Vervoerslobby legt 5 eisen op tafel: Kaalslag openbaar vervoer in provincies moet stoppen

Kwalitatief openbaar vervoer is een van de belangrijke thema's bij deze Provinciale Staten-verkiezingen. Mede door terugvallende reizigersaantallen als gevolg van de coronapandemie is in veel provincies het mes gezet in het regionale (bus)vervoer. In heel Nederland verdwenen er afgelopen jaren 500 bushaltes, becijferde Pointer eind februari.

,,Het is van groot belang dat het openbaar vervoer niet verder uitgekleed wordt en het basisniveau op orde blijft”, zegt ANWB-bestuursvoorzitter Marga de Jager namens de Mobiliteitsalliantie: de belangenclub van 26 organisaties, waaronder BOVAG, Fietsersbond, Transport en Logistiek Nederland, NS, Arriva en de Fietsersbond.

Ze wijst op de problemen in het openbaar vervoer, waar het personeel momenteel actie voert voor meer loon en een lagere werkdruk. ,,Veel vervoersbedrijven hebben het financieel zwaar en kampen met personeelstekorten. Gevolg is dat het mes in de dienstregeling wordt gezet.”

De minst rendabele lijnen worden daarbij vrijwel altijd als eerste geschrapt, ziet de Mobiliteitsalliantie. ,,Hoewel een begrijpelijke reflex, is rücksichtlos snijden in het openbaar vervoer zeer onwenselijk. Als dergelijke lijnen namelijk verdwijnen, keren ze doorgaans niet meer terug. Het leidt zeker in regio's buiten de Randstad tot een flinke verschraling van het aanbod. Voor inwoners van dorpen of kernen waar de bus niet meer gaat, dreigt vervoersarmoede.”

Creatieve oplossingen zijn nodig om verdere verschraling te voorkomen, stelt De Jager. ,,Provincies kunnen bijvoorbeeld met vervoersbudgetten schuiven en bestaande concessies herijken. Op die manier kunnen lijnen toch behouden blijven.” Ook maatwerk, zoals rijden met kleinere voertuigen, kan een oplossing bieden. Dat geldt ook voor een al dan niet tijdelijke Rijksbijdrage om de grootste financiële nood het hoofd te bieden. ,,Hierover lopen goede gesprekken tussen Rijk, regio’s en vervoerders.”

De Mobiliteitsalliantie adviseert provincies verder om de vervoerswensen in regio's nog beter in kaart te brengen. ,,Aan welk vervoer hebben mensen het meeste behoefte en op welke momenten?” Het openbaar vervoer moet daarbij in samenhang van al het andere vervoer worden gezien: van (elektrische) fiets, doelgroepenvervoer, taxi en auto. ,,Zo maak je het steeds aantrekkelijker om vervoermiddelen te combineren. Dan kun je met je elektrische fiets naar de dichtsbijzijnde bushalte. Als voorzien wordt in voldoende en veilige stallingen en comfortabele fietsroutes kan hier een extra impuls aan worden gegeven.”

Uiteraard is het openbaar vervoer maar een van de vijf punten die de vervoerslobby onder de aandacht wil brengen. Zo moeten provincies samen met het kabinet blijven investeren in bereikbaarheid, van wegennet, tot fietsinfrastructuur en spoor. ,,De provincies spelen een sleutelrol in het bouwen van een miljoen woningen. Goede bereikbaarheid daarvan is essentieel.”

De Mobiliteitsalliantie drukt provincies verder op het hart om te blijven investeren in verkeersveiligheid. ,,Zeker op provinciale N-wegen is het aantal verkeersslachtoffers hoog.” De Jager wijst er op dat verkeersveiligheid niet als kostenpost mag worden gezien. ,,De maatschappelijke schade van alle verkeersdoden en gewonden is jaarlijks 27 miljard euro. Investeringen in een veiliger verkeer heeft positieve effecten op congestie, emissies en gezondheid.”

Opmerkelijk genoeg verbindt de Mobiliteitsalliantie geen bedrag aan het wensenpakket. Voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 werd nog 3 miljard euro per jaar extra voor mobiliteit geëist. De Jager spreekt van een bewuste keuze. ,,Als je een bedrag noemt, gaat de discussie vervolgens alleen maar over de hoogte van de bedragen. Dat willen wij voorkomen, zeker nu het twaalf provinciale begrotingen betreft.”

Regen, sneeuw of juist te warm: de trein komt te laat. Maar waarom? (video):

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: