Op 23 maart zei coronaminister Hugo de Jonge tijdens een persconferentie dat vanaf 26 april - als de besmettingscijfers het op dat moment toelaten - alle hoger onderwijsinstellingen, die de verspreiding van de zelftests kunnen organiseren, één dag per week fysiek onderwijs mogen geven aan hun studenten. Nu blijkt uit een toelichting hoe dat werkt.

Allereerst is het testen in alle gevallen vrijwillig en dus geen voorwaarde voor student of docent om toegang te krijgen tot een onderwijsinstelling. Er wordt ook niet van instellingen verwacht dat zij hierop controleren. De tests zijn gratis voor medewerkers, studenten en de instelling. Het departement betaalt de rekening.

De instellingen moeten de verspreiding van de zelftests, die ze van de Rijksoverheid ontvangen, richting studenten en medewerkers zelf vormgeven. Hiervoor ontvangen zij wel een financiële vergoeding. Hoeveel wordt niet vermeld in een gepubliceerde lijst met vragen en antwoorden.

Omdat scholen geen distributiecentra zijn, kan daarvoor een externe partij worden ingeschakeld. Die neemt dan de daadwerkelijke opslag en verspreiding van tests voor zijn rekening. Een instelling kan ook zelf een afhaalbalie inrichten. Het opzetten van een reserveringssysteem kan drukte vermijden, luidt het advies. Er kunnen ook extra mensen aangetrokken worden om de dozen met tests in kleinere setjes te verdelen en de balie te bemannen. Denk bijvoorbeeld aan uitzendkrachten. 

De verwachting van het ministerie is dat er deze maand al geleidelijk steeds meer zelftesten beschikbaar komen. Het moet dan ‘op termijn’ haalbaar zijn dat studenten en medewerkers de preventieve zelftest twee keer per week thuis kunnen doen. Het moment waarop ze zich testen kunnen zij zelf bepalen, zo lang ze de test maar niet op de campus doen.

De verwachting dat per 26 april iedere student weer ongeveer één dag per week naar de instelling kan gaan, wordt wel enigszins getemperd. Het gaat om één moment in de week, dus niet om twee dagdelen die optellen tot één dag. En instellingen zijn vanwege de coronaregels genoodzaakt om een keus te maken als het gaat om welk onderwijs op de campus plaatsvindt, en welk onderwijs online. ‘Dit betekent in praktische zin dat niet iedere student wekelijks naar de campus kan komen’, staat er. 

,,We zijn heel blij dat het geheel vrijwillig wordt”, zegt een woordvoerster van de Vereniging Hogescholen. ,,Dat was voor ons een belangrijke voorwaarde. Want iedereen moet recht houden op onderwijs. Een plicht zou ook niet te handhaven zijn. Wat betreft de logistiek: het wordt een grote operatie. Maar als we zo weer open kunnen, gaan we er alles aan doen om te zorgen dat dit lukt. Daarbij staat de veiligheid voorop.”  

Bekijk hier al onze video’s over de lockdown: