Bewakingsbeelden bloedbad Nairobi in documentaire 'Terror at the Mall'

In 'Terror at the Mall' sleuren de camerabeelden de kijker mee door een supermarkt, waar moeder Margie Brand eerst rustig met een boodschappenbriefje rondslentert en zich daarna met haar baby verschuilt voor de binnenstormende moordenaars. Dan kijkt een van de terroristen haar aan. 'Vrouw met baby,' zegt hij, 'sta op!'

Om deze en andere beelden te verzamelen worstelde regisseur Dan Reed zich door duizenden uren videomateriaal van meer dan honderd beveiligingscamera's. Deze registreerden van minuut tot minuut hoe extremisten van de islamitische Al Shabaab-beweging het winkelcentrum binnendrongen en meer dan zestig mensen ombrachten. Daarnaast interviewde hij 82 ooggetuigen van de aanslag, waaronder vele slachtoffers.

Het leidde tot een angstaanjagende documentaire waarin de ooggetuigen het verhaal vertellen bij de camerabeelden - waarop zij dus zelf te zien zijn.

De door HBO uitgebrachte film is door Amerikaanse media enthousiast ontvangen. Het is het derde werk van Dan Reed over grootstedelijke geweldsdrama's. In 2003 maakte hij 'Terror in Moscow' over een aanslag van Tsjetsjeense rebellen, in 2009 gevolgd door 'Terror in Mumbai' over de schietpartijen aldaar door de Pakistaanse Lashkar-e-Taiba-beweging.

Hart gebroken
Een film als deze kost de regisseur acht tot tien maanden werk, liet hij aan de New York Times weten, en het valt hem telkens weer zwaar om zich in gewelddadige materie te storten. 'Het maken van deze film heeft mijn hart gebroken', zei hij. 'Ik weet niet of ik nog zo'n film kan doen.'

Tussen alle ellende toont de documentaire ook scènes die bewondering oproepen. Veel van de getuigen zetten op cruciale momenten hun angst opzij om andermans kinderen te beschermen en gewonden te helpen. Wanneer de Keniaanse veiligheidstroepen te lang wachten met ingrijpen, besluit een handjevol politiemensen en burgers op eigen houtje het slagveld op te gaan om slachtoffers te bevrijden.

Vertederde terrorist
Voor moeder Margie Brand is het haar eigen moed die haar leven en dat van haar acht maanden oude zoontje redt. 'Het is maar een baby', zegt ze tegen de terrorist die haar schuilplaats ontdekt. Tot haar verbijstering maakt de man vervolgens lieve geluidjes tegen het kind. Ze grijpt haar kans en loopt zonder verdere aansporing het winkelcentrum uit.

Volgens Brand heeft de documentaire haar geholpen om over de gebeurtenissen heen te komen, vertelde ze aan de Amerikaanse website The Daily Beast. De conflicterende verslaggeving in de media had volgens haar een verward en onvolledig beeld van de gebeurtenissen achtergelaten, en de documenatire van Reed zorgt nu eindelijk voor een helder verhaal. 'Ik denk dat het gebrek aan antwoorden veel meer leegte en ongemak achterlaat dan ik me ooit had kunnen voorstellen, en ik denk dat dit me echt heeft geholpen', zegt Brand.