Rechters: ‘Uiterst pijnlijk dat wij ouders in toeslagenaffaire in de kou lieten staan’
Voor de rol van rechters in de toeslagenaffairezaken zijn excuses op zijn plaats, zegt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak. Uit een vandaag gepresenteerd rapport, waarover deze site vanmorgen al publiceerde, blijkt dat rechters in de toeslagenaffaire het overgrote deel van de ouders in de kou hebben laten staan en leden aan juridische tunnelvisie.
Volgens Naves hadden de rechters gezien de wet wel gelijk, maar ‘we hadden misschien activistischer moeten zijn’. In de schaarse gevallen waarin de ouders wél in het gelijk werden gesteld, haalden gedupeerden in hoger beroep in bijna alle gevallen alsnog bakzeil. Bestuursrechters wilden ouders niet blij maken met een dooie mus. ,,Maar we hadden misschien activistischer, eigenwijzer moeten zijn, om een signaal af te geven richting de hogerberoepsrechter,” aldus Naves.
De toeslagenaffaire gaat over tienduizenden mensen die ten onrechte hun kinderopvangtoeslag verloren en daardoor duizenden euro’s misliepen of moesten terugbetalen, nadat ze te snel en meestal onterecht als fraudeurs werden gezien.
De voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak stelt, zoals uit het rapport blijkt, dat rechters zich in veel zaken lange tijd lieten leiden door het standpunt van de Raad van State, wat nadelig was voor gedupeerden in de affaire. De meeste rechters voegden zich naar de strenge interpretatie van de toeslagenregels, bepleit door de Raad van State. Die kwam neer op een ‘alles-of-nietsuitleg’, waardoor burgers bij kleine gemaakte foutjes al gauw geconfronteerd werden met een volledige terugvordering van de toeslag.
‘Uiterst pijnlijk’
Naves noemde het ‘uiterst pijnlijk’ dat de rechtspraak burgers in de kou heeft laten staan. Hoewel het rapport - dat ook als doel heeft het vertrouwen in de rechtspraak weer wat te herstellen - niet rept over excuses, ‘mag het zo wel gelezen worden’. Naves: ,,Voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire bestond de rechtsstaat de facto niet. Dus is het antwoord op de vraag of excuses op zijn plaats zijn: ja.”
Rechter Jan Catsburg, de voorzitter van de commissie die het onderzoek deed, riep op tot een ruimhartigere financiële vergoeding voor het inschakelen van een advocaat. Veel ouders stonden zonder advocaat bij de bestuursrechter. ,,Terwijl juist advocaten een creatieve juridische bijdrage kunnen leveren die rechters op andere gedachten kunnen brengen.”
De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag riep rechters vorig jaar op bij zichzelf te rade te gaan. Zij hadden jarenlang steevast de kant van de Belastingdienst gekozen in de toeslagenaffaire. Daarmee leverden de rechters ‘een wezenlijke bijdrage aan het in stand houden van de spijkerharde uitvoering van de regelgeving van de kinderopvangtoeslag’. Ruim 35.000 ouders raakten daardoor ernstig in de problemen of zelfs financieel aan de grond.
Een commissie van bestuursrechters en juridische experts onder leiding van rechter Jan Catsburg (rechtbank Midden-Nederland) heeft afgelopen halfjaar gehoor gegeven aan de oproep. Deze Werkgroep Reflectie Toeslagenaffaire Rechtbanken heeft alle 16.753 kinderopvangtoeslagenzaken doorgelicht die tussen 2010 en 2019 bij bestuursrechters in Nederland binnenkwamen.
Uit het rapport dat daaruit voortkwam en na publicatie op deze site een week eerder dan gepland werd gepubliceerd, concluderen de bestuursrechters dat zij veel vaker de kant van gewone burgers hadden moeten kiezen.
Demissionair minister Sander Dekker van Rechtsbescherming vindt het een goede zaak dat de rechtspraak ‘in de spiegel’ heeft gekeken over de gemaakte fouten in de toeslagenaffaire. Volgens Dekker moeten regering, parlement en uitvoeringsorganisaties allemaal stappen zetten om herhaling te voorkomen.
