Trendbreuk: jongeren kritischer op abortus dan hun ouders

Onderzoekers van de Universiteit van Tilburg bespeuren een ‘nieuw conservatisme’, dat losstaat van religie. ,,Jongere generaties lijken een nieuwe structuur te zoeken om hun identiteit aan op te hangen”, zegt socioloog Quita Muis. ,,Daarbij komen ze uit bij dingen van vroeger.’’

Voor het onderzoek, dat binnenkort verschijnt in het wetenschappelijke tijdschrift Mens en Maatschappij, is gebruikgemaakt van data uit een Europese studie die al bijna veertig jaar loopt. Bijna 7000 Nederlanders gaven in de loop der jaren hun mening over zaken als abortus, euthanasie, zelfdoding en homoseksualiteit. Nog steeds heeft – ook bij jongere generaties – het overgrote deel geen of weinig moeite met dit soort zaken, en over de hele linie is de acceptatie gegroeid. Grofweg driekwart is bijvoorbeeld positief over vrije abortuskeuze.

Maar voor het eerst sinds de data beschikbaar zijn, is de jongere generatie minder progressief dan de generaties voor hen. Het gaat om Nederlanders die in de jaren 90 zijn geboren. Zij zijn, net als zij die in de jaren 80 zijn geboren, duidelijk conservatiever dan bijvoorbeeld de babyboomers.

Zo vindt 8,1 procent van de twintigers en zelfs 11,5 procent van de dertigers dat abortus zelden of nooit te rechtvaardigen is. Bij vijftigers en zestigers ligt dat percentage iets boven de 7 procent. Het verschil tussen jongere en oudere generaties wordt alleen maar groter, stellen de Tilburgse onderzoekers. 

In De Ochtend Show to go spraken we Quita Muis, onderzoeker aan de Universiteit Tilburg:

In het verleden waren de ouderen juist altijd conservatiever. Daarin werden ze sterk beïnvloed door de kerk. Muis vindt het te vroeg om te concluderen dat in Nederland een nieuwe conservatieve wind gaat waaien, zoals in de Verenigde Staten. ,,Maar de trend dat Nederland alsmaar progressiever wordt, is duidelijk gestopt.”

De bevindingen over de zogeheten millennials sluiten aan bij eerdere observaties: ze hebben een sterkere hang naar traditie dan hun ouders. Ook zijn ze later seksueel actief. ,,Zij krijgen hun houvast niet meer van bijvoorbeeld een religie”, zegt Aik Kramer, oprichter van het platform GenerationWhy. ,,Maar ze zoeken er wel naar, bijvoorbeeld op internet. Dan bestaat de kans dat ze ook bij conservatieve denkbeelden uitkomen.’’