Rijk faalt bij ICT-projecten: het gaat mis op alle niveaus
De rijksoverheid slaat de plank voortdurend mis met automatiseringsprojecten (ICT) en gooit daardoor jaarlijks mogelijk tussen de 1 en 5 miljard euro weg. Een nieuw bureau moet daarom ingrijpen en alle ICT-plannen van ministeries boven de 5 miljoen euro vooraf toetsen op haalbaarheid en ook halverwege de rit nog tegen het licht houden.
Delen per e-mail
De vanochtend gepresenteerde conclusies van de commissie zijn vernietigend. De ICT bij de overheid is een compleet fiasco, vrijwel niets gaat goed. Projecten duren veel langer dan gepland, kosten lopen voortdurend uit de klauwen, het eindresultaat laat vaak te wensen over. Onduidelijk is zelfs hoe groot de schade door het automatiseringsgeblunder eigenlijk is. ,,Een veilige schatting komt neer op grond van informative van diverse deskundigen komt neer op 1 a 5 miljard euro verspilling per jaar," stelt de commissie. ,,In alle gevallen een onaanvaardbaar hoog bedrag."
Eindeloze lijst
De lijst van falende automatisering is eindeloos. Bij de Belastingdienst, de website Werk.nl van het UWV, het Elektronisch Patientendossier, het C2000-communicatiesysteem bij hulpdiensten, Defensie, de modernisering van de gemeentelijke basisadministratie, vrijwel overal ging het de afgelopen vijftien jaar mis. Veel fouten starten al aan het begin. ,,Veel geplande projecten willen het onmogelijke voor elkaar krijgen. Projecten zijn te groot en te complex, terwijl juist deze grote projecten statistisch gezien vaker mislukken."
Maar probleem is ook dat ministeries, gemeenten en andere overheidsinstanties nauwelijks de stekker uit falende projecten durven te trekken. ,,Op tijd stoppen is essentieel voor de beheersing van ICT-projecten van de Rijksoverheid. Op dit moment zien opdrachtgevers vaak niet op tijd date en project dreigt te mislukken."
Boerenverstandregels
Een tijdelijk Bureau ICT-toetsing (BIT) moet orde in de chaos scheppen. Aan de hand van tien 'boerenverstandregels' moet ieder automatiseringsproject van 5 miljoen euro of groter getoetst worden op nut en noodzaak. Het BIT, dat enkele jaren gaat draaien en vooral niet te veel ambtenaren moet tellen, komt onder minister-president Rutte's ministerie van Algemene Zaken te vallen.
De commissie spaart zichzelf niet. De Tweede Kamerleden bezitten zelf te weinig expertise en vragen daarom regelmatig om maatregelen voor alles en nog wat zonder na te denken of dat qua ICT wel uitvoerbaar is. De ICT-problemen bij de Belastingdienst doordat politiek Den Haag steeds nieuwe toeslagen bedacht, zijn daar een goed voorbeeld van. Het kabinet op zijn beurt gaat te vaak mee met de Kamer. Elias: ,,slechts de staatssecretarissen De Jager en recent Wiebes hebben een keer gezegd dat het gewoon niet mogelijk is."
Wat niet helpt is dat de overheid voor een dubbeltje op de eerste rij wil zitten en te veel naar de prijs kijkt bij het gunnen van opdrachten. In contracten staan vervolgens te weinig ontsnappingsclausules opgenomen voor als het fout gaat. De overheid moet verder meer ICT-experts met verstand van zaken in dienst nemen, ook moet automatisering een vast onderdeel worden in de training van nieuwe ambtenaren. Elias eist dat het kabinet jaarlijks weer een overzicht gaat verstrekken van alle ICT-projecten en kosten. Dat overzicht wordt sinds 1995 niet meer gemaakt, omdat het toenmalige kabinet dat ,,niet nuttig" vond.
De VVD-commissievoorzitter beklemtoont dat de blunders alleen minder zullen worden als de Tweede Kamer en het kabinet al zijn conclusies overneemt. ,,Gebeurt dat niet dan blijft dit doorzieken, vreest onze commissie."
Verder in het nieuws
-
100 gele hesjes demonstreren op Media Park Hilversum
Een groep 'gele hesjes' heeft vanmiddag in Hilversum gedemonstreerd bij het gebouw van de NOS. Ongeveer honderd demonstranten liepen van het station naar het Media Park. Ze hadden flyers bij zich met daarop de tekst 'NOS = fake news'. Ook droegen ze Nederlandse vlaggen. -
‘Rechter had zich uit zaak moeten terugtrekken vanwege privé-contact met Joris Demmink’
Een Haagse rechter ligt onder vuur vanwege zijn rol in een vermeende misbruikzaak waarin ook oud-topambtenaar van justitie Joris Demmink wordt genoemd. Een foto toont aan dat de rechter Jan Wolter Wabeke privécontact had met Demmink. Volgens hoogleraar Theo de Roos had de rechter zich daarom uit de zaak moeten terugtrekken. -
Hulp voor bruiden die trouwjurk in vlammen zagen opgaan
Bruiden die na de brand in een bruidsmodezaak in Lelystad zonder jurk zitten, krijgen van alle kanten hulp aangeboden. Ex-bruiden bieden hun trouwjurken aan en andere winkels willen ze helpen om snel aan een nieuw exemplaar te komen. Voor de getroffen ondernemers is al een werkplek in een atelier aangeboden. -
PREMIUM
Koken & Eten Ruby is ‘de vierde smaak’ naast puur, melk en wit
Het is hommeles in chocoladeland. Steen des aanstoots: een fruitige roze chocoladesoort van ongefermenteerde cacaobonen. -
Eerste warmterecord 2019 is een feit
We hebben het eerste warmterecord van 2019 te pakken. Aan het begin van de middag werd het in De Bilt 12,6 graden, meldt Weeronline. Daarmee is het officieel de warmste 16 februari ooit gemeten. Het oude record stond op 12,5 graden en dateert uit 1998.
-
Oproep: stap bij lesuitval naar leerplichtambtenaar
Een groep ouders uit Zaandam roept ouders in heel het land op naar de leerplichtambtenaar te stappen als hun kind vanwege lesuitval naar huis wordt gestuurd. Ze hopen zo het kabinet te dwingen het lerarentekort op te lossen. -
COMMENTAAR Verkiezing op 20 maart wordt met neplijsttrekkers een kermis
Elke partij heeft er een: een lijsttrekker voor de Eerste Kamerverkiezing. Dit weekeinde gaan ze met elkaar in debat op televisie. Een malle vertoning: lijsttrekkers voor een verkiezing waar de kiezer helemaal niets over te zeggen heeft. -
Video Mysterie ontrafeld: Anneke ontmoet de ontvoerders van haar tuinkabouter
Acht maanden lang tastte Anneke van den Berg uit het Brabantse Deurne-Zeilberg in het duister. Wie zat er achter de mysterieuze verdwijning van haar tuinkabouter? Aan de onzekerheid kwam vrijdag een einde. Anneke stond voor het eerst oog in oog met de ontvoerders.