VVD vecht niet voor zijn premier

Het mes staat op de keel bij de PvdA. Compassie van de coalitiepartner is er niet meer, begrip evenmin. De VVD heeft geen probleem, zegt de VVD. Alleen de PvdA heeft een probleem. ,,Daar ligt de bal," aldus minister van Volksgezondheid Edith Schippers, die haar zorgplannen onverwacht zag sneuvelen door het tegenstemmen van drie PvdA-senatoren: Guusje ter Horst, Marijke Linthorst en Adri Duivesteijn.

De VVD is er helemaal klaar mee: alweer gedoe bij de coalitiegenoot. De sociaaldemocraten zoeken zelf maar een oplossing om de gemaakte afspraken alsnog gestand te doen. ,,Wij wachten op een telefoontje,'' aldus een prominente liberaal. ,,Als ze er uit zijn, horen we het wel,'' zegt een ander.

Onbegrip
Ook de drie gedogers D66, ChristenUnie en SGP kunnen hun onbegrip over het wegstemmen van de nieuwe zorgpolis niet meer verhullen. ,,Die lui zijn nooit tevreden," aldus een fractievoorzitter.

Zo wordt de druk op de PvdA met het uur opgevoerd. ,,Als er vandaag geen oplossing komt, hebben we een kabinetscrisis,'' zegt een ingewijde gisteren al vroeg in de ochtend.

Een kabinetscrisis. Alweer. De vorige keer, bij de ondergang van de eerste door Rutte geleide regering, kon de premier nog afwisselend schmieren, smijten met deuren en dreigen met het afbreken van de PVV 'tot de laatste zetel'. En tot dusver speelde de minister-president een hoofdrol bij het overeind houden van zijn tweede kabinet. Rutte was maar wat vaak de makelaar in dealtjes, degene die de noodverbanden aanlegde en waar nodig wat ego's streelde (,,Vertel me wat je dwars zit").

Zenuwcentrum
Maar in deze 'decembercrisis' is de premier een veredelde toeschouwer. Het Torentje is niet het zenuwcentrum. Dat is het ministerie van Sociale Zaken, het domein van Lodewijk Asscher, waar PvdA-leider Diederik Samsom zich de hele dag opsluit met zijn partijgenoten. Hij moet het kabinet redden door de afvallige senatoren weer binnenboord te krijgen.

Het is een riskante strategie van de VVD: wie wil zijn lot in handen leggen van een PvdA in ademnood? Rutte is de eerste premier die de VVD ooit heeft gehad, maar de liberalen vechten niet voor hem. Ze wachten op een telefoontje.

Er zit 'een diepe kras' in het kabinet, aldus een ingewijde. Het wantrouwen is zo groot dat de VVD zelfs Mark Rutte op het spel wil zetten.

Overleg
De regeringspartijen VVD en PvdA zetten vandaag hun overleg over een oplossing voor hun zorgconflict voort. Volgens de hoofdrolspelers is er voortgang geboekt in de gesprekken tot nu toe.

PvdA-leider Diederik Samsom ziet nog mogelijkheden om het politieke probleem met de VVD op te lossen. Ook PvdA-vicepremier Lodewijk Asscher heeft ,,goede hoop'' op een oplossing.