Hotels, restaurants, sportclubs en de meeste scholen zijn wéér dicht in Israël

Alle hotels, restaurants, zwembaden, fitnessclubs en de meeste scholen zijn weer gesloten. Burgers mogen een luchtje scheppen maar moeten dan wel binnen een straal van een kilometer van hun huis blijven, uitzonderingen zijn er om voedsel of medicijnen te kunnen kopen. Samenkomsten zijn beperkt tot tien personen binnen en twintig buiten.

De klap komt hard aan, want Israël was alweer aan het feesten na het succesvol terugdringen van het virus met de eerste lockdown in maart, die wel een miljoen werklozen opleverde. Maar de afbouw van de maatregelen verliep onsamenhangend en bovendien werd de bevolking laks en vervolgens onvoldoende op de risico’s gewezen, zeggen critici nu.

De tweede lockdown hing daardoor al een tijd in de lucht en werd onvermijdelijk met snel oplopende besmettingsaantallen. Vandaag alleen al werden meer dan 8000 nieuwe besmettingen gemeld in het land met zo'n 9 miljoen inwoners. Onder medici is het aantal besmettingen verdubbeld, aldus de Israëlische gezondheidsdiensten.

‘Lockdown is geen straf - het is een redding, ik roep iedereen op om zich aan de regels te houden’, schreef premier Benjamin Netanyahu op Twitter. Zijn ministersploeg en alle leden van de Knesset (het parlement) leveren uit solidariteit tien procent van hun salaris in.

Ingrijpen moest wel, want aan de vooravond van grote religieuze feesten als Grote Verzoendag (morgen en maandag) en het Loofhuttenfeest (2 tot en 9 oktober) dreigden nog veel meer nieuwe besmettingen. Tegenstanders zeggen dat de tweede lockdown, die minstens duurt tot 11 oktober, de economie tenminste zeven miljard euro gaat kosten. Volgens het Israëlische UWV zijn nu alweer 150.000 werknemers ontslagen of met onbetaald verlof gestuurd.

Ondertussen daalt het vertrouwen in de aanpak van Netanyahu. Nog slechts 27 procent van de Israëli’s denkt dat hij het goed doet blijkens een onderzoek van het onafhankelijke Israel Democracy Institute. In het parlement wordt ook stevig geruzied. Bijvoorbeeld omdat veel bedrijven en instellingen moesten sluiten terwijl de synagogen – onder voorwaarden – wel open kunnen blijven. Dat laatste werd afgedwongen door ultraorthodoxe partijen op wiens steun Netanyahu blijft aangewezen. Een aantal leiders van ultraorthodoxe partijen neemt het virus overigens niet serieus.

Volgens politieke tegenstanders zou Netanyahu de nu verder aangescherpte maatregelen ook aangrijpen om de aanhoudende protesten tegen zijn beleid te beteugelen. Door de lockdown ligt de ambtswoning van de premier nu wel buiten bereik van demonstranten, zo werd gedacht, al wordt over hun rechten nog geruzied in het parlement.

Minister van Defensie Benny Gantz zei dat zijn partij niet zal toestaan dat noodmaatregelen worden gebruikt om demonstraties te voorkomen. ‘Het besluit over een strikte lockdown was bedoeld om de verspreiding van het virus te stoppen, niet om protesten te blokkeren’, schreef hij op Twitter.

Een eerste demonstratie kwam vanavond (Nederlandse tijd) dan ook gelijk op gang voor de residentie van Netanyahu in Jeruzalem. Duizenden woedende Israëliërs roepen om het aftreden van de premier. Velen van hen dragen de vlag van het land. De organisatoren van het protest hebben de mensen opgeroepen zich aan de coronamaatregelen te houden. Dat lijkt te lukken, meldt persbureau AP. De demonstranten zijn luidruchtig, maar rustig en houden de nodige afstand van elkaar. Politie is aanwezig om de boel in de gaten te houden.

Ook op andere plekken in het land kwamen protesten op gang. Over snelwegen reden rijen auto's met vlaggen uit de ramen richting hoofdstad Jeruzalem. Op viaducten over de snelwegen juichten medestanders de auto's hartstochtelijk toe.