Irak staat in brand: grootste opstand sinds val Saddam Hoessein
De extreem bloedige volksopstand in Irak heeft de afgelopen weken aan zeker 250 mensen het leven gekost. Alleen afgelopen zondag vielen er al achttien doden en 865 gewonden, onder meer in de heilige stad Karbala. Demonstranten vielen het Iraanse consulaat aan, die ze in brand probeerden te zetten. ,,Weg met Iran, Karbala is vrij’’, scandeerden de woedende jongeren. Twee jaar na de val van IS staat het land in brand. Wat willen de Irakezen?
Delen per e-mail
De protesten begonnen op 1 oktober in de hoofdstad Bagdad. Aanvankelijk waren het relatief kleine en vreedzame demonstraties van veelal jonge mannen, Later breidden ze zich uit naar bloedige onlusten in steden in het zuiden van het land en inmiddels lopen ook kleine kinderen mee, soms zelfs hele gezinnen, opa's en oma's incluis. Irak kent een zeer hoge werkloosheid, de regering is doordrenkt met corruptie en voorzieningen zoals water en elektriciteit zijn bar slecht geregeld.
Aanvankelijk was de woede van de betogers vooral gericht tegen de eigen politieke elite, die volgens de Irakezen ten koste van gewone burgers profiteert van de forse olie-opbrengsten. Inmiddels keren de demonstranten zich steeds meer tegen Iran. Veel Iraakse inwoners vinden dat de macht van hun buurland veel te groot is op de eigen politiek. De regering reageert op haar beurt meedogenloos op de betogers. De politie jaagt demonstranten met waterkanonnen en traangas uiteen en schiet met scherp.
Nieuw aan deze protesten, is de spontaniteit ervan. Grote groepen Irakezen verenigen zich, los van hun religieuze achtergrond of politieke voorkeur. Zeven jaar geleden was dat wel anders. Ook toen laaide het tumult op, onder meer omdat de soennitische minderheid zich benadeeld voelde onder het sjiitische regime, dat na de val van Saddam Hoessein aan de macht kwam. Die onvrede onder de soennieten was koren op de molen van terreurgroep IS, die de soennitische frustraties in haar voordeel gebruikte en zo steun mobiliseerde voor het kalifaat.
Wat willen de betogers?
Demonstranten eisen een ingrijpende herziening van het politieke systeem van het land, dat al bestaat sinds de door de VS geleide invasie van Irak in 2003, toen het land werd ‘bevrijd’ uit de klauwen van tiran Saddam Hoessein. Inmiddels heeft de Iraakse premier Adel Abdul Mahdi aangeboden ontslag te nemen. De president van het land, Barham Salih, liet in een televisietoespraak overigens wel weten dat Mahdi pas vertrekt als er een geschikte opvolger is gevonden, zodat er geen machtsvacuüm ontstaat.
Salih belooft ook hij een nieuwe kieswet zal opstellen en dat er een nieuwe kiescommissie zal worden ingesteld, waarna er vervroegde verkiezingen kunnen worden uitgeschreven. Maar critici twijfelen of premier Mahdi daadwerkelijk ontslag gaat nemen, omdat Teheran hem graag op die plek houdt. En zelfs als hij opstapt, is het misschien te weinig om de frustratie te herstellen die in deze weken van oproer is ontstaan. Voorlopig lijkt de rust in elk geval niet terug te keren. Ook als er inderdaad nieuwe verkiezingen komen, kan het proces daartoe nog maanden gaan duren.
Nederlands haakje
De protesten hebben inmiddels ook een Nederlands haakje gekregen. Een tweet van oud-minister Jeanine Hennis, tegenwoordig VN-gezant in, zet kwaad bloed bij demonstranten. Hennis riep demonstranten op om de olie-infrastructuur van het land met rust te laten, want dat zou schadelijk zijn voor de Irakese economie. Ze werd bedolven onder een lawine van kritiek: Irakezen vinden dat ze moet opstappen, want zeggen zij, Hennis vindt de westerse oliebelangen belangrijker dan de Iraakse bevolking. ,,Iraakse doden kunnen haar niets schelen’’, klinkt het onder meer. Online zijn jongeren zelfs een campagne gestart tegen Hennis. Onder hashtags als ‘Jeanine Hennis is corrupt schaam je’ en ‘Jeanine Hennis-Plasschaert leugenaar ga Irak uit’ proberen ze de VN-gezant onder druk te zetten om op te stappen.
