Zeiler wil zeilende lijndienst opzetten tussen Amsterdam en de Wadden

Het is maandagochtend, een paar graden boven nul. Dennis Stroombergen staat achter het roer van zijn zeilschip, een 20 meter lange Zeeuwse klipper. Vier bemanningsleden verwerken als goed geoliede machine de opdrachten die Stroombergen op ze afvuurt. Tien minuten later zijn twee enorme zeilen gehesen. Het schip heeft de wind in de rug en vaart met 6 knopen (ongeveer 11 kilometer per uur) over het heldere water van het IJsselmeer.

Het schip van Stroombergen weegt 70 ton, heeft hoge masten met grote zeilen die veel wind vangen. ,,Het schip reageert traag, doet niet meteen wat je wilt. Daar moet je rekening mee houden.''

Als de wind iets gaat liggen, heeft de bemanning tijd voor een bak koffie. Stroombergen blijft als kapitein achter het roer staan, de omgeving scannend. Over het IJsselmeer vaart slechts één ander schip. ,,Bizar. Het is hier altijd zo verlaten, zelfs op dagen met veel zon en weinig wind. Een boot of schip is een hebbedingetje geworden.''

Niet voor Stroombergen. Hij wil met zijn bedrijf Zuivervaren de eerste zijn die een zeilende lijndienst opzet binnen Nederland. Met vracht vanuit Amsterdam over het IJsselmeer naar de Waddeneilanden, en terug. Een volledig CO2-neutraal transport van goederen.

Stroombergen verkeert met Zuivervaren niet in de illusie een deel van het vrachtverkeer te kunnen vervangen. Het gaat vooral om de boodschap. Hij wil mensen en bedrijven ervan bewust maken dat we spullen vervoeren zonder na te denken over hoe slecht dat is voor het milieu. En dat er schone alternatieven zijn.

Toch is Stroombergen geen zeilende predikant die alleen een mooie boodschap verkondigt. Er moet ook geld worden verdiend. Hij werkt nu 28 uur in de week als projectmanager voor een duurzaam bedrijf, maar wil uiteindelijk zijn werk maken van het zeilend vrachtvervoer.

Doel van de reis vandaag is het schip leren kennen, aan wal gaan om zijn verhaal te delen met lokale ondernemers en gevoel krijgen voor de tijdsduur van een retourtje Waddeneilanden. Veel vracht is er daarom nu niet aan boord.

Dat was drie maanden geleden wel anders. Het festival Into the Great Wide Open op Vlieland wilde een deel van zijn goederen CO2-neutraal laten vervoeren. Het ruim van het schip, waar ook de bedden staan, was tot de nok toe gevuld met 1200 liter aan bierfusten, limonade en kunstobjecten. Bemanningslid Nienke Verbruggen (27), toen ook aan boord: ,,Ik moest eroverheen klauteren om vervolgens buikschuivend in mijn bunker te komen.''

In het ruim past ongeveer 15 kubieke meter vracht. Verder is er een kleine keuken met voorraadkast en gasstel en een schippershut met meer bewegingsruimte. Er hangen olielampen uit de tijd dat zeeverkenners met het in 1892 gebouwde schip over de Noordzee voeren. Stroombergen: ,,Mannen op leeftijd komen telkens naar me toe om te vertellen dat ze ooit op dit schip hebben gevaren.''

Stroombergen begon op zijn elfde met zeilen. Het kriebelde altijd om van het zeilen zijn werk te maken. Hij sloot zich daarom een paar jaar terug aan bij Men who sail, een stichting die CO2-neutraal vracht vervoert. Ze werken op projectbasis en varen daardoor weinig. In de kroeg fantaseerden ze over hoe ze van hun passie hun werk zouden maken. Stroombergen dacht: er is maar één manier om dit voort te zetten, ik moet een eigen schip regelen. Tijdens zijn zoektocht zag hij de Lichtstraal liggen in de haven van Durgerdam. Van de eigenaar mocht hij het schip vijf jaar lang voor een zachte prijs huren.

Nu is het zaak vrachtcontracten te sluiten, zodat Stroombergen op vaste basis naar de Waddeneilanden en terug kan varen. Hij mikt op duurzaam geproduceerde goederen, waarvoor een eerlijke prijs is betaald. Daar ontbreekt vaak nog één schakel: schoon transport. Hij vervoert bijvoorbeeld chocolade, rum, koffie en olijfolie die Tres Hombres met een zeilschip van Afrika naar Amsterdam vervoert. Stroombergen transporteert die verder binnen Nederland.

Het is moeilijk om bedrijven te overtuigen hun goederen per zeilschip te laten vervoeren. Het is duurder en onbetrouwbaar, want de wind kan een zeilschip dagen stilleggen. Bedrijven moeten het doen uit idealisme, of het verhaal van Zuivervaren moet ze aanspreken.

Om niet afhankelijk te zijn van vracht van bedrijven heeft Stroombergen voor eigen vracht gezorgd: Bakenbier. Gebrouwen in samenwerking met Men Who Sail en de Naeckte Brouwers in Amstelveen. Dat bier probeert hij aan de man te brengen bij ondernemers op de Waddeneilanden en de voormalige Zuiderzeehavens waar hij langsvaart. Met succes: het heeft de hele zomer op de kaart gestaan bij een strandpaviljoen op Texel.

Stroombergen wil ook opstappers meenemen. Op zijn schip is plaats voor acht man. Ze kunnen één dag mee, maar ook de hele week. Het kost 50 euro per dag. ,,Ze mogen helpen met het laden en lossen van de vracht, de zeilen hijsen en het aanmeren, maar niets hoeft.''

Het is inmiddels middag. Stroombergen en zijn bemanningsleden zijn ongeveer twee uur aan het varen en koersen nu af op de haven van Durgerdam, waar de reis een kleine week geleden begon. ,,Het is eigenlijk heel simpel'', zegt hij. ,,De wind is gratis. Waarom zou je die niet gebruiken om vracht te vervoeren?''