Rechter: Zorgvlied mocht familiegraf ruimen om plek te maken voor Harry Mulisch

Dat zou wat zijn zeg, als de Noord-Hollandse familie De Lange had geëist dat Harry Mulisch maar moet verhuizen. Weg van z'n mooie 'laatste' rustplaats op begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam, waar de schrijver in 2010 onder grote belangstelling werd begraven. Maar zó hard stelde de familie zich niet op. Toch ligt Mulisch wel op de plek waar hun familieleden eeuwig zouden blijven liggen, dachten ze. Daarom eisten ze 90.000 euro schadevergoeding. 

Die krijgen ze echter niet. De rechter in Amsterdam heeft net besloten dat de familie De Lange het moet doen met 'slechts' 9200 euro. De familie De Lange meende het eeuwige grafrecht te hebben op twee graven. Maar de rechter oordeelt dat Zorgvlied rechtmatig heeft gehandeld als het gaat om de plek waar Mulisch nu ligt. Ook voor het tweede graf waren de rechten voor de familie De Lange verlopen, omdat een overschrijvingsverzoek  van de familie (nodig als iemand overlijdt) te laat was ingediend. Maar Zorgvlied had daar wel netter mee moeten omgaan, dus krijgt de familie voor dát geruimde graf wel 9200 euro schadevergoeding.

Hoe kón het allemaal misgaan tussen de De Langes en Zorgvlied? Volgens de familie is het simpel. ,,Mijn familie heeft daar in 1910 twee graven gekocht, tegenover elkaar, eeuwigdurend'', vertelt Allert de Lange (68). ,,In het contract staat letterlijk: zelfs bij wet niet te veranderen.''

Allerts oma is de laatste telg van de familie geweest die in een van de twee familiegraven is bijgeplaatst. Vanaf dat moment waren de acht plekken, vier per graf, bezet. Urnen konden er nog wél bij. Allerts vader overleed in 1999, maar liet zijn urn elders neerzetten. Dus klopte de familie De Lange pas begin 2015 weer aan bij Zorgvlied. Allerts zus was overleden. Of haar urn het familiegraf in kon.

Groot was de verbazing toen bleek dat familiegraven waren geruimd. Op één plek bleek zelfs Harry Mulisch te liggen. ,,Wel logisch,'' zegt Allert, cynisch glimlachend. ,,Het is het mooiste plekje van Zorgvlied.''

Zorgvlied zou dáármee administratief de mist zijn ingegaan. ,,Ze hebben dat gewoon niet goed verwerkt,'' zegt De Lange. Dus toen de grote Mulisch overleed, dacht Zorgvlied een mooie plek voor hem te hebben. ,,Harry Mulisch overleed op 30 oktober 2010, op 1 november werden onze familiegraven geruimd en 6 november is hij daar begraven'', zegt De Lange. ,,Nee, hij hoeft er niet weg. Hij kan er ook niks aan doen. Maar we willen wel erkenning en een schadevergoeding. Mijn zus is overleden aan kanker, het geld gaat naar Kika.''

Volgens Juke Warmerdam van de gemeente Amstelveen (eigenaar van de begraafplaats, die wel in Amsterdam ligt), ligt de zaak tóch genuanceerder. ,,Grafrechten behoren toe aan iemand. Als die persoon overlijdt, moet een ander het grafrecht binnen drie jaar overnemen. Dat heeft de familie in beide gevallen niet gedaan. Bij het graf waar Mulisch ligt, verliep het al in 1971 en bij het andere graf in 2002. Ze hebben er gewoon héél lang niet naar omgekeken. Dat zij claimen een eeuwigdurend contract uit 1910 te hebben, zal best. Wij hebben ons aan de wet gehouden.''

De gemeente en Zorgvlied blijken volgens de rechter dus toch grotendeels goed te hebben gehandeld.