In de veelbesproken tweet schreef Hennis: ,,We zijn allemaal verantwoordelijk voor het beschermen van openbare voorzieningen. Bedreigingen/sluitingen van wegen naar olie-installaties en havens veroorzaken miljardenverliezen. Dat is schadelijk voor de economie van Irak en ondermijnt de legitieme eisen van de demonstranten.’’ Hennis probeerde met een nieuwe tweet de gemoederen te bedaren, maar dat is vooralsnog niet gelukt.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Talkshowlegende Larry King (87) overleden
Larry King is zaterdag op 87-jarige leeftijd in Los Angeles overleden. Dat meldt Ora Media, het bedrijf waarvan de Amerikaanse presentator mede-oprichter is, op Twitter. -
AUTOTEST Test Citroën C3: strijd tegen de tand des tijds
Eigenzinnig design en comfort zijn van oudsher belangrijke pluspunten van de Citroën C3. Maar kan de huidige, vier jaar oude generatie de concurrentie nog wel aan? -
PREMIUM
Eén persoon op bezoek wakkert ongehoorzaamheid aan: ‘Dit gaan we niet doen’
Alle aandacht ging de afgelopen dagen naar de avondklok, maar het aangescherpte dringende advies voor bezoek thuis is voor veel mensen veel ingrijpender. Eén persoon per dag is sinds gisteren het maximum. Maar dat wakkert bij velen de burgerlijke ongehoorzaamheid aan. Want moeten opa’s en oma’s nu loten om hun kleinkinderen nog te kunnen zien? -
PREMIUM
1,5 meter afstand bewaren? Deze slimme blauwe lijn loopt met je mee
Je loopt een drukke ruimte binnen. Zeg, een stationshal of een beurs. Wanneer een andere bezoeker nadert, verschijnt er plotseling een blauwe streep op de vloer. Komt die persoon binnen de 1,5 meter afstand, dan komen er kronkels in de lijn. Als de afstand weer 1,5 meter is, trekt de lijn recht. Kunstenaar Jólan van der Wiel ontwikkelde het idee met Nick Verstand. In innovatiecentrum Civon in Ulft is inmiddels een werkende versie van het ‘smart distancing system’ te zien. -
Video LIVE | President Biden volgt slechts 11 bekenden op Twitter en een... model?
Joe Biden maakte woensdag op zijn eerste werkdag als president direct korte metten met een aantal omstreden beleidsmaatregelen rond immigratie van zijn voorganger Donald Trump. Zo maakte Biden een einde aan de bouw van de muur aan de grens met Mexico, waar de Mexicaanse regering kort daarna opgetogen op reageerde.
-
PREMIUM
Oud-minister Hennis ook onder vuur in Irak
Oud-minister Jeanine Hennis ligt nu ook in Irak onder vuur, waar ze werkt als gezant van de Verenigde Naties. Er is op sociale media een campagne tegen haar gestart waarin ze wordt opgeroepen te verdwijnen uit het land. -
Taartenbakster in Egypte opgepakt om cakejes in vorm van penissen: 'Het werd mij gevraagd’
Een banketbakster uit Egypte riskeert een gevangenisstraf van een jaar omdat ze cakejes heeft gebakken met penisvormige versieringen. Haar erotisch getinte lekkernijen druisen volgens de autoriteiten in tegen de Egyptische waarden. De vrouw werd in haar woning gearresteerd, maar is inmiddels op borgtocht vrijgelaten. -
PREMIUM
dupe partnertoets Pascalle mag nergens meer knippen, maar op steun hoeft ze niet te rekenen
Ze had zich het jubileum wel anders voorgesteld. Pascalle Thüss uit Hengelo komt al 25 jaar bij de mensen thuis, voor een knipbeurt of haarspoelinkje. Nu zit ze thuis, duimen te draaien. Op steun vanuit een van de regelingen van het Rijk hoeft ze niet te rekenen. De partnertoets nekt haar.