Vermorzeld
,,We hebben met z’n allen moeten constateren dat heel veel mensen zijn vermorzeld, platgewalst, door de organisaties binnen onze rechtstaat. De Belastingdienst in het bijzonder.” Een ‘simpele oplossing’ is er niet, aldus Dekker. ,,Er is actie op alle fronten nodig. Wetgeving moet niet meer helemaal worden ‘dichtgetimmerd’. In de strijd tegen fraude zijn wetten gemaakt die eigenlijk geen ruimte laten om rekening te houden met specifieke gevallen waarmee mensen te maken kunnen hebben.”
Ook de Raad van State komt nog met een onderzoek naar het eigen functioneren tijdens de toeslagenaffaire.
Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
En weer worden er miljoenen uitgetrokken voor ventilatie op scholen: ‘Jammer dat we het er nog steeds over hebben’
Met het najaar in zicht trekt het kabinet opnieuw de knip om de ventilatie op scholen te verbeteren. Maar ook met nog eens 140 miljoen euro zijn niet alle klaslokalen aan genoeg frisse lucht te helpen. -
Minister: Zelfstandigen kunnen binnenkort adres afschermen in KvK-register
Alle eenmanszaken, waaronder veel zzp’ers, kunnen straks hun vestigingsadres helemaal laten verbergen in het handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Dat wil minister Micky Adriaansens (Economische Zaken), die haar visie op het register naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. -
Zo voorkom je een hoge telefoonrekening tijdens de vakantie
Niks zo vervelend als een gepeperde telefoonrekening op je mat, net als je thuiskomt van een ontspannende vakantie. Hoe zit het met je internetverbruik in het buitenland: moet je nou op je MB’s letten, of niet? -
advocaat reageert
Belgen spreken van misverstand na arrestatie kunstbeurs, ‘gele diamant à 27 miljoen spoorloos’
De twee Franstalige Belgen die dinsdag op de A2 zijn opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de overval op de kunstbeurs in Maastricht, ontkennen iedere betrokkenheid. Er lijkt hier sprake van een misverstand, bevestigt hun advocaat Stijn van Merm. In de auto van de verdachten zijn volgens de raadsman geen juwelen of wapens gevonden. -
proef
NS kijkt live in treinen met veel overlast mee, na enkele aanrandingen
De NS gaat als proef live meekijken in treinen waar veel overlast wordt gemeld. Aanleiding zijn meerdere incidenten van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de trein rond Hoorn, meldt NS woensdag.
-
PREMIUM
Na je vijftigste op zoek naar een nieuwe baan: zo verging het Erik en Jan
Nederland telt een recordaantal openstaande vacatures, maar toch ervaren veel oudere werkzoekenden problemen bij het zoeken naar een nieuwe baan. Erik Kuiper en Jan Elzen moesten beiden opnieuw solliciteren na hun vijftigste. Dit zijn hun ervaringen. -
Eigenaren zonnepanelen benadeeld bij saldering per maand, CDA stelt Kamervragen
Het CDA heeft in de Tweede Kamer vragen gesteld aan minister Rob Jetten van Klimaat en Energie over hoe energieleveranciers de teruglevering van zonnepanelen verrekenen. De leveranciers moeten op jaarbasis salderen, maar het komt voor dat ze dat per maand doen. -
65
Reactie op boerenprotest: ‘De boeren hebben mijn steun verloren en ik vrees van velen’
‘Wat positief, kinderen op alle scholen leren hun (seksuele) grenzen aan te geven’ en ‘Alles draait om geld en macht en dat ondermijnt een oplossing voor het stikstofprobleem’: dit zijn enkele reacties op nieuwsonderwerpen die lezers bezighouden. Hieronder de brieven die in de krant van donderdag 30 juni verschenen. Je kunt zelf een reactie insturen via brieven@ad.nl.