Zij gaan vol voor de natuur (en worden daarvoor beloond)

Divya Karnad is een natuurbeschermster 3.0. Niet alleen is ze een vastberaden vechter voor de natuur, ze is ook pragmatisch. De jonge Indiase marien biologe  (34) krijgt de prijs omdat ze erin is geslaagd de nogal eenzijdige menukaart te wijzigen van een toenemend aantal restaurants langs de zuidoostkust van India.

Inspelend op de nostalgische geest die met de nationalistische president Modi over het land is gekomen, brak ze een lans voor ouderwetse, seizoensgebonden visgerechten. Een uitgekookte aanpak waarmee ze eigenlijk bedreigde haaiensoorten en schildpadden beschermde. Want die gaan er vaak aan bijvangst voor de grootschalige makreel- en zeebaarsvisserij.

 ,,Ik heb zelf tien jaar onderzoek gedaan bij vissers. Die aten een soort ansjovis die ze niet konden verkopen. Ik heb die vis tijdens mijn onderzoek vaak gegeten, heerlijk. Via sociale media, voedselbloggers en via restaurants hebben we nu die vis en andere seizoensgebonden soorten op de menukaart gekregen. En dat werkt. Alleen moeten we nu weer opboksen tegen het ‘blue economy project’ van de regering. Een grote impuls in de visindustrie die helaas nog niet erg duurzaam is.”

Karnad werd een vriend van de vissers. ,,Hun de schuld geven van de problemen helpt niet. Het klopt ook niet, want er zijn vele factoren die meespelen in de bedreiging van soorten. Ik weet de vissers langs onze kust willen dat hun kinderen het bedrijf kunnen voortzetten Zij zijn net zo geïnteresseerd in natuurbescherming als ik.”

Toen bekend werd dat ze de onder natuurbeschermers hoog aangeschreven prijs als eerste vrouw in India zou krijgen, zorgde dat voor extra veel aandacht in de Indiase media. Het helpt haar nu enorm als ze haar verhaal doet, zegt ze. ,,Soms is het moeilijk hoopvol te blijven, want ook bij ons staat de natuur zwaar onder druk. Maar de mensen die niet bij de pakken neerzitten, inspireren. Iedereen komt onderhand tot dezelfde conclusie: we moeten duurzaam zijn. Ik zie dat burgers niet langer passief accepteren hoe alleen economische krachten onze samenleving sturen.”

Duizenden kilometers heeft ze de laatste tien jaar afgelegd op de wegen van Brazilië. En ja, één keer overkwam haar waar zo tegen vecht. Een uil kletterde tegen haar zijraam. Dood. Had het raam opengestaan dan had ze haar verhaal nu waarschijnlijk niet kunnen doen.

Biologe Fernanda Abra (32) krijgt vandaag de Future For Nature Award uitgereikt, omdat ze al zoveel verkeersslachtoffers onder bijzondere diersoorten als manenwolven, poema’s, tapirs, reuzenmiereneters en ocelotten heeft voorkomen. Net als onder duizenden andere dieren, die dus niet in het asfalt zijn gestempeld. De Braziliaanse snelwegecologe ontdekte haar roeping tijdens een voor haar schokkende inventarisatie voor een tolbedrijf in haar deelstaat Sao Paulo. Tussen 2003 en 2013 waren 28.000 verkeersongevallen geregistreerd met dieren en mensen. Recent heeft Abra vastgesteld dat jaarlijks in de deelstaat Sao Paulo 38.000 middelgrote en grote zoogdieren sneuvelen in het verkeer.

Ze werd een van de grote voorvechters van ecoducten, wildwissels en ecopassages. Inmiddel doet ze dat niet meer alleen, maar is het een clubje van vijf, zegt Abra, wat niet veel is op een land met ruim 200 miljoen inwoners, het op drie na grootste wegennet ter wereld en ook nog eens het land met de meeste biodiversiteit. Extra lastig wordt dat werk met de verkiezing van de nieuwe president Bolsonaro, die nog meer woud wil openleggen voor landbouw, veeteelt, mijnbouw en waterkrachtprojecten. Abra zucht: ,,Hij is een militair en wil economische groei, ten koste van de meest afgelegen gebieden. Dit is een enorme dreiging voor de grote roofdieren die dagelijks afstanden van 50 kilometer afleggen. Natuurlijk zullen ze straks nog vaker snelwegen moeten oversteken. Nee, het ziet er niet goed uit.”

Aan haar zijde staan, gek genoeg, de snelwegexploitanten. Volgens de Braziliaanse wet moeten die bij botsingen met dieren de schade en erger vergoeden aan auto's en mensen. Haar prijs heeft veel aandacht gehad in Brazilië. ,,Het is in hun belang met ons samen te werken. Ander storten ze geld in een bodemloze put.” Abra is al uitgenodigd voor een gesprek met de minister van Milieuzaken. ,,Er zijn deuren open gegaan. Ik kan ook trainingen geven aan mensen uit de transport en milieusector. Daaraan zal mijn prijzengeld worden besteed.”

Passie voor natuurbehoud leidt een carrière vaak langs zeer bijzondere dieren. Zo startte de bevlogen Rwandees Olivier Nsengimana (34 jaar) bij Gorilla Doctors als dierenarts voor de berggorilla’s, één van de meest bedreigde diersoorten op aarde. Sinds 2014 zet hij zich in voor de bescherming van een heel ander dier: de met uitsterven bedreigde grijze kroonkraanvogel. Daarvoor richtte hij de Rwanda Wildlife Conservation Association (RWCA) op. Zo kon hij niet alleen het beschermingsproject voor de kroonkraanvogels voortzetten, maar lukte het zijn natuurbehoudswerk uit te breiden naar andere bedreigde diersoorten in Rwanda.

De grijze kroonkraanvogel is een apart verhaal. Het dier wordt met uitsterven bedreigd omdat de volwassen vogels gestroopt worden. Hun kuikens belanden vaak in de handel voor huisdieren. Ook worden hun eieren illegaal geraapt als voedselbron. Voeg daarbij dat hun leefgebied in rap tempo wordt vernietigd en het probleem is daar. Rwanda heeft te kampen met een hoge bevolkingsdichtheid, een grote armoede en een gebrek aan kennis bij de lokale bevolking over dieren in het wild. In de afgelopen vijf decennia is de populatie kroonkraanvogels met maar liefst tachtig procent afgenomen in Rwanda. Olivier Nsengimana wil deze trend keren en werkt op vele manieren aan de bescherming van de dieren in het wild en hun natuurlijke leefomgeving.

Met zijn team registreerde hij alle kroonkraanvogels die in Rwanda in gevangenschap leven om ze opnieuw in het wild uit te zetten in Akagera National Park. Daarnaast bestrijdt hij de illegale handel bij de bron te stoppen. Lokale gemeenschappen worden betrokken bij de beschermingsprojecten en voorgelicht over de voordelen die ze uit het ecosysteem kunnen halen. Met de financiële steun van Future For Nature kan de capaciteit van de parkrangers worden uitgebreid in het Rugezi-moeras en het landelijke netwerk aan Conservation Champions door middel van lange termijn-trainingen en mentorschap.

Ook wordt bij het Akanyaru-wetland een milieujeugdclub opgericht. Via deze club zal de jeugd meer over natuur leren, zullen ze samen actie ondernemen in de lokale omgeving en zullen ze betrokken worden bij het planten van bomen.

Het monitorprogramma waarmee 150 grijze kroonkraanvogels in het Akagera National Park in de gaten worden gehouden, zal verbeterd worden. Onder andere door de inzet van GPS-trackers, die waardevolle informatie registreren over het gedrag en het leefgebied van de grijze kroonkraanvogel.