Het Amerikaanse plan is ingegeven door het feit dat het bestaande ‘gezondere rookalternatief’, de e-sigaret, nu voor veel jongeren toch een opstap is naar de echte sigaret. Als die echte sigaret geen verslavende werking meer heeft, zullen tabaksliefhebbers eerder blijven hangen, of zelfs overstappen, naar de elektronische sigaret. Ook tabaksproducenten worden dan gedwongen daar nog veel meer dan nu hun 'corebusiness' van te maken.

Strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq heeft de dalende aandelenkoersen van tabaksproducenten vrijdag glimlachend gezien en meteen het Openbaar Ministerie in Nederland ingeseind. Ficq wil tabaksproducenten strafrechterlijk vervolgen voor onder meer ‘zware mishandeling die de dood tot gevolg heeft’ en ziet de aandelenkoersen als extra bewijs. ,,Omdat de aandeelhouders daar ook wel snappen dat als een sigaret niet meer verslavend is, niemand meer rookt,’’ zegt Ficq. ,,Met andere woorden: het is allang geen discussie meer dat tabaksproducent bewust en opzettelijk mensen verslaafd willen maken en dus schade toebrengen, iets wat strafbaar is.’’

Volgens Wanda de Kanter kan in een eventuele rechtszaak ook het 'verplicht verlagen van het nicotinegehalte' als straf worden opgelegd. ,,De strafzaak blijft essentieel, ook omdat er in het verleden al zoveel slachtoffers zijn gevallen.''

Het Openbaar Ministerie heeft aangegeven eind augustus of september te beslissen of ze de vier grote tabaksproducenten in Nederland gaat vervolgen. Mocht de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit achter het plan van  hun Amerikaanse collega's staan, betekent dat niet dat er snel 'niet verslavende' sigaretten gaan worden geproduceerd. Daarvoor zal eerst de Tabakswet moeten worden aangepast en moet het plan toch eerst langs de politiek.

Peter van den Driest, topman van tabaksproducent Philip Morris International, laat weten dat zijn bedrijf snel met een statement komt over het Amerikaanse plan en wil er tot die tijd niet op ingaan.