Brief die oud-koning Juan Carlos naar zijn zoon stuurde slaat in Spanje in als een bom

De brief die oud-koning Juan Carlos vandaag naar zijn zoon en troonopvolger Felipe VI stuurde en vrijwel onmiddellijk door het koningshuis openbaar werd gemaakt, sloeg in Spanje in als een bom. Ondanks de vele schandalen die de 82-jarige Juan Carlos vooral in de laatste jaren van zijn koningschap veroorzaakte, is het een uitzonderlijke beslissing dat de vroegere monarch het land waarvan hij bijna 40 jaar aan het hoofd stond verlaat. Of moet verlaten.

Eerder al waren berichten naar buiten gekomen dat de huidige koning zijn vader niet alleen had gevraagd te vertrekken uit het koninklijk paleis, de Zarzuela, nadat hij hem al eerder ceremonieel op een zijspoor had gezet. Een dubbel juridisch onderzoek, zowel in Spanje zelf als in Zwitserland, naar dubieuze financiële transacties en mogelijke corruptie van Juan Carlos, was voor Felipe VI de absolute druppel: zijn vader moest volledig uit zicht verdwijnen.

De beslissing moest de oud-koning echter zelf nemen, en die legde hij gisteren in zijn brief uit. ,,Met dezelfde toewijding waarmee ik tijdens mijn koningschap Spanje diende en vanwege de openbare repercussie die enkele gebeurtenissen uit het verleden uit mijn privéleven nu veroorzaken, wil ik je mijn absolute bereidheid tonen om de uitoefening van je functies te vergemakkelijken, vanuit de rust en de kalmte die jouw hoge verantwoordelijkheid vereist. Mijn nalatenschap en mijn eigen waardigheid als persoon eisen dat van me”, schrijft Juan Carlos.

Er kwam direct al forse kritiek op die brief, omdat Juan Carlos geen enkel berouw toont en omdat die ‘privé-gebeurtenissen’ waarover hij het heeft zich wel afspeelden tijdens zijn koningschap. In 2011, drie jaar voordat hij de troon overdroeg aan zijn zoon, zou hij van het Saoedi-Arabische koningshuis een ‘gift’ van 65 miljoen euro hebben ontvangen. Dat zou zijn commissie zijn geweest voor zijn bemiddeling bij het megacontract van de aanleg, door een consortium van twaalf Spaanse bedrijven, van de hogesnelheidslijn van de trein naar de Saoedische bedevaartplaats Mekka, een contract ter waarde van 6,7 miljard euro.

De innige band met de dierbaarste van zijn vele minnaressen is fataal gebleken voor de oud-koning. Corinna Larsen, een 56-jarige Duitse, verklaarde in juni voor een Zwitserse onderzoeksrechter dat Juan Carlos die 65 miljoen vervolgens op haar rekening had gestort. Hij zou zich schuldig hebben gevoeld omdat de Spaanse geheime dienst Corinna jaren eerder, toen hun relatie aan het licht was gekomen, had achtervolgd en in haar woning in Monaco zelfs enkele dagen zou hebben vastgehouden. In de Engelse tabloid The Daily Mail onthulde Larsen afgelopen voorjaar dat ze al acht jaar lang wordt belaagd door de Spaanse geheime dienst in pogingen om haar naam te besmeuren en haar het zwijgen op te leggen over alles wat ze weet over Juan Carlos.

Justitie in Spanje kan de oud-koning niet vervolgen voor wat hij tijdens het koningschap heeft gedaan, maar dat geldt niet voor de Zwitserse rechters die de mogelijke corruptie op het spoor kwamen. Koning Felipe liet gisteren weten dat hij de beslissing van zijn vader met dankbaarheid en respect accepteert. Hij had niets dan goede woorden over diens koningschap van 40 jaar, maar benadrukte wel de ‘principes en waarden’ waarop de Spaanse monarchie gebaseerd moet zijn.