Wie schrijft er nog met een pen?
Finse kinderen hoeven niet meer te leren schrijven met een pen. Ze krijgen typeles, daar hebben ze meer aan. Wie in het leven toch nog een keer een formulier met de hand moet invullen, krast maar blokletters. De pen is stervende.
Delen per e-mail
Schrijven is heel belangrijk voor je hersenen. Het is de beweging die je met schrijven maakt. Die is goed voor de ontwikkeling van de hersenen, met name voor het deel dat de emotionaliteit bevordert.
Is dat erg? 'We moeten niet naar kinderen kijken vanuit onze eigen romantiek en nostalgie.'
Het is achterhaald om kinderen jarenlang te laten zwoegen op mooie aaneengeschreven letters, stellen de Finnen. Een derde van de jongens krijgt het sowieso niet voor elkaar. De fijne motoriek van kinderen kan, denken de Finnen, ook worden ontwikkeld door extra tekenlessen en wat meer uren handvaardigheid.
Wie schrijft er nog met een pennetje? Het briefje op de koelkast is vervangen door een appje met de boodschappen. De handgeschreven sollicitatiebrief, ooit de ultieme karaktertest waar grafologen allerlei kwaliteiten van de sollicitant uit destilleerden, is verworden tot een e-mail met een cv in pdf-formaat. De schoolagenda? Allang gedigitaliseerd.
Blokletters
Op Steve Jobsschool De Ontplooiing in Amsterdam mogen ouders het zeggen of hun kinderen met een pen leren schrijven. ,,Standaard doen we alleen blokletters en dat kiezen de meeste ouders. Mijn kind hoeft geen schrijfletters te leren,'' zegt Maurice de Hond van de iPad-school.
De Onderwijsinspectie laat scholen vrij in het aanleren van de schrijfvaardigheden als de kinderen maar met een pen overweg kunnen, laat het ministerie van Onderwijs weten. Alleen blokletters mag ook.
Schrijfpedagoge en grafologe Greetje Arends gruwt van het Finse plan. ,,Ik schrijf liever een brief dan een e-mail.'' Al 35 jaar probeert ze kinderen die de lettervormen niet onder de knie krijgen bij te scholen. ,,Schrijven is heel belangrijk voor je hersenen. Het is de beweging die je met schrijven maakt. Die is goed voor de ontwikkeling van de hersenen, met name voor het deel dat de emotionaliteit bevordert. Die beweging maak je niet met je toetsenbord.''
Maar Arends verliest de strijd. Het Platform Handschriftontwikkeling, dat knokt voor behoud van de pen, schetste vorig jaar somber de stand van zaken: ,,De noodzaak van soepel en duidelijk kunnen schrijven wordt niet langer ingezien.''
Incidenteel
Toen ik 13 werd kreeg ik een cursus blindtypen, dát heeft mijn schrijverschap een enorme vlucht gegeven.
Schrijver Ronald Giphart (48) valt even stil. Het lijkt heel erg, niet meer leren schrijven met een pen, maar wanneer doe je dat nog? ,,Incidenteel een envelop of een formulier van school. En ik schrijf toch echt heel erg veel. Toen ik 13 werd kreeg ik een cursus blindtypen, dát heeft mijn schrijverschap een enorme vlucht gegeven.'' Zijn kinderen prefereren touchscreen en toetsenbord.
De PO-raad, de koepelorganisatie voor basisscholen, begrijpt de Finnen eveneens. ,,We moeten leerlingen alles meegeven voor de toekomst, 21ste-eeuwse vaardigheden bijbrengen en ze niet leren hoe het 50 jaar geleden was,'' zegt woordvoerder Harm van Gerven. ,,De staatssecretaris wil ook een nieuwe discussie over de kerndoelen in het onderwijs en ik kan me voorstellen dat er minder waarde aan wordt gehecht. Als de kinderen de fijne motoriek maar leren.''
Schrijfpedagoge Arends beziet met lede ogen de neerwaartse spiraal. ,,Kinderen missen de routine, waardoor ze langzamer schrijven en nog eerder naar het toetsenbord grijpen. Hun handschrift ontwikkelt zich niet meer, het blijft schools waardoor ze ook schoolser in hun denken blijven. Dat gaat samen.''
