Explosief CIA-rapport: Saoedische kroonprins betrokken bij moord op Khashoggi
VIDEODe Saoedische kroonprins steunde de operatie om de Saoedische journalist en Washington Post-columnist Jamal Khashoggi uit te schakelen door hem gevangen te nemen of te vermoorden. De machtigste man van Saoedi-Arabië zag de vermoorde criticus van het regime als bedreiging voor het koninkrijk. Dat blijkt uit vrijgegeven bevindingen uit een explosief rapport van de Amerikaanse geheime dienst CIA.
Delen per e-mail
Het is ‘uiterst onwaarschijnlijk’ dat Saudische functionarissen een dergelijke operatie uitvoerden zonder autorisatie van de kroonprins, aangezien hij sinds 2017 ‘absolute controle’ heeft over alle operaties rond veiligheid en inlichtingendiensten, zo stelt het rapport.
Khashoggi verdween spoorloos tijdens een bezoek aan het Saudische consulaat in Istanbul in oktober 2018. Hij werd daar naartoe gelokt en is daar, zo wordt aangenomen, vermoord door een speciaal commando. De Amerikanen hebben het over 21 personen die hoogstwaarschijnlijk op een of andere manier betrokken waren bij de moord op Khashoggi, waaronder het 15-koppige commandoteam.
Het rapport is lang geheim gehouden door de hoogst explosieve inhoud. De kroonprins geldt als de machtigste man van de olierijke staat, en Saudi-Arabië is de belangrijkste Arabische bondgenoot van de Verenigde Staten. Onder president Trump waren de betrekkingen hartelijk maar schimmig. Zijn opvolger Biden liet eerder al weten de relatie met Saudi-Arabië te gaan herzien en ‘transparanter’ te maken.
Biden telefoneerde donderdag nog met de Saudische koning Salman en zou het belang van mensenrechten hebben benadrukt. Het is niet bekend of hij toen ook het Khashoggi-rapport heeft aangekaart.
Publiek geheim
Feitelijk bevestigt het CIA-onderzoek wat al publiek geheim is. Er was al weinig twijfel dat kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) in 2018 betrokken was bij de dood van de kritische Khashoggi. VN-functionarissen concludeerden eerder onomwonden dat de prins organisator was van de moord in het Saoedische consulaat in Istanboel. Ook een aantal Democratische Congresleden meldde al niet te twijfelen aan diens betrokkenheid.
De regering-Trump had al sancties opgelegd aan zeventien Saoedische functionarissen, maar Trump hield de hoofdverdachte, prins Mohammed, publiekelijk de hand boven het hoofd. Tegenover de Amerikaanse onderzoeksjournalist Bob Woodward ging de president er zelfs prat op het hachie van de kroonprins te hebben gered (‘Í saved his ass’, zei Trump letterlijk) door het inlichtingenrapport over de moord niet openbaar te maken, ondanks dat hij daartoe wettelijk verplicht was. Niet lang daarna passeerde Trump ook nog eens het Congres door een omstreden wapendeal met de Saoedi’s ter waarde van slordige 8 miljard dollar (6,5 miljard euro) goed te keuren.
Maatregelen
In Democratische kringen wordt opgeroepen ondanks alle bedenkingen en strategische overwegingen toch een reeks maatregelen te nemen tegen iedereen die bij de moord betrokken was, inclusief de kroonprins. Dat zou dan gaan om financiële sancties en visumbeperkingen. Mogelijk worden Saoedische diplomaten uitgewezen.
Hatice Cengiz, de verloofde van de om het leven gebrachte Khashoggi, vindt dat gerechtigheid is gedaan door het rapport. Cengiz reageerde via Twitter met ,,#justiceforjamal”. Zij had op 2 oktober 2018 haar aanstaande echtgenoot aan het begin van de middag de Saudische ambassade in Istanbul zien binnengaan om nog wat papieren in orde te maken voor hun huwelijk. Khashoggi, onder meer columnist van The Washington Post, keerde niet meer terug. Hij bleek vermoord en in stukken gezaagd.
Sanctie-lijst
Het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft een voormalig adviseur van de Saudische kroonprins en een elite-eenheid van het koningshuis op de sanctielijst gezet. Het gaat om de voormalige plaatsvervangend chef van de geheime dienst Ahmed al-Asiri en de snelle interventiemacht RIF. Van maatregelen tegen kroonprins Mohammed bin Salman, de feitelijke machthebber in Riyad, was vrijdag in Washington geen sprake.
Al-Asiri was volgens Financiën de leider van de missie die resulteerde in de moord op Khashoggi in het Saudische consulaat in Istanbul door een commandoteam. Onder de daders waren verscheidene RIF-leden. De sancties houden onder meer in dat eventuele bezittingen van deze Saudiërs in de VS worden bevroren en dat Amerikanen geen zaken met hen mogen doen.
Nadat het rapport over het ombrengen van Khashoggi naar buiten was gebracht, kondigde buitenlandminister Antony Blinken meteen inreisbeperkingen aan voor 76 staatsburgers van Saudi-Arabië. Zij zouden zich schuldig hebben gemaakt aan ‘bedreiging van dissidenten in het buitenland’. Namen noemde Blinken niet.
Khashoggi had een huis in de Amerikaanse staat Virginia en schreef columns voor The Washington Post. Hij liet zich regelmatig kritisch uit over de Saudische monarchie.
Bekijk hieronder onze populairste nieuwsvideo’s:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Onkruid, hoe kom je er van af? Eet het op! (En Suze heeft nog meer tips)
Last van onkruid in de tuin en wil je geen gif spuiten om het weg te krijgen? Dan biedt Suze Peters uit Moordrecht een oplossing. In een praktische online basiscursus onkruid helpt ze tuineigenaren omgaan met onkruid. Een cursus over wat wél weg moet en wat gerust mag blijven staan. En welk onkruid je zelfs kunt eten. -
1200 kilo zwaarder
TUI-vlucht in problemen: vrouwen krijgen door softwarefout gewicht van kind
Een passagiersvliegtuig van reisorganisator TUI is afgelopen zomer op het vliegveld van het Britse Birmingham eventjes in de problemen gekomen. Door een softwareprobleem was de vlucht naar het Spaanse Mallorca 1200 kilo zwaarder beladen dan de piloot veronderstelde. -
video
Deze schatten hebben archeologen al ontdekt in drieduizend jaar oude Egyptische stad
Archeologen hebben een tipje van de sluier opgelicht over de schatten die ze tot nu toe hebben gevonden in een pas ontdekte, ruim drieduizend jaar oude stad in Egypte. Het zou gaan om de grootste stad uit de Egyptische oudheid die ooit is gevonden. Hoewel nog maar een deel van het terrein is opgegraven, is al een ongekende rijkdom aan spullen gevonden. -
Schermtijd beperken bij kinderen grootste uitdaging voor ouders: dit kun je doen
Veel Nederlandse ouders zeggen het buitengewoon lastig te vinden de schermtijd van hun kinderen te beperken, blijkt uit onderzoek van Multiscope. We leggen uit hoe je het telefoongebruik van je kind toch aan banden kunt leggen. -
Rapport Europol: Georganiseerde misdaad in Europa nog nooit zó gevaarlijk
De Europese politiedienst Europol stelt dat de georganiseerde misdaad in Europa nog nooit zo gevaarlijk is geweest als nu. Zo breiden criminele netwerken hun activiteiten steeds vaker en verder uit met behulp van internet. Deze conclusie van Europol staat in een in Lissabon gepresenteerd rapport.
-
ANWB waarschuwt voor gevaarlijk autostoeltje: ‘Gebruik het niet’
Bij een test van autostoeltjes is de ANWB op ‘een ernstig defect’ gestuit van het Chicco Kiros i-Size-zitje met het bijbehorende Isofix-onderstel. Het biedt geen goede bescherming bij een ongeval en is zo gevaarlijk dat de ANWB vóór de publicatie van de test op 25 mei nu al waarschuwt het in deze combinatie niet te gebruiken. -
Navo-topman eist terugtrekking Russische troepen bij Oekraïne
Rusland moet de troepen terugtrekken die het naar Oekraïne en de grens met het oosten van dat buurland heeft gestuurd. Dat zei Navo-topman Jens Stoltenberg vandaag, voorafgaand aan overleg dat de Navo-ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken morgen houden. -
Japan gaat vervuild water van kernramp Fukushima in zee lozen
Japan heeft toch besloten radioactief afvalwater van de nucleaire ramp in Fukushima van tien jaar geleden in zee te lozen. In totaal gaat het om meer dan 1 miljoen ton aan vervuild water. Japan verzekert dat het lozen van het water veilig kan. Ook het Internationaal Atoomenergieagentschap denkt daar zo over. Andere instanties zien dat duidelijk anders.