'Volkslied terug in de klas? Prima idee!'

CDA-leider Sybrand Buma pleitte er vandaag voor dat kinderen weer standaard het Wilhelmus leren op school. Hij ergert zich er aan dat dat niet overal meer gebruikelijk is. De Bruin, die namens het Meertens Instituut onder meer onderzoek deed naar het Wilhelmus, vindt de oproep terecht. 

,,Het was lange tijd heel gewoon dat het volkslied overal geleerd werd. Misschien is het mede in onbruik geraakt doordat er minder muziekonderwijs wordt gegeven. Maar het is belangrijk dat iedereen het volkslied kent: het is een visitekaartje van Nederland, net als de vlag. Eén van de kenmerken die een land verbinden, waaraan je een land herkent. Sinds een paar jaar is het leren van het volkslied ook onderdeel van de verplichte inburgering, ook al op initiatief van Buma trouwens.’’

Het 450 jaar oude lied, sinds 1932 het officiële Nederlandse volkslied, zegt bovendien veel over een belangrijk deel van onze nationale geschiedenis: de Opstand, het verzet tegen de Spaanse overheerser in de zestiende eeuw. Dat is meteen ook een probleem, zegt De Bruin: niet iedereen weet daar anno 2017 nog het fijne van. 

,,Doordat het zo’n oud lied is, begrijpen mensen niet goed waar de tekst over gaat. Daarom is er ook regelmatig discussie of we niet een nieuw volkslied moeten krijgen. Ik denk dat het heel lastig wordt om een lied te schrijven waar zoveel mensen emotionele waarde aan hechten als nu met het Wilhelmus. Dat heeft het Koningslied wel bewezen.’’

Die discussie over het nationale volkslied is overigens niet typisch Nederlands: ook in veel andere landen wordt regelmatig gepleit om de tekst of het gehele lied te vervangen door iets moderners. ,,Omdat de tekst bijvoorbeeld als vrouwonvriendelijk wordt gezien, of om een andere reden niet meer van deze tijd. Het geklaag over het volkslied is dus niet exclusief Nederlands, maar wel iets wat zeer regelmatig terugkeert. En daarmee in feite ook wel weer verbindend.’’

Een prima voorstel dus, zegt De Bruin – al hoeven we er wat haar betreft niet bij te gaan staan, zoals CDA-leider Buma bepleit. ,,Voor zover ik weet, was dat vroeger op school ook niet gebruikelijk. Bij mij op school in elk geval niet. Voor het aanleren van het lied is het in elk geval niet nodig.’’