Is appen het nieuwe roken? Deze Bredanaar schreef er een boek over

Je zit in een restaurant en je tafelgenoot gaat even naar de wc. Wat doe je? WhatsApp, Facebook en Instagram checken natuurlijk. Als je tafelgenoot weer zit, ben je eigenlijk teleurgesteld dat je het filmpje van de slapende kat die van de tv dondert, niet af hebt kunnen kijken. 

We kijken tussen de 90 en 160 minuten per dag naar onze telefoon. Luisteren naar muziek of navigeren valt daar niet eens onder. Zelf heeft Van der Vorst, hoofd IT Innovatie bij Fontys Hogescholen, daar een grens aan gesteld. Hij heeft alle 'onnodige' apps van zijn telefoon verwijderd. “Ik heb Facebook verwijderd, Twitter en LinkedIn heb ik alleen op mijn laptop en ik ben gestopt met WhatsApp. Dat ik geen WhatsApp heb, moet ik vaak uitleggen.”

De Bredanaar heeft naar eigen zeggen een moeizame relatie met zijn smartphone. “Ik ben gevoelig voor het continu checken van mijn telefoon. Om mezelf te beschermen, ben ik er drie jaar geleden mee gestopt.” Dat heeft ook voordelen, want sindsdien krijgt hij als coach van het voetbalteam van zijn zoon veel minder afmeldingen. “Bellen is een grotere stap dan afmelden via WhatsApp.”

Naast zijn docentschap is Van der Vorst technofilosoof en bestudeert hij de relatie tussen mens en technologie. Daarom heeft hij een lijst aan artikelen, boeken en onderzoeken gelezen. Toen hij stuitte op de vergelijking met roken, was het boek in twee maanden geschreven. “Oké, ik geef toe, van appen ga je niet dood. Tenminste, zo lang je het niet in het verkeer doet. In de jaren zestig rookte negentig procent van de mensen. Ondertussen houden we rekening met elkaar, steken niet zomaar overal meer een sigaret op. Maar midden in een gesprek pakken we wel onze telefoon erbij. Daar wordt het gesprek niet beter van.”

Zo zijn we, volgens de Bredanaar, continu aan het ‘mee-appen’. Als je moet uitwijken op het voetpad voor een zigzaggende smombie (smartphone zombie) of het stoplicht dat op groen springt maar degene voor je te druk aan het appen is. “Apps zijn verslavend, net als nicotine. Ze worden ook zo ontworpen dat je er zo veel mogelijk tijd gebruik van maakt. We zijn eigenlijk slachtoffers, want waarom staat bij WhatsApp niet standaard het geluid uit als je een bericht krijgt? Dat moet je zelf instellen. De app moet eigenlijk naar jouw gedrag kijken en zich daaraan aanpassen.”

Van der Vorst vindt niet dat we geen gebruik meer moeten maken van onze smartphone, maar hij vindt dat we het beter moeten doen. En dat heeft hij niet opgeschreven met een wijzend vingertje, maar als een vrolijk boek dat vol met weetjes en feitjes staat. “Wist je bijvoorbeeld dat WhatsApp pas gebruikt mag worden vanaf dertien jaar? Terwijl bijna elke groep acht tegenwoordig een groepsapp heeft. Eigenlijk is dat dus illegaal. Ik wil niet dat we daarmee stoppen, maar we moeten meer nadenken over onze relatie met technologie.”

Het boek is volgens de schrijver dan ook niet commercieel bedoeld. Het is te koop via Bol.com, maar ook gratis digitaal te lezen. "Van dit boek moet je helemaal niets. Als je minder of anders wilt appen, staan er suggesties in. Wil je dat niet, maar wil je alleen meer weten over je favoriete hobby, dan is dat ook goed. Leg het op de wc of naast je bed in plaats van je telefoon."