‘Brein’ achter ontsnapping Belgische gevangenis is Nederlander

Oualid S., een Marokkaan die een celstraf uitzat voor een schietpartij, wordt vandaag 26 jaar. Al lijkt het weinig waarschijnlijk dat hij de benen nam omdat hij die verjaardag per se thuis in Mechelen wilde vieren. ,,Hij is gevlucht omdat hij uitgeleverd dreigde te worden aan Marokko’’, denkt zijn entourage. ,,Dát zag hij absoluut niet zitten.’’

S. zocht in de gevangenis van Turnhout contact met een oude bekende Abderrahim B., een 38-jarige Nederlander die vijf jaar cel kreeg voor drugsfeiten en een reeks diefstallen. Samen beraamden ze een plan om te ontsnappen. Iets waarmee S. meteen ook de familietraditie in ere hield, want de laatste die daarin slaagde was zijn broer Ashraf in 2003. Donderdagavond klommen de Marokkaan en de Nederlander tijdens de avondwandeling op de zes meter hoge gevangenismuur. Daar knipten ze een stroomdraad door. Om zich te beschermen tegen de 10.000 volt die op de draad stond, wikkelden ze sokken om hun handen en trokken ze verschillende jassen over elkaar aan - kledingstukken die later werden teruggevonden door de politie. Daarna lieten ze zich aan de andere kant van de muur via de touwen richting vrijheid zakken.

In hun kielzog volgden ook drie andere gedetineerden. Zij maakten vermoedelijk geen deel uit van het plan, maar gingen mee toen ze S. en B. op de muur zagen klauteren. Alleen hadden zij géén touw om zich naar beneden te laten zakken en moesten ze zes meter naar beneden springen. Daarbij bezeerden ze zich aan de voeten en de benen. Bovendien wisten ze na hun ontsnapping niet goed waar naartoe. Ruim twee uur later kon het drietal dan ook ingerekend worden, op amper een paar honderd meter van de gevangenis. De twee anderen werden wellicht opgepikt door handlangers. ,,Even verderop moet er een voertuig klaargestaan hebben’’, zegt Roger Leys, korpschef van de politie in Turnhout.

Intussen is een intern onderzoek geopend en wordt onderzocht hoe de vijf over de muur konden klimmen, zonder dat de cipiers of de bewakingscamera's dat zagen. Rudy Van De Voorde, directeur van het Gevangeniswezen, sprak gisteren over een mogelijke 'dodehoekontsnapping'. ,,In de gevangenis van Turnhout werden enkele jaren geleden pylonen geplaatst, om te vermijden dat er helikopters kunnen landen op de binnenplaats. Waarschijnlijk heeft de ontsnapping zich achter een van de pylonen afgespeeld, in een soort dode hoek.’’ Dergelijke ingrepen kwamen er na de spectaculaire ontsnapping van Ashraf S., uit de gevangenis in Brugge in 2009. Hij ontsnapte toen door een gekaapte helikopter te laten landen op de binnenplaats. Onrechtstreeks heeft hij dus gezorgd voor de plaatsing van de pylonen, die nu mogelijk een dode hoek gecreëerd hebben en zo de ontsnapping van zijn broer in de hand hebben gewerkt.

Verschillende cipiers in Turnhout wezen gisteren ook naar één van hun collega's, die volgens hen ‘zeer close’ is met Oualid S. Het Gevangeniswezen zegt dat er op dit moment geen enkele aanwijzing is dat de gevangenen hulp hebben gekregen van een cipier. 

Maar wat dus wél vast lijkt te staan, is dat Oualid S. een goede reden had om te ontsnappen: het vooruitzicht van een nieuwe celstraf in Marokko. S. verzet zich nu al twee jaar tegen een uitlevering aan zijn vaderland. Daar willen ze hem graag voor de rechter slepen, omdat hij deel zou uitmaken van een grote drugsbende. Die leidde zijn broer Ashraf vanuit zijn Marokkaanse cel. In België zat  de  ontsnapte S. een celstraf van twee jaar uit voor een schietpartij in Hoboken, waarbij een man in de knie werd geschoten. Een celstraf die hij intussen zo goed als uitgezeten had. Maar omdat Marokko om zijn uitlevering vraagt, was de kans klein dat hij de gevangenis zou mogen verlaten.

,,Het vooruitzicht om in Marokko in nog minder aangename omstandigheden in de cel te zitten, zag hij echt niet zitten’’, denkt een ingewijde. Volgens experts niet onlogisch, aangezien de leefomstandigheden in Marokkaanse gevangenissen al jaren te boek staan als mensonterend: volgepropte cellen, een schrijnend gebrek aan hygiëne en folteringen door corrupte cipiers. Gevangenen moeten hun straf er doorgaans ook uitzitten tot de allerlaatste dag.