Waarschijnlijk maanden vertraging in MH17-proces, mogelijk nog Russische commandant verhoord

De advocaten van Oleg Poelatov, een van de vier verdachten, willen graag vragen stellen aan Sergej Moetskajev, de commandant van de 53ste Russische Luchtafweerbrigade. Die brigade zou de Buk-raket hebben geleverd waarmee, volgens justitie, MH17 uit de lucht is geschoten. Het Openbaar Ministerie heeft daarom al maanden geleden een zogenoemd rechtshulpverzoek ingediend bij de Russische overheid met het verzoek om de man te mogen verhoren. 

Rusland reageerde afgelopen augustus op het verzoek. Uit dat antwoord zou blijken dat een verhoor niet onmogelijk is. Daarna lieten de Russen niets meer van zich horen. In eerste instantie zou de termijn waarbinnen Moetskajev verhoord zou moeten worden door de rechtbank op 1 november zijn gezet. De rechtbank besloot vanmiddag echter die termijn te verlengen tot 10 februari. 

Het Openbaar Ministerie stelde daarop pas met een strafeis te kunnen komen na een eventueel verhoor van de legercommandant. Als dat gebeurt willen ook de advocaten van Poelatov dat hun pleidooi, dat in maart op de agenda stond, zeker drie maanden naar achteren schuift. 

Het MH17-proces is al meer dan anderhalf jaar bezig, het begon in maart 2020. Het toestel werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten boven oorlogsgebied in Oost-Oekraïne, waarschijnlijk door een Buk-raket die in handen was van pro-Russische rebellen. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders kwamen daarbij om het leven. De raket zou vanuit de basis van de 53ste Russische luchtafweerbrigade in de stad Koersk naar de Oekraïense grens zijn gereden. Daarna zou de installatie naar een weiland in Oost-Oekraïne zijn gebracht. Wie daarna op 17 juli op de afvuurknop drukte is nog niet bekend. De vier verdachten die nu terecht staan, maakten onderdeel uit van de ‘chain-of-command’ in Oost-Oekraïne en waren, volgens justitie, betrokken bij het transport van de raketinstallatie.

Of de legercommandant echt verhoord zal worden, is maar zeer de vraag. Tot nu toe hebben verzoeken aan Rusland nog nauwelijks iets opgeleverd. Wel zit er in het dossier een verklaring van de grootvader van de legercommandant. Die man zegt ‘dat in Rusland zelf onderzoek is gedaan naar betrokkenheid van de 53ste brigade en dat dat onderzoek mijn kleinzoon vrijgepleit heeft'. 

Ook de vier verdachten (drie Russen en een Oekraïner) zijn nog nooit in de rechtbank verschenen. Er is wel een internationaal opsporingsbevel tegen hen uitgegaan, maar de verdachten verblijven (waarschijnlijk) in Rusland en dat land levert geen onderdanen uit.

Het proces gaat nu verder op 8 november. Dan leest nog een aantal nabestaanden hun slachtofferverklaring voor. Het is vooralsnog onduidelijk hoe het proces daarna verder gaat. ,,De beslissing van de rechtbank van vandaag kwam als een verrassing", zegt Piet Ploeg, voorzitter van de Stichting Vliegramp MH17 die veel nabestaanden vertegenwoordigt.  ,,We hopen dat het niet tot veel vertraging leidt, want daar is niemand in dit proces bij gebaat en zeker de nabestaanden niet.” 

Vorige maand spraken al tientallen nabestaanden in de rechtbank. Zij legden vaak zeer emotionele verklaringen af over het gemis van hun familieleden.

Bekijk hieronder onze video’s over MH17: