‘Belangrijkste Navo-taak: Russen voorwendsel voor inval uit handen slaan’

,,Wij denken dat de Russen een excuus zoeken voor een invasie”, aldus Navo-topman Jens Stoltenberg donderdag na afloop van een tweedaagse Navo-Defensieraad. Door de Russen minutieus in de gaten te houden en ‘intelligence’ (geclassificeerde informatie van geheime diensten) over hun plannen meteen op straat te gooien, hoopt de Navo invasieplannen te verijdelen voor ze kunnen worden uitgevoerd. De Navo is ervan overtuigd dat ze deze week al Russische acties tegen Oekraïne heeft kunnen voorkomen door afgelopen vrijdag invasieplannen ongebruikelijk snel vrij te geven.

Stoltenberg herhaalde aan het begin van de middag dat anders dan de Russen nu al dagen beweren, er nog steeds geen sprake is van terugtrekking van troepen of andere vormen van de-escalatie. ,,Er moet een betekenisvolle terugtrekking zijn. Nu zijn er genoeg strijdkrachten om Oekraïne in een mum van tijd te bezetten. Het gaat om de grootste troepenconcentratie in decennia. Ze hebben die over een reeks van maanden, al sinds vorig voorjaar, opgebouwd. Soms zijn er wat troepen weggehaald, dan weer nieuwe gestuurd, maar per saldo is de militaire opbouw steeds groter geworden. Dan is het niet genoeg om een tank op een trein te zetten, dat is geen echte de-escalatie”, aldus Stoltenberg, die ook wees op het grote aantal Russische inlichtingenofficieren dat in Oost-Oekraïne de separatisten ondersteunt. 

Een echte terugtrekking, aldus de Navo-topman, ‘zou een belangrijke eerste stap zijn naar de politieke oplossing die wij willen’. Ook VS-defensieminister Lloyd Austin zei niets van terugtrekking te zien. ,,Integendeel, ze hebben ook de afgelopen dagen nog troepen toegevoegd aan de 150.000 die ze al rond Oekraïne hebben. Ze hebben ook nieuwe gevechts- en ondersteuningsvliegtuigen gestuurd, de vloot in de Zwarte Zee is in verhoogde paraatheid gebracht. Ze vullen zelfs hun bloedvoorraden aan. Als militair, tot voor kort, weet ik dat je dit niet doet als het niet nodig is, en zeker niet als je van plan bent naar huis te gaan.”

De Navo en haar dertig lidstaten doen intussen alles om Oekraïne in staat te stellen zichzelf te verdedigen. Lidstaten sturen militair materieel, verzorgen trainingen en versterken de Oekraïense computernetwerken tegen cyberaanvallen. Dat soort steun is toegestaan binnen het VN-handvest, aldus Stoltenberg. 

De Navo zelf verhoogt haar militaire aanwezigheid in het Zwarte Zeegebied – er zitten ook weer meer Russen in delen van Georgië – en op de zuidoostflank, onder meer met nieuwe strijdgroepen in Roemenië. De defensieministers bevestigden verder de lijn die de Navo al maanden, zo niet jaren heeft ten opzichte van Rusland: defensie en afschrikking, maar ook een staande uitnodiging voor hervatting van de dialoog. Die kan over ongeveer alles gaan behalve over het recht van landen om hun eigen veiligheidsregime te kiezen.

Stoltenberg: ,,Wie lid wordt van de Navo bepalen de dertig Navo-landen, wie kandidaat wil zijn het betrokken land. Niemand anders heeft daarover iets te zeggen.” Stoltenberg verweerde zich ook tegen het in vragende vorm gestelde verwijt, dat de Navo misschien met evenveel recht desinformatie in de schoenen kan worden geschoven als de Russen. De Navo-topman: ,,Dat verwijt kregen we ook al toen we berichtten over de Russische troepenopbouw. De geheime informatie die wij delen is, bijvoorbeeld via commerciële satellieten, te contoleren.”

Volgens VS-minister Austin heeft Poetin met al zijn agressie precies bereikt wat hij niet wil: een Navo die eensgezinder dan ooit meer troepen dan ooit langs haar oostgrens heeft.    

Bekijk hier onze video’s over de spanning tussen Rusland en Oekraïne: