Het was het echtpaar bijna gelukt om het land te ontvluchten. Het koppel bevond zich in een vliegtuig dat op het punt stond om te vertrekken, toen ze nog net aangehouden konden worden. De militaire dienst leverde het stel daarna over aan de GGD.

Het ging om een Spaanse man en Portugese vrouw. Zij verbleven in een quarantainehotel in de regio Kennemerland waar positief geteste reizigers uit Zuid-Afrika in isolatie zitten. Een van hen bleek volgens de GGD positief getest en moest in zelfisolatie, de wederhelft moest daardoor in quarantaine. Het is nog niet duidelijk of de besmette persoon de omikronvariant van het coronavirus had.

Het echtpaar vertrok rond 18.00 uur uit het hotel, waarna de marechaussee werd ingeschakeld. Kort daarop werden zij in het vliegtuig ‘vrijwel geruisloos en zonder geweld’ aangehouden, aldus een woordvoerder van de Koninklijke Marechaussee. De twee zijn overgedragen aan de GGD om de quarantaine verder voort te zetten. Op last van burgemeester Marianne Schuurmans van Haarlemmermeer zijn ze inmiddels verplicht in isolatie geplaatst op een gesloten afdeling van een ziekenhuis ergens in Nederland.

Volgens de GGD Kennemerland is tot die uitzonderlijke maatregel overgegaan omdat Nederland voor het eerst met deze nieuwe variant van het coronavirus te maken heeft en het er alles aan wil doen om te voorkomen dat dit virus zich hier verder verspreid. Woordvoerder Harm Groustra van de GGD noemt het gedrag van het echtpaar dan ook ‘extreem onverantwoord’: ,,Het mag toch niet zo zijn dat we met zijn allen het virus onder controle proberen te krijgen en dit in het gedrang komt door een individuele actie.”

Volgens de GGD is de zelfisolatie van besmette reizigers die uit hoog-risicogebieden komen op basis van vrijwilligheid, maar is dat zeker niet vrijblijvend. Normaal gesproken wordt steekproefsgewijs gecontroleerd of mensen zich er aan houden. Is dat niet het geval dan kan de gemeente een handhaver langs sturen en een boete uitschrijven. Omdat het hier om een nieuwe, mogelijk veel besmettelijkere variant van het coronavirus gaat is er voor gekozen om beveiligers in te zetten. Zij moesten in de gaten houden dat mensen ook daadwerkelijk op hun hotelkamer verbleven. 

Mensen die het quarantainehotel verlaten na een positieve test op corona kunnen worden aangehouden en in verplichte isolatie worden geplaatst. De woordvoerster van de burgemeester van Haarlemmermeer bevestigt dat quarantaine in principe niet verplicht is, maar dat burgemeester Schuurmans mensen die ‘een gevaar vormen voor de volksgezondheid’ wel kan verplichten in isolatie te gaan.

De quarantaine zelf kan echter niet worden verplicht, tenzij mensen zoals dit echtpaar ‘in trein, bus, of vliegtuig stappen of naar de supermarkt gaan’. ,,In die gevallen kan Schuurmans een beschikking opleggen. Het echtpaar zit nu in isolatie en dat is niet meer vrijwillig.”

Het stel kon daarom pas in het vliegtuig staande worden gehouden. ,,Er is wel beveiliging aanwezig in het hotel, maar het is zo dat mensen daar geheel vrijwillig verblijven. Beveiligers hebben het stel wel geadviseerd om niet te vertrekken, maar er was nog geen juridische titel om ze aan te houden. Daar moest ik als burgemeester en voorzitter van de Veiligheidsregio op dat moment nog voor zorgen. We hadden het echt niet verwacht dat mensen zouden vluchten”, aldus Schuurmans in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

^{Tekst gaat verder onder de foto.}

Het Openbaar Ministerie zal later bepalen of het echtpaar vervolgd wordt. ,,Wat ze gedaan hebben is strafbaar. Dat is een misdrijf”, zegt Stan Verberkt van de Koninklijke Marechaussee.

De Koninklijke Marechaussee is het proces-verbaal aan het opmaken. Later moet duidelijk worden aan welk strafbaar feit de twee zich schuldig hebben gemaakt, dat is op dit moment ‘vanwege de uniekheid van de situatie’ nog niet duidelijk, aldus een woordvoerder.

Beveiligers en politie bewaken het hotel in de regio Kennemerland waar positief geteste reizigers uit Zuid-Afrika in isolatie zitten. In het hotel zien particuliere beveiligers erop toe dat de gasten die in isolatie moeten blijven zich daar ook aan houden, zegt een woordvoerster van Schuurmans.

Burgemeester Schuurmans heeft de bewaking ingesteld in overleg met het Openbaar Ministerie (OM) en de GGD, die moet aangeven dat er een gevaar bestaat voor de volksgezondheid. 

Hoeveel van de besmette reizigers uit Zuid-Afrika nog in het hotel zitten, kon de Veiligheidsregio niet zeggen, maar demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei zondagmiddag dat ‘een flink deel’ van de besmette passagiers nog in het hotel verblijft. De bewaking blijft er ook, zolang gasten in isolatie zitten in het hotel, zegt de Veiligheidsregio. Iemand kan alleen naar huis om daar verder in isolatie te blijven als er sprake is van ‘beschermd vervoer’.

In totaal zijn 624 passagiers die vrijdag uit Zuid-Afrika op Schiphol arriveerden door de GGD getest op corona, van wie 61 positief. Bij 13 personen is tot nu toe de Omikron-variant van het coronavirus aangetroffen, maar het onderzoek naar alle positief geteste personen is nog niet afgerond.