Romantiek
De Hond heeft niet eens een pen op zak. ,,Ik schrijf alleen nog wanneer ik als scheidsrechter een gele kaart uitdeel en het rugnummer noteer.'' De dood van de pen is volgens hem helemaal niet erg. ,,We moeten niet naar onze kinderen kijken vanuit onze eigen romantiek en nostalgie.''
Onderzoekster Jolien Francken van de Radboud Universiteit in Nijmegen bekeek wetenschappelijke studies naar het effect van leren schrijven met pen of toetsenbord op de leesvaardigheid. Volgens haar lijkt het erop dat mensen die met de hand leren schrijven ook gemakkelijker lezen doordat ze de letters eerder herkennen. ,,Maar het is niet bewezen dat kinderen die met een toetsenbord leerden schrijven slechter lezen. Echt kwalitatief goed onderzoek is er niet.''
Wie toch liefdesbrieven en kattebelletjes in zwierig schoonschrift wil kunnen opstellen: er zijn erg leuke apps voor de iPad om te leren schrijven - met de hand.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
eigen tuin eerst Tijd om de wilgen te knotten: zo doe je dat
Een geknotte boom ziet er prachtig uit. Als de grond niet bevroren is, kun je wilgen nu planten. En kortwieken. Tuingoeroe Romke van de Kaa helpt je op weg. -
Bertus (89), die dankzij wensambulance nog naar begrafenis van zijn Will kon, een dag later overleden
Hij kon de begrafenis van zijn Will nog net bijwonen. Dankzij het Hardenbergse ziekenhuis en de Wensambulance Oost-Nederland. Een dag na het afscheid van zijn echtgenoot, is ook Bertus de Groot overleden. Beide echtelieden zijn 89 jaar oud geworden. -
PREMIUM
Als het kabinet valt, wat betekent dat voor de coronacrisis?
Iedereen aan het Binnenhof kijkt vandaag gespannen naar de deur waarachter de ministerraad vergadert. Als die opengaat, komt het kabinet naar buiten met een reactie op het vernietigende rapport over de toeslagenaffaire. En het zou zo maar eens kunnen dat premier Mark Rutte daarna het ontslag van zijn kabinet aanbiedt aan de koning. -
PREMIUM
Heanig an! Het trage tempo van Twente
Hoewel de tukker net zo hard in het nu leeft als de gemiddelde randstedeling, gaat alles er net wat trager. Ze hebben er een lijfspreuk voor: Heanig an! Hans Avontuur geeft zich over aan het tempo van Twente en geniet van de weldadige rust op een mooie winterdag. -
PREMIUM
Enorme drukte bij Veilig Thuis in coronatijd: kinderen met slippers op straat in vrieskou
Kinderen die aan hun lot worden overgelaten. Mensen met psychiatrische problemen die geen bezoek meer ontvangen. De Veilig Thuis-organisaties zien, met name in Gelderland en Flevoland, het aantal acute meldingen, waarbij mensen of gezinnen niet veilig zijn, tijdens de coronacrisis explosief toenemen. Ze roepen op: meld problemen sneller of vraag hulp aan je omgeving.
-
PREMIUM
Lodewijk Asscher: op handen gedragen in Amsterdam, afgedankt in Den Haag
Lodewijk Asscher was het bekendste politieke zondagskind dat het Amsterdamse stadhuis in lange tijd heeft voortgebracht. De PvdA’er zette de stad naar zijn hand. ‘Ik accepteer het als mensen teleurgesteld zijn in wat ik wel en niet heb bereikt.’ -
Huizenprijs ongekend hoog door schaarste: koper kan ‘kiezen’ uit amper twee huizen
Woningzoekenden hebben nog altijd grote moeite om een geschikte plek te vinden. Ze zijn bereid diep in de buidel te tasten, ondanks de economische onzekerheid die de coronapandemie met zich meebrengt. In de huurmarkt ontstaat wel ademruimte. -
PREMIUM
Zo veranderen jouw arbeidsvoorwaarden in 2021
De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat we meer dan ooit thuiswerken. Dat heeft óók gevolgen voor ons loonstrookje en de secundaire arbeidsvoorwaarden die werkgevers willen bieden. Wat verandert er in 2021? En wat voor invloed heb je daar als werknemer zelf op?