Rijkswaterstaat liet afval storten in zandwingebied Over de Maas: ‘Ernstig milieudelict’

Dit brengt onderzoeksprogramma Zembla vanavond naar buiten in de uitzending ‘De afvaldump door Rijkswaterstaat’. De stort gebeurde tegen het advies in van de verantwoordelijke ambtenaren bij Rijkswaterstaat. Zij hebben onder druk van hun superieuren de vergunningen ‘onder protest’ afgegeven.

Granuliet is een afvalstof die vrijkomt bij het bewerken van graniet en zandsteen, materialen die gebruikt worden bij de aanleg van snelwegen. De partijen die bij Over de Maas zijn gestort, zijn afkomstig van het Amsterdamse bedrijf Graniet Import Benelux, onderdeel van Bontrup.

Volgens de programmamakers had het afval nooit gestort mogen worden in de plas van verondiepings- en natuurproject Over de Maas. ,,Het is afval dat eerder is afgekeurd om te mogen storten en daarna tegen de regels in toch is goedgekeurd”, zegt onderzoeksjournalist Roelof Bosma. ,,Vergunningverleners en handhavers van Rijkswaterstaat maakten zich zorgen over de mogelijke effecten op het milieu. Alle deskundigen die wij hebben gesproken, bevestigen de risico’s. Ze noemen dit een afvaldump en een milieudelict.”

Uit interne e-mails en documenten blijkt dat de top van Rijkswaterstaat de bevoegde ambtenaren onder druk heeft gezet om de vergunningen toch te verlenen. Volgens Zembla bracht oud-minister Halbe Zijlstra (VVD) het bedrijf Bontrup in contact met de top van Rijkswaterstaat. Zijlstra is sinds zijn aftreden als minister van Buitenlandse Zaken in 2018 ceo bij bouwonderneming VolkerWessels. En die onderneming  is een belangrijke afnemer van de grondstoffen die Bontrup verkoopt voor de aanleg van snelwegen.

Het bedrijf moest af van het granuliet, omdat de opslag een probleem is. Op het terrein is nauwelijks ruimte om het afval op te slaan. Dat staat de productie in de weg staat, waardoor de aanleg van snelweg in de knel komt.

Het burgercollectief Dreumelse Waard, de actiegroep uit Dreumel die verondiepingsprojecten kritisch volgt, heeft aan de nieuwe uitzending meegewerkt. ,,We maken ons grote zorgen”, laat Gert-Jan van Engelen weten. ,,We hebben geprobeerd opheldering te krijgen van Rijkswaterstaat, maar we zijn steeds afgewimpeld met een nietszeggend antwoord.” Het burgercollectief heeft nu een brief gestuurd aan de staatssecretaris en de Tweede Kamer met de oproep ‘orde op zaken te stellen’.

Het project Over de Maas is de afgelopen jaren eerder in het nieuws gekomen vanwege het storten van vervuild slib uit België en plastic afval dat daarbij aan de oppervlakte kwam.

Rijkswaterstaat bevestigt de recente stort van het granuliet bij Over de Maas. Het materiaal mag volgens Rijkswaterstaat beschouwd worden als ‘grond’ in plaats van ‘bouwstof’, en kan ‘onder voorwaarden’ veilig gebruikt worden bij het verondiepen van plassen.

Over de Maas zou aan deze voorwaarden voldoen. Over het verschil tussen ‘grond’ en ‘bouwstof’ bestaat onder deskundigen wel verschil van mening. Ook bevestigt Rijkswaterstaat dat Halbe Zijlstra zich heeft bemoeid met de kwestie, maar dit zou geen invloed hebben gehad op het besluit.