Staking dreigt te leiden tot enorme files: 'Ga logeren, carpoolen of thuiswerken'

Vorig najaar mislukte het overleg tussen kabinet, werkgevers en vakbonden om tot een beter en toekomstbestendig pensioenstelsel te komen. De bonden eisen met name dat de AOW-leeftijd op 66 jaar blijft. Ook willen ze dat pensioenen met de inflatie meegroeien. Dat is nu bij veel fondsen al jaren niet gebeurd. Als er niets gebeurt, dreigen er vanaf 2020 mogelijk zelfs pensioenkortingen.

Dat is de uitkomst van een kort geding dat de luchthaven had aangespannen. Schiphol vreest dat de openbare orde in gevaar komt als reizigers niet met de trein de luchthaven kunnen verlaten. Daar ging de rechter in mee. Reizigers kunnen onmogelijk alleen via de weg naar en van Schiphol reizen, was het oordeel.

KLM-topman Pieter Elbers verwacht desondanks flinke overlast voor mensen die vliegen vanaf of naar Schiphol. ,,De treinen die van de rechter moeten rijden zijn niet voldoende voor alle reizigers”, aldus de topman. KLM doet er volgens Elbers veel aan om de overlast zo veel mogelijk te beperken, bijvoorbeeld door reizigers om te boeken naar andere dagen. Behalve voor reizigers verwacht Elbers ook een ‘flinke impact’ voor KLM-personeel dat op de luchthaven aan de slag moet.

Dat elders in het land nog een enkele bus of trein zal rijden, valt niet uit te sluiten. ,,Nederland telt zo veel vervoerders dat er her en der nog iets kan rijden'', laat de FNV weten. De bond adviseert werknemers thuis te gaan werken. De NS adviseert treinreizigers niet naar het station te komen. ,,We kunnen niet aangeven welke treinen wel en niet rijden. Wij kunnen dus geen betrouwbare dienstregeling maken.‘’

Veel bazen zullen dat geen probleem vinden, toch mag een werknemer niet op eigen houtje thuisblijven, vertelt arbeidsrechtadvocaat Mariska Aantjes. ,,Deze staking is al geruime tijd bekend, werknemers zijn zelf verantwoordelijk om op hun werk te raken. Ze kunnen de auto pakken, carpoolen of een dag eerder vertrekken en bij iemand logeren.'' Uiteraard kan de werkgever om coulance worden gevraagd. ,,De baas is echter niet verplicht zijn personeel tegemoet te komen.''

Een aantal universiteiten en hogescholen houdt hiermee rekening. Zo hebben de UvA, de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Rotterdam tentamens verplaatst. Aan onder meer de Universiteit Leiden en de VU Amsterdam gaan tentamens wel door. Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs) verwacht dat scholen en universiteiten studenten enigszins tegemoetkomen als die door de staking een toets of tentamen missen. ,,Het is aan instellingen hoe ze daarmee omgaan'', benadrukt de bewindsvrouw. ,,Maar ik verwacht dat ze er wel rekening mee houden.'' Ook vindt Van Engelshoven dat van studenten 'enige creativiteit' mag worden verwacht: meerijden met iemand of bij een medestudent logeren.

Dat laatste scenario dreigt. Rijkswaterstaat verwacht een zeer drukke ochtend- en avondspits. ,,Dat is niet alleen vanwege de staking. Er wordt morgen ook veel regen verwacht. Dat kan ook invloed hebben op de spits.'' Weerplaza meldt dat de belangrijkste weermodellen morgen buien en lage temperaturen voorzien.

Ook komende woensdag wordt het volgens de ANWB een stuk drukker dan normaal op de weg in verband met Hemelvaartsdag. Veel weggebruikers benutten donderdag en vrijdag voor een lang weekend weg. Vorig jaar ontstonden aan de vooravond van Hemelvaartsdag files met een lengte van meer dan 640 kilometer. De ANWB verwacht grote drukte op wegen naar de kust, de Veluwe, rond Arnhem en Nijmegen, naar het zuiden en richting de Friese meren.

Dat is zeer de vraag. Overmorgen volgt al een landelijke pensioenactiedag. Werknemers uit onder meer de metaal leggen dan het werk neer. Duidelijk is dat de bonden een statement willen maken, zeker nu hun geplande staking van 15 maart door het Utrechtse tramdrama werd afgeblazen. ,,Met deze staking willen we de druk op het kabinet flink verhogen'', zegt FNV-woordvoerster Mariëtte van Dijk. ,,Als er op 1 juli geen pensioendeal ligt, stijgt de aow-leeftijd per 2020 naar 66 jaar en 8 maanden. Dat willen we absoluut voorkomen.‘’