Giorgio Gori, burgemeester van Bergamo. © Getty Images

Italiaanse politici halen in advertentie vernietigend uit naar Nederland: ‘Egoïstisch en gebrek aan ethiek’

Een groep prominente Italianen roept Duitsland in een paginagrote advertentie op niet zo ‘benepen en egoïstisch‘ te zijn als Nederland bij het bedenken van een financieel antwoord op de coronacrisis. ‘De Nederlandse houding is in ieder opzicht een voorbeeld van het gebrek aan ethiek en solidariteit’, schrijven burgemeesters en gouverneurs vandaag in de Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Sebastiaan Quekel 31-03-20, 10:34 Laatste update: 15:36

De Nederlandse houding is een voorbeeld van een gebrek aan ethiek en solidariteit in elk opzicht
Burgemeester Bergamo en gouverneur Lombardije

Nederland verzet zich met enkele andere landen tegen het vrijmaken van een noodfonds voor landen die financieel diep getroffen worden door de coronacrisis, zoals Italië en Spanje. Twaalf Italiaanse burgemeesters, gouverneurs en een Europarlementariër zijn woest over de opstelling van het kabinet en roepen de Duitsers in de open brief op zich niet bij ons land aan te sluiten.

‘Want de Nederlandse houding is een voorbeeld van een gebrek aan ethiek en solidariteit in elk opzicht’, schrijven onder meer de burgemeester van de zwaargetroffen stad Bergamo en de gouverneur van de regio Lombardije. ‘Jullie plaats (Duitsland, red.) is aan de kant van de Europese instellingen, met de waarden van vrijheid en solidariteit. Niet als volger van benepen nationaal egoïsme.’

Kritiek

De eerste, grote uitdaging van de coronacrisis betreft het overleven van de Europese Unie, schrijven de Italianen. ‘De EU heeft nu niet de middelen voor een gezamenlijk antwoord op de crisis. Maar als ze nu niet bewijst dat ze bestaat, dan zal ze ophouden te bestaan.’ Een noodfonds moet landen als Italië en Spanje uit de brand helpen, maar daar voelt Nederland vooralsnog weinig voor.

‘Momenteel voert Nederland een groep landen aan die zich tegen deze strategie keert, en ook Duitsland schijnt deze groep te willen volgen’, klinkt het geïrriteerd. ‘Nederland is het land dat sinds jaren met zijn fiscaal beleid belastinginningen van de belangrijkste Europese landen ontneemt. Het zijn onze openbare begrotingen en de sociaal zwakkeren in onze landen die daarvoor de prijs moeten betalen. Het zijn diegenen die vandaag het sterkst door de crisis worden getroffen.’

Geen voorstander

In de praktijk komt het noodplan erop neer dat landen met relatief lage schuld (zoals Nederland) meer aan rente kwijt zullen zijn en landen met een hoge schuld (zoals Italië) juist minder. ‘Het is heel duidelijk dat Nederland en een groot aantal andere landen daar geen voorstander van zijn’, zei Hoekstra zaterdag nog tegen deze nieuwssite.

Ook bondskanselier Angela Merkel maakte al snel duidelijk geen voorstander te zijn van het zogenaamde ‘coronabonds’. Ze is wel bereid om het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in te zetten. Dat is een Europees noodfonds van ruim 400 miljard euro, dat landen bijstaat als zij op de kapitaalmarkt niet of nauwelijks nog geld kunnen lenen. Deze pot met geld staat al klaar om snel aangesproken te worden.

Kritiek D66

D66-fractievoorzitter Rob Jetten haalt uit naar de opstelling van het kabinet in Europa in deze kwestie. ,,De Nederlandse boekhoudersbotheid dreigt uit te monden in een grote diplomatieke ramp”, schrijft hij in een ingezonden stuk in het FD. Jetten hekelt de houding van minister Hoekstra in het bijzonder.

Die neemt op ‘dit moment van humanitaire crisis te baat om de zwaar getroffen Zuid-Europeanen de les te lezen over begrotingsdiscipline. Een boekhoudersvingertje te midden van hartverscheurend menselijk lijden’, stelt Jetten.

Er moet volgens de D66'er wel goed gekeken worden dat het geld behoedzaam wordt uitgegeven. ,,Dat we bij een grootschalige gezamenlijke inzet van geld dus ook alvast voorzichtig vooruit moeten kijken naar de langetermijnconsequenties is volstrekt logisch.” Maar vrienden moet je wel helpen in tijden van nood, aldus Jetten.

Ook Gert-Jan Segers van coalitiepartner ChristenUnie pleitte maandagavond in het tv-programma Op1 voor massale hulp aan Italië en Spanje. ,,Italië is een drama. Dat land ligt in puin. De eerste boodschap zou wat mij betreft zijn: wij gaan jullie helpen.”

Al eerder kritiek

De Italiaan David Sassoli, voorzitter van het Europees Parlement, had in het weekend nog duidelijk verwezen naar een eventuele ban van Nederlandse producten in een videoboodschap: ,,Aan wie gaan de landen die nu terughoudend zijn bijvoorbeeld hun tulpen nog verkopen, als we de Europese markt niet beschermen?”

De Italiaanse president Sergio Mattarella haalde in een toespraak tot de natie ook al ongemeen fel uit naar Nederland en Duitsland: ‘Ik hoop dat iedereen volledig, voordat het te laat is, de ernst van de bedreiging voor Europa begrijpt.’

Coronabeperkingen in Italië

Italianen moeten waarschijnlijk langer thuis in afzondering zitten in een poging de verspreiding van het coronavirus in te dammen. Volgens de krant La Stampa worden de beperkingen van de regering mogelijk pas vanaf 4 mei stapsgewijs afgebouwd. Het opstarten van grote industriële bedrijven mag mogelijk al eerder, meldt de krant op basis van bronnen.

Premier Guiseppe Conte blijft vasthouden aan de koers van een stapsgewijze heropening van het land. Dat kan echter alleen gebeuren als wetenschappers aangeven dat het ook echt kan.