Wetenschappers slaan alarm: ijs op Groenland smelt in moordend tempo

Wetenschappers van de TU Delft en de Universiteit Utrecht werkten mee aan wat ze het meest complete beeld van het ijsverlies van Groenland tot nu toe noemen. Ze vrezen dat als er deze eeuw niets gedaan wordt aan de huidige uitstoot van broeikasgassen, er jaarlijks honderden miljoen mensen in kustgebieden getroffen kunnen worden door overstromingen. In het ergste geval stijgt de zeespiegel met maar liefst 67 centimeter.

Groenland is na Antarctica de landmassa met de grootste ijskap ter wereld. Als die helemaal smelt, stijgt de zeespiegel met 7,2 meter. De afgelopen decennia heeft de Groenlandse ijskap dan ook een belangrijke bijdrage geleverd aan de stijging van de zeespiegel, en dit zal naar verwachting in de toekomst zo blijven. 

Sinds 1992 heeft Groenland 3800 miljard ton ijs verloren, goed voor een wereldwijde zeespiegelstijging van 10,6 millimeter. Piekjaar was 2011: toen smolt 335 miljard ton Groenlands ijs. De cijfers over 2019 zijn nog niet definitief, maar zouden dit kunnen overtreffen.

Sinds 2005 is de zeespiegel tweeënhalf keer sneller gestegen dan in de twintigste eeuw, vooral als gevolg van smeltende ijskappen. De zeespiegel zal tot het jaar 2100 blijven stijgen als de CO2-uitstoot onverminderd doorgaat. 

Klimaatverandering zorgt er niet alleen voor dat de zeespiegel stijgt, maar ook dat de oceanen warmer worden, minder zuurstof bevatten en verzuren. De oceanen absorberen meer dan 90 procent van de overtollige warmte die door broeikasgassen in de lucht komt. Dat heeft grote gevolgen voor de dieren én mensen die afhankelijk zijn van de oceanen - en dat zijn er honderden miljoenen.

Zo stijgt de kans op overstromingen, zullen orkanen krachtiger worden en verzwakken oceaanstromingen. Volken die op lage eilanden in de Stille Oceaan wonen, zoals Kiribati, dreigen daardoor hun land kwijt te raken.

Bekijk hieronder afleveringen van onze serie Waterlanders, onder meer over het smelten van gletsjers in Groenland.