Twijfels blijven over kroongetuige in zaak Taghi

Het was de eerste zitting in het immens Marengo-proces sinds de aanhouding van Ridouan Taghi en Saïd Razzouki. Beide waren niet aanwezig tijdens, maar dat nam niet weg dat de veiligheidsmaatregelen die waren genomen rondom de extra beveiligde rechtbank in Amsterdam Osdorp immens waren. 

Op iedere hoek van de straat stonden zwaarbewapende politieagenten. Het industrieterrein waar de rechtbank ligt was de gehele ochtend ontregelt. Kroongetuige Nabil B. en zijn twee advocaten (die anoniem blijven, een unicum in de Nederlandse rechtsstaat) volgden de zitting via een videoverbinding op een andere locatie.

Nabil B. heeft als kroongetuige tientallen verklaringen afgelegd over de organisatie van Taghi, en is daar de afgelopen maanden over verhoord. In totaal worden de zeventien verdachten verdacht van vijf moorden en een groot aantal moordpogingen in de Utrechtse onderwereld. Nabil B. heeft zelf toegegeven betrokken te zijn bij twee moorden en het voorbereiden van nog eens twee moorden. 

Maar volgens de advocaten van Saïd Razzouki en zijn jongere broer Mo Razzouki is er inmiddels veel reden te twijfelen aan de betrouwbaarheid van de kroongetuige. Zij verwijzen daarbij naar een verklaring die Mo Razzouki heeft afgelegd en waarin hij de kroongetuige beschuldigt van vier ernstige zaken. Razzouki claimt dat het de kroongetuige was die in december 2017 met een naar binnen gesmokkelde telefoon ervoor zorgde dat hij in een hinderlaag liep: Razzouki ontsnapte toen aan de dood na een heftige schietpartij.

Daarnaast stelt Razzouki dat de kroongetuige in 2010 betrokken is geweest bij een schietpartij op een woonwagenkamp in 2010. Inmiddels is de kroongetuige daarover ook bevraagd door de recherche, en heeft hij toegegeven dat hij daar betrokken bij is. ,,Er was een ruzie, die was een beetje uit de hand gelopen,” heeft de kroongetuige verklaard. Toen de rechercheurs opmerkten dat zijn verhaal nogal vaag was, reageerde de kroongetuige door te zeggen dat hij dat graag zo wil houden. Dat hij nu betrokkenheid bij deze schietpartij toegeeft is opmerkelijk, omdat kroongetuigen juist alles over hun criminele leven moeten opbiechten.

Na het verhoor bij de recherche is de kroongetuige opnieuw ondervraagd, ditmaal bij de rechter-commissaris. Maar bij dit verhoor -onder ede- wilde Nabil niets verklaren over de schietpartij. En het OM steunde hem daarin, tot grote frustratie van de betrokken advocaten. Zij vinden dat Nabil zich zelf een veel kleinere rol in het criminele circuit toeschrijft dan hij feitelijk had. Met andere woorden: heeft hij niet veel meer op zijn kerfstok, en wil het OM dat eigenlijk wel weten?

Met name Nico Meijering, advocaat van Saïd en Mo Razzouki, hekelde de opstelling van het OM en die van de kroongetuige. ,,De kroongetuige presenteert zich als halve held, maar dat is hij niet. Er verschuilt zich een ander persoon achter die camera,” stelde Meijering. ,,Vreest de kroongetuige misschien vervolging? Is dat de reden waarom hij niks wil zeggen over de schietpartij in 2010? Opeens blijkt dus dat we met een heel ander persoon te maken hebben.” Het OM stelt zich op het standpunt dat de kroongetuige slechts verplicht is te verklaren over de strafbare feiten die zijn opgenomen in de kroongetuige-overeenkomst. In andere zaken mag hij zich op zijn verschoningsrecht beroepen, stelt het OM.

Zowel het OM als de advocaten hebben de rechters gevraagd een uitspraak te doen over reikwijdte van zijn verklaringsplicht. Pas als Nabil op vragen waar hij nu nog geen antwoord op wil geven een overtuigend antwoord kan bieden, zal blijken of hij écht de gedroomde kroongetuige is die de georganiseerde misdaad een flinke klap kan toebrengen. 

Taghi werd eind december 2019 na een jarenlange vlucht in Dubai aangehouden en vrijwel meteen naar Nederland overgebracht. Sindsdien zit hij vast in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Razzouki werd in februari in Colombia aangehouden in een flat en zit daar sindsdien in de gevangenis. Het Openbaar Ministerie (OM) maakte tijdens de zitting van vandaag bekend dat het uitleveringsverzoek bijna is afgerond.

Vandaag werd eveneens bekend dat kroongetuige Nabil B. in totaal tien dagen is verhoord. Daarbij heeft hij nieuwe verklaringen afgelegd, maar ontstond ook discussie over de omvang van de verklaringsplicht die hij als kroongetuige heeft. Een kroongetuige is immers niet alleen getuige, maar ook verdachte. In die hoedanigheid heeft hij het recht om te zwijgen, omdat een verdachte niet hoeft mee te werken aan zijn eigen veroordeling. Het OM wil dat de rechtbank vandaag beslist over hoe ver deze verklaringsplicht reikt. 

Ondertussen beschuldigen andere verdachten in de zaak Nabil B. van strafbare feiten, maar het OM legt hem deze niet ten laste. Omdat deze zaken niet in de kroongetuige-overeenkomsten zitten, zou hij hier niet over hoeven te verklaren. Hij wordt wel verdacht van twee moorden, twee pogingen tot moord en deelname aan een criminele organisatie. Zijn advocaten zijn overigens niet aanwezig in de rechtbank en volgen het proces via een videoverbinding. Ook blijven ze uit veiligheidsoverwegingen anoniem en afgeschermd en is hun stem zelfs vervormd wanneer zij spreken. Een unicum in Nederland.

De advocaat van liquidatieverdachte Mohamed R., Nico Meijering, betoogt vandaag dat Nabil B. liegt. Mohamed R., broer van de onlangs in Colombia gearresteerde Saïd R., en kroongetuige B. waren vroeger bevriend. Momenteel staan ze elkaar naar het leven.

Volgens Meijering zijn de verklaringen van B. verre van waterdicht. De kroongetuige zou eind 2017 een moordaanslag op R. hebben gepleegd, aldus Meijering. Het Openbaar Ministerie liet eerder al weten daar geen bewijs voor te hebben gevonden, maar volgens de advocaat hebben meerdere anonieme getuigen het bevestigd.

Taghi en Razzouki worden ervan verdacht dat ze opdracht hebben gegeven voor vijf moorden en een groot aantal moordpogingen. In totaal zijn er zeventien verdachten in dit Marengo-proces. De inhoudelijke behandeling van de zaak laat voorlopig op zich wachten. Het OM denkt dat de zomer van 2020 ‘iets te optimistisch’ is. Wel zal het onderzoek dan zo goed als klaar zijn. 

Vanwege veiligheidsredenen is volgende week vrijdag voor Taghi bovendien een aparte procesdag georganiseerd. Volgens de rechtbankvoorzitter was dit vanwege logistieke redenen de enige optie. 

Hoe groeide Taghi uit van straatschoffie tot crimineel?

Verslaggever Yelle Tieleman doet via Twitter verslag van de zitting: