Vader doodgeschoten Roos (19) tegen tramschutter Tanis: 'Lafaard! Je bent een varken’

Tanis wordt door het Openbaar Ministerie verdacht van viervoudige moord met een terroristisch oogmerk. Hij schoot op 18 maart vier mensen dood in een tram in Utrecht.  

Hoewel hij zelf niet aanwezig wilde zijn bij de zitting, heeft de rechtbank een bevel medebrenging gegeven. Dat betekent dat hij aanwezig móet zijn. Tanis werd vanochtend iets na half tien geboeid de rechtszaal ingevoerd. Dat een verdachte met handboeien om de rechtszaal in komt, is  uitzonderlijk. Bewakers hebben daartoe besloten omdat Tanis vanochtend niet zonder slag of stoot mee wilde naar de rechtbank. 

De verdachte heeft op dit moment geen advocaat. Welke gevolgen dat heeft voor de strafzaak wordt vandaag duidelijk. Tanis zelf zei vanochtend geen advocaat te willen hebben omdat ‘hij geen democraat is'. ,,Ik erken jullie wetten niet, ik erken jullie rechters niet.” Hij herhaalde ook zijn  bekentenis dat hij de dader is van de aanslag.

Het OM maakte ook bekend welke tekst er op het briefje stond dat in de vluchtauto van Tanis werd gevonden. ,,Ik doe dit voor mijn geloof, jullie maken moslims dood en jullie willen ons geloof van ons afpakken, maar gaat niet lukken. Allah is groot”, stond er op. Ook stond er een handgeschreven tekst op de geluidsdemper van zijn wapen. Dat is opvallend omdat de aanslag drie dagen na de aanslag op twee moskeeën in Christchurch plaatsvond, en die extreemrechtse dader had ook handgeschreven teksten op zijn wapens.

Tanis deed ook soortgelijke verklaringen tijdens zijn verhoren. ,,Ik laat niemand met ons geloof spotten. Ik wil laten zien dat jullie niet van diamant zijn, en wij niet van zand. Als ik 1000 levens had zou ik ze allemaal voor Allah geven. Ik laat niemand ons geloof stoppen.” Tanis zei vanochtend ook tegen de rechters, die hij continu met ‘je’ aansprak: ,,Jullie willen mij niet begrijpen.” Op de vraag waarom hij vier willekeurige mensen doodschoot in een tram antwoordde hij: ,,Wie zijn jullie om moslims te doden? Iedere dag worden er 100 of 150 moslims gedood.” Daarmee lijkt hij te doelen op de oorlog in onder meer Syrië en Afghanistan. Ook vind hij dat de profeet Mohammed wordt vernederd in cartoons en zou Nederland moslims hebben ‘overgedragen en vermoord in Srebrenica'. 

Aan het eind van de zitting liepen de emoties hoog op. Toen de rechter de zaak sloot en Tanis weg werd gevoerd, riep een nabestaande hem ‘lafaard’ na. Het was de vader van de 19-jarige Roos, die op de 18e maart werd doodgeschoten door Tanis. ,,Teringlijer. Je bent een varken!", riep hij. 

Het OM legde aan het begin van de zitting uit waarom draaideurcrimineel Tanis op 18 maart op vrije voeten was terwijl er nog verschillende zaken tegen hem liepen. Zijn voorlopige hechtenis werd een paar dagen voor 18 maart geschorst. ,,Als die niet was geschorst, was dit gruwelijke feit niet op die dag, 18 maart, gebeurd. Die gedachte moet ondraaglijk zijn voor de nabestaanden", aldus de officier van justitie. ,,Maar er waren geen signalen dat verdachte een dergelijk feit als de schietpartij in de tram zou gaan plegen. Hij stond te boek als een vervelend persoon, een draaideurcrimineel, maar er waren geen signalen dat hij radicaliseerde.”

Bewakingscamera's hebben de schietpartij in de tram vastgelegd. ,,Deze beelden zijn te heftig om te laten  zien op een openbare rechtszitting. Daarom hebben we besloten er een digitale visuele weergave  van te maken die we zullen tonen tijdens de inhoudelijke behandeling”, werd er gezegd. De zaak gaat op 23 september verder. Dan weer met een tussentijdse zitting. De inhoudelijke behandeling zal pas volgend jaar zijn. Gökmen Tanis zelf zal binnenkort ter observatie worden opgenomen in het Pieter Baan Centrum. Justitie wil zo een beeld krijgen van zijn psyche.