benen van Nico waren zijn benen, hij was zijn hulp.