‘Zeker acht Nederlanders vechten mee in burgeroorlog Oekraïne, aan beide kanten van het front’

Dat stelt het internationaal gerenommeerde Amerikaanse onderzoeksbureau The Soufan Center in een nieuw rapport over de opkomst van gewelddadig rechts-extremisme wereldwijd. ,,White supremacists (witte racisten, red.) zijn wereldwijde netwerken aan het vormen, net zoals de jihadisten deden voor de aanslagen van 11 september in Amerika’’, schrijven de onderzoekers.

Het Soufan Center becijfert dat er de afgelopen vijf jaar ruim 17.000 buitenlanders zijn gaan vechten in de Oekraïense burgeroorlog. Het overgrote deel daarvan (15.000) komt uit Rusland, maar de ruim 2000 andere strijders komen uit meer dan 50 landen. Onder hen zijn zo’n 165 Duitsers, 65 Fransen en 35 Amerikanen.

Acht strijders zouden uit Nederland komen. Dat concluderen de onderzoekers op basis van interviews ter plekke, propagandavideo’s en sociale media. Drie Nederlanders zouden hebben gevochten aan de kant van rechts-extremistische Oekraïense milities als het Azov-bataljon en vijf Nederlanders juist aan de andere kant, bij de pro-Russische separatisten.

Het Soufan Center vindt die ontwikkeling zorgelijk omdat de militanten gevechtservaring opdoen, een internationaal netwerk opbouwen en tactieken, technieken en ideologieën kunnen uitwisselen. In juli werd in Italië bij een groep neonazi’s een groot wapenarsenaal aangetroffen, waaronder 26 geweren en een luchtdoelraket. Enkele verdachten hadden in Oekraïne gevochten. In de VS heeft de FBI verschillende Amerikaanse rechts-extremisten, die ook in Oekraïne zijn geweest, nu aangeklaagd voor het gebruik van geweld bij een rechtse demonstratie in de VS.

Over de Nederlanders die naar Oekraïne zijn geweest is nauwelijks iets bekend. Deze site schreef eerder over Sjoerd H., een twintiger die zich in 2016 aansloot bij een ultranationalistische militie die aan Oekraïense zijde vocht. H. reisde na enkele maanden door naar Syrië om daar tegen IS te vechten. Hij kwam daar in 2018 om.

De Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) stelde eerder al zorgen te hebben over eventuele ‘geweldstraining en geweldsbereidheid’ die terugkerende strijders uit Oekraïne kunnen hebben. De NCTV kan niet bevestigen dat er acht Nederlanders in Oekraïne hebben gevochten. Over het groeiende internationale netwerk stelt de dienst dat een dergelijke ontwikkeling ‘nooit in maar een of twee landen blijft’.