EU krijgt een zusje: politieke unie moet Europese landen ‘van Oekraïne tot IJsland’ verenigen

Premier Rutte, enthousiast aanhanger van het idee dat president Macron begin mei op tafel legde, ziet ‘de verhouding tussen ons deel van de wereld en China/Rusland’, migratie en actuele economische vraagstukken als geschikte gespreksonderwerpen, zo zei hij vanmiddag na afloop van een tweedaagse EU-top in Brussel. Hij hoopt dat het nieuwe platform de plaats kan innemen van regulier overleg met oostelijke partners, zoals Oekraïne, en met de Balkanlanden. ,,Nu praten we met hen over EU-uitbreiding, maar bij echt inhoudelijke discussies moeten ze de deur uit. Ik snap hun frustratie”, aldus de premier.

President Macron is blij dat er ‘een zeer brede consensus’ is om de nieuwe unie een kans te geven. Het wordt ‘een open platform op basis van geografie en waarden’, waarvan landen ‘van Oekraïne tot IJsland’ deel kunnen uitmaken. Hij en Raadsvoorzitter Charles Michel onderstreepten dat de nieuwe unie ‘geen alternatief voor uitbreiding’ wordt, maar een platform dat EU- en niet-EU-landen ruimte biedt voor politieke dialoog en nauwere banden. Eerder opperde Macron dat ook het Verenigd Koninkrijk welkom is. De structuur krijgt geleidelijk aan vanzelf vorm, meent hij. Wel staat al vast dat de nieuwe unie enkel bijeenkomt op het hoogste niveau (‘leaders only’).

Het idee voor een politieke unie is niet helemaal nieuw. Macron’s voorganger François Mitterrand opperde het kort na de val van de Muur, maar toen kwam het niet van de grond, volgens sommigen omdat Mitterrand – andere tijden – ook Rusland een plaatsje had toebedacht.