Een arrestatieteam in actie, om een verward persoon naar beneden te krijgen. © -

Politie luidt noodklok: recordaantal incidenten verwarde personen. Kijk hier waar

KaartIn 2017 is een recordaantal incidenten gemeld bij de politie met verwarde personen. De politie kreeg het afgelopen jaar 83.500 meldingen binnen, een stijging van 12 procent vergeleken met het jaar ervoor toen de teller op nog geen 75.000 bleef steken. De politie luidt de noodklok omdat ook de ernst van de incidenten toeneemt.

Marcia Nieuwenhuis 27-02-18, 15:49 Laatste update: 17:24

Honderden politiemensen hebben dagelijks met deze problematiek te maken
Politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg

Zo gebruiken personen met verward gedrag geweld, tot doodslag aan toe, laten zij gasleidingen open staan met ontploffingen tot gevolg en wordt er bijvoorbeeld met messen gezwaaid. De politie heeft 'grote zorgen' om 'mensen die dreigen af te glijden' en 'mensen van wie het gedrag veel impact heeft op de omgeving'.

,,De indruk is dat niet alleen het aantal, maar ook de ernst van de incidenten toeneemt'', aldus politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg, die binnen de politie verantwoordelijk is voor personen met verward gedrag. Het komt volgens hem regelmatig voor dat speciale teams ingezet moeten worden om rust in de situatie te brengen. Aalbersberg: ,,Honderden politiemensen hebben dagelijks met deze problematiek te maken.''

Aalbergsberg vindt dat er lokaal te weinig wordt gedaan om te voorkomen dat situaties uit de hand lopen. ,,Net zoals de politie zouden ook professionals uit de zorg en ondersteuning 24/7 beschikbaar moeten zijn in wijken en buurten'', aldus Aalbersberg van de eenheid Amsterdam.

De politiebaas krijgt bijval van de grote steden die zijn verenigd in de G40. Burgemeester van Leeuwarden Ferd Crone, voorzitter van de G40, verklaart: ,,Die buurtteams kunnen de zorg niet aan. Heel veel buurtteams moeten bezuinigen.''

Volgens Crone en Aalbersberg moeten zorgwekkende signalen over kwetsbare mensen eerder worden opgepikt. ,,Het hulpaanbod moet beter aansluiten bij de behoeften, zonder financiële en bureaucratische drempels. Belangrijk is dat mensen niet uit het oog worden verloren'', aldus Aalbersberg.

RIVM

Ook professionals uit de zorg en ondersteuning zouden 24/7 bereikbaar moeten zijn
Politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg

Het Schakelteam Personen met Verward Gedrag heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) opdracht gegeven om de aard van de meldingen verder te onderzoeken. ,,Nu wordt niet bijgehouden of één verward persoon heel veel meldingen veroorzaakt. Daarom willen wij graag weten om hoeveel personen het precies gaat, en wat de oorzaak is van de melding,'' licht woordvoerder Sonja van der Graaf toe van het Schakelteam. ,,Het aantal meldingen geeft een indicatie, maar zegt nog niets over het aantal verwarde mensen in je gemeente.''

Voormalig Volksgezondheidminister Edith Schippers sloot in 2012 een deal met de geestelijke gezondheidszorg, gemeenten en verzekeraars waarbij besloten werd het aantal bedden terug te brengen van 30.000 naar 20.000 in 2020. Doordat mensen vaker thuis wonen, lopen incidenten met verwarde personen mogelijk vaker uit de hand.

Lees door onder de kaart

Sinds januari van dit jaar is de politie gestopt met het vervoer van verwarde personen, tenzij sprake is van een verdenking van een strafbaar feit. ,,Helaas moeten we constateren dat het in veel regio’s nog ontbreekt aan passend vervoer'', betreurt Aalbersberg. Verwarde personen werden voorheen - vaak geboeid - in een politiebusje afgevoerd.

Op verschillende plekken is daar een speciale ambulance voor in de plaats gekomen: de 'psycholance'. Aan de buitenkant is het een doodnormale ambulance: geel, met zwaailichten. Maar de binnenkant is wit en glad. Alle medicijnen en hulpmiddelen zijn weggewerkt achter een wand, zodat de patiënt minder prikkels krijgt en rustig kan worden vervoerd.

Personen die in verwarde toestand een strafbaar feit pleegden, zijn niet in deze (overlast)categorie opgenomen. Dat geldt ook voor personen die zelfmoord pleegden of daar een poging toe deden. Bij verwardheid kan sprake zijn van een psychische stoornis, maar ook van verslaving, dementie, een verstandelijke beperking en andere levensproblemen.