Rechter tikt kabinet op de vingers: uitstel hereniging asielzoeker met gezin mag niet

In augustus werd een nareisbeperking ingesteld. Maar in een zaak over een Syrische vrouw die in Nederland een asielvergunning heeft gekregen, bepaalt de voorzieningenrechter nu dat haar Syrische gezinsleden meteen moeten worden toegelaten in Nederland. Zij hoeven niet eerst zes maanden te wachten.

Als een asielzoeker in Nederland mag blijven en een verblijfsvergunning krijgt, heeft die het recht om het gezin naar ons land te halen. Sterker nog, internationale verdragen verplichten landen om gezinsherenigingsaanvragen van kinderen met welwillendheid, menselijkheid en spoed te behandelen.

Nederland kan de hoge instroom van vluchtelingen momenteel niet aan en daarom bedacht het kabinet een list: via een tijdelijke maatregel kon de gezinshereniging een halfjaar worden uitgesteld, zeker als er geen woning beschikbaar zou zijn. Zo meende men een balans te hebben gevonden tussen het belang van het kind bij zowel geschikte huisvesting als bij de uitoefening van het recht op gezinshereniging.

Door die truc zet de voorzieningenrechter nu een streep in een voorlopig oordeel, met de opmerking dat het bezwaar van de gezinsleden ‘een goede kans van slagen’ heeft bij een beroepszaak. Het kan echter zijn dat een hogere rechter anders oordeelt; zeker omdat in deze specifieke zaak spoedeisendheid een grote rol speelt. Het tijdelijk visum dat gezinsleden hebben om in Soedan te kunnen verblijven, verloopt deze week.

De voorzieningenrechter vindt per saldo dat de nareismaatregel, die bestaat uit de mededeling dat verzoekers hun machtiging tot voorlopig verblijf pas in april kunnen afhalen, rechtsgevolg heeft. De staatssecretaris had betoogd dat het een feitelijke mededeling is waarvoor geen wettelijke basis nodig is, maar dat klopt dus niet.

Ook is de maatregel in strijd met de Nederlandse Vreemdelingenwet en met twee bepalingen in de Europese Gezinsherenigingsrichtlijn. ‘Dat de nareismaatregel is getroffen om de verplichtingen tot opvang van andere asielzoekers of statushouders na te kunnen komen, betekent niet dat de staatssecretaris zijn verplichtingen tegenover de vrouw en haar gezinsleden daaraan nu ondergeschikt kan maken’, staat in het vonnis.

In het concrete geval van het Syrische gezin betekent de uitspraak dat de gezinsleden alsnog binnen 24 uur hun machtiging tot voorlopige verblijf moeten krijgen. Daarmee kunnen zij naar Nederland komen.

De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND gaat meteen een visum regelen voor het Syrische gezin om naar Nederland te komen. Een woordvoerster van de dienst meldt dat in een reactie op de uitspraak van de rechter in Haarlem.

VluchtelingenWerk Nederland vindt het kwalijk dat het kabinet het op een rechtszaak heeft laten uitkomen. Volgens de organisatie had het kabinet de maatregel eerst moeten laten toetsen door de Raad van State omdat er juridische twijfels over waren. ,,Zo kan men voorkomen dat mensen gedupeerd worden door beleid dat achteraf toch niet wettig blijkt te zijn. Omdat het uitstellen van gezinshereniging onherstelbaar leed veroorzaakt, leent dit beleid zich hier bij uitstek voor. Honderden gezinsleden zijn inmiddels al gedupeerd door de maatregel.” De organisatie noemt de kabinetsmaatregel om de instroom van familieleden van toegelaten asielzoekers tijdelijk te beperken definitief onhoudbaar